عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح - آذربایجان در حال پیگیری یک دگرگونی بی سابقه و استراتژیک در ساختار دفاعی خود، به ویژه در نیروی هوایی، با انعقاد قراردادی چشمگیر برای خرید جنگنده های چندمنظوره جی اف-17 تاندر بلاک 3 (JF-17 Thunder Block III) است.
این معامله که فراتر از خرید صرف تجهیزات نظامی است، نشان دهنده یک تغییر پارادایم در سیاست های دفاعی باکو و تعمیق روابط راهبردی آن با اسلام آباد است. این اقدام پیامدهای گسترده ای برای موازنه قدرت در منطقه قفقاز جنوبی خواهد داشت.
جنگنده جی اف-17 تاندر
بر اساس گزارش های موثق، آذربایجان قصد دارد تعداد جنگنده های جی اف-17 تاندر بلاک 3 خود را به میزان قابل توجهی از ۱۶ فروند اولیه به ۴۰ فروند افزایش دهد. این قرارداد عظیم که ارزش آن حدود ۴.۲ میلیارد دلار تخمین زده می شود، در صورت نهایی شدن، نه تنها بزرگترین صادرات جنگنده در تاریخ پاکستان خواهد بود، بلکه توانمندی های صنعت دفاعی این کشور را در سطح جهانی به نمایش خواهد گذاشت.
جنگنده های جی اف-17 تاندر بلاک 3 که به عنوان جنگنده های نسل ۴.۵ شناخته می شوند، محصول مشترک پاکستان و چین هستند و به دلیل ترکیبی از هزینه-اثربخشی و قابلیت های رزمی پیشرفته، شهرت یافته اند.
این جنگنده ها مجهز به مجموعه ای از فناوری های پیشرفته هستند که قابلیت های عملیاتی آنها را به شدت افزایش می دهد. از جمله این ویژگی ها می توان به اویونیک مدرن، رادار فعال اسکن الکترونیکی (AESA) از نوع کی ال جی-7ای (KLJ-7A) اشاره کرد که توانایی های شناسایی، رهگیری و هدف گیری را به شکل چشمگیری بهبود می بخشد.
همچنین، جی اف-17 تاندر بلاک 3 قادر به حمل طیف وسیعی از موشک های دوربرد، از جمله موشک های هوا به هوای پی ال-15 (PL-15) است که به آن امکان درگیری با اهداف فراتر از خط دید را می دهد. این توانمندی ها، جی اف-17 را به یک جنگنده بسیار توانمند و چندمنظوره برای ماموریت های برتری هوایی، حملات زمینی و پشتیبانی نزدیک هوایی تبدیل می کند.
جنگنده جی اف-17 تاندر
این قرارداد خرید تسلیحات در بستر روابط رو به رشد نظامی بین باکو و اسلام آباد شکل می گیرد. این همکاری فراتر از معاملات صرف خرید و فروش است و شامل تبادل تجربیات و آموزش های نظامی می شود. در همین راستا، پرسنل نیروی هوایی آذربایجان، به تازگی آموزش های فنی و عملیاتی جامعی را در مورد جنگنده های جی اف-17 تاندر بلاک 3 در پایگاهی در پاکستان به پایان رسانده اند.
این آموزش ها، آمادگی آذربایجان را برای استفاده مؤثر از این جنگنده ها تضمین می کند و نشان دهنده سطح بالای اعتماد و همکاری راهبردی بین دو کشور است.
روابط دفاعی پاکستان و آذربایجان ریشه های عمیقی در حمایت متقابل از مواضع یکدیگر در مسائل کلیدی بین المللی دارد؛ از جمله حمایت پاکستان از تمامیت ارضی آذربایجان در مناقشه قره باغ کوهستانی و موضع آذربایجان در قبال موضوع کشمیر. این همگرایی در منافع راهبردی، همکاری نظامی، به ویژه در حوزه های هوافضا و فناوری دفاعی را به یکی از محورهای اصلی روابط دوجانبه آنها تبدیل کرده است. انتظار می رود که برنامه آموزشی موفقیت آمیز راه را برای معاملات تسلیحاتی بیشتر و رزمایش های نظامی مشترک در آینده هموار کند.
الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان در حال بازدید از جنگنده جی اف-17 تاندر
این تصمیم آذربایجان برای سرمایه گذاری گسترده در جی اف-17، یک تغییر راهبردی مهم در سیاست های تأمین تسلیحات این کشور محسوب می شود. آذربایجان به طور سنتی برای تأمین نیازهای دفاعی خود به شرکایی چون روسیه، ترکیه و اسرائیل متکی بوده است. با این حال، معامله جی اف-17 نشان دهنده حرکت به سوی استقلال بیشتر در نیروی هوایی و کاهش وابستگی به منابع سنتی است.
این اقدام می تواند به عنوان تلاشی برای ایجاد یک سپر دفاعی در برابر اهرم فشار احتمالی قدرت های غربی و همچنین تنوع بخشیدن به منابع تسلیحاتی تلقی شود.
جی اف-17 به دلیل مقرون به صرفه بودن، قابلیت اطمینان اثبات شده در نبرد و سازگاری آن با سیستم های تسلیحاتی ترکیه مورد توجه قرار گرفته است. این عوامل، جی اف-17 را از رقبایی مانند جنگنده هال تجاس هند که با تأخیر و مسائل عملیاتی مواجه بوده، متمایز می کند.
افزون بر این، خرید این جنگنده ها به آذربایجان این امکان را می دهد تا به جای استفاده از هواپیماهای قدیمی تر ساخت روسیه، ناوگان مدرن تری را تشکیل دهد و حتی با سیستم های دفاعی ترکیه ادغام شود.
سکوت راهبردی آذربایجان در مورد جزئیات دقیق این معامله نیز قابل توجه است. این رویکرد محتاطانه ممکن است تلاشی برای اجتناب از واکنش های احتمالی از سوی ارمنستان، پایتخت های غربی و حتی روسیه باشد، در حالی که امکان تنظیم مجدد و محاسبه شده دینامیک های امنیتی منطقه را فراهم می آورد.
این قرارداد نه تنها شامل خود هواپیماها می شود، بلکه مهمات، آموزش خلبانان و تکنسین ها، نگهداری طولانی مدت و ارتقاء زیرساخت های فرودگاهی و نظامی را نیز در بر می گیرد و یک اکوسیستم نظامی جامع و بلندمدت را تشکیل می دهد.
الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان در حال بازدید از جنگنده جی اف-17 تاندر
قرارداد خرید ۴۰ فروند جنگنده جی اف-17 تاندر بلاک 3 توسط آذربایجان، نقطه عطفی در تاریخ نظامی این کشور و سیگنالی قوی برای منطقه است. این اقدام نه تنها به طور چشمگیری توانایی های دفاع هوایی آذربایجان را ارتقا می دهد، بلکه نشان دهنده تحکیم روابط راهبردی با پاکستان و گسترش نفوذ چین در بازار تسلیحات جهانی است.
این جنگنده ها با قابلیت های پیشرفته خود، آذربایجان را قادر می سازند تا حضور راهبردی خود را در منطقه قفقاز جنوبی تقویت کند و نقش فعال تری در تضمین امنیت و ثبات در یک محیط ژئوپلیتیکی دائماً در حال تغییر ایفا کند. این تحول، به احتمال زیاد، موازنه قدرت منطقه ای را تغییر داده و بازیگران کلیدی را به بازنگری در راهبردهای دفاعی خود وادار خواهد کرد.
