در شرایطی که هزینه‌های آغاز زندگی مشترک افزایش یافته، کمک‌هزینه ازدواج سازمان تأمین اجتماعی به‌عنوان یکی از حمایت‌های قانونی این نهاد، می‌تواند نقش موثری در کاهش دغدغه مالی زوج‌های جوان در این روز‌ها ایفا کند.

بر اساس ماده ۳ قانون تأمین اجتماعی و به استناد ماده ۸۵ این قانون، هر یک از بیمه‌شدگان زن یا مرد که برای نخستین‌بار ازدواج می‌کنند، در صورت دارابودن شرایط تعیین‌شده، مبلغی معادل یک ماه حقوق یا مزد به‌عنوان کمک‌هزینه ازدواج دریافت می‌کنند. این کمک‌هزینه تنها به ازدواج‌های دائم که در دفاتر رسمی ثبت شده‌اند تعلق می‌گیرد.

از جمله شرایط مهم برای دریافت کمک‌هزینه ازدواج تأمین اجتماعی؛ داشتن حداقل ۷۲۰ روز سابقه بیمه در ۵ سال منتهی به تاریخ ازدواج و ادامه‌داشتن رابطه استخدامی در زمان عقد است. همچنین شرط مهم دیگر این است که ازدواج فرد، برای نخستین‌بار صورت‌گرفته باشد.

نکته قابل‌توجه این است که اگر هر دو طرف عقد بیمه‌شده باشند و شرایط را داشته باشند، کمک‌هزینه به هر دو نفر تعلق می‌گیرد (براساس ماده ۸۵ قانون تأمین اجتماعی) مبلغ کمک‌هزینه نیز بر اساس میانگین دریافتی مشمول بیمه در ۲۴ ماه قبل از ازدواج محاسبه می‌شود و در صورت پایین‌تر بودن از حداقل دستمزد، تا سطح حداقل مزد تعدیل خواهد شد. محاسبه رقم کمک‌هزینه ازدواج تأمین اجتماعی این گونه است: جمع دریافتی بیمه شده ظرف دو سال قبل از ازدواج که به مأخذ آن حق بیمه پرداخت شده است تقسیم بر ۲۴ خواهد شد و در نهایت عدد نهایی به‌حساب بیمه شده واریز می‌شود.

آمار رسمی سازمان تأمین اجتماعی نشان می‌دهد که در سال گذشته بیش از ۹۲ هزار نفر از این کمک‌هزینه بهره‌مند شده‌اند که مجموع مبلغ پرداختی به آنان بیش از هزار میلیارد تومان بوده است. این موضوع بیانگر اهمیت و نقش این حمایت مالی در برنامه‌ریزی ازدواج جوانان تحت پوشش این سازمان است.

فرایند دریافت این کمک‌هزینه کاملاً غیرحضوری است و از طریق سامانه es.tamin.ir یا اپلیکیشن تأمین من انجام می‌شود. متقاضیان فقط با واردکردن تاریخ عقد و کد ملی همسر خود می‌توانند درخواست را ثبت کنند. پس از تکمیل فرایند، مبلغ قابل‌پرداخت و زمان واریز آن از طریق پیامک به بیمه‌شده اعلام می‌شود.

در کنار مدارک هویتی و عقدنامه، بیمه‌شده باید تعهد کتبی مبنی بر ازدواج اول خود را نیز ارائه دهد. این موضوع برای جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی و اطمینان از تطابق شرایط قانونی ضروری است.

باتوجه‌به نرخ فزاینده هزینه‌های ازدواج، چنین حمایت‌هایی نه‌تنها به کاهش فشار مالی بر جوانان کمک می‌کند بلکه می‌تواند مشوقی مؤثر در افزایش تمایل به تشکیل خانواده باشد.