سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
غیب نظارت دولتی در وانفسای گرانی
تسنیم گزارش داده است که قیمت محصولات لبنی در بازار به صورت خودسرانه توسط صنایع لبنی افزایش یافته است.
این گزارش می‌افزاید: این امر که به بهانه افزایش قیمت شیر درب دامداری‌ها صورت گرفته به معنی تخلف و افزایش قیمت غیرقانونی لبنی توسط برخی از صنایع لبنی است.
گرانی مذکور در حالی بروز یافته که اگرچه دولت قول داده است به زودی نرخ لبنیات را تعیین تکلیف کند لکن هنوز مصوبه‌ای برای افزایش قیمت مواد لبنی ابلاغ نشده است. [۱]
*"نظارت کارای دولت بر بازار و قیمت‌ها" حلقه مفقوده اقتصاد ماست که صراحتا و مستقیما معیشت مردم را مورد آسیب قرار داده است.
لبنیات اما فقط یک بخش ماجراست.
امروز در بخش‌های مختلفی از جمله مسکن، اجاره‌بها، لوازم خانگی، میوه، حبوبات و... شاهد بروز پدیده "بی‌دولتی" هستیم.
و در اثر این بی‌دولتی؛ بازار کالا و خدمات ایرانی به "گرانی بیقاعده" مبتلی شده است.
یک گرانی عجیب و غریب که از هیچ قاعده‌ای پیروی نمی‌کند و قطع ید آن نیز ممکن نیست مگر با نظارت‌های کارای دولتی بر بازار و مبارزه با گرانفروشی.
جالب آنکه طبق آمار رسمی می‌دانیم دولت رئیس‌جمهور پزشکیان موفق شده است از نرخ تورم تا ۱۰ درصد بکاهد. (یعنی از سرعت شیب گرانی‌ها بکاهد).
لکن همین دولت با همین دستاورد خوب اما به دلیل طفره رفتن از نظارت بر بازار نمی‌تواند آنطور که مطلوب است؛ اثر کاهش تورم را در زندگی مردم ملموس سازد.
حماقتی که البته انتظار است مجلس و قوه قضائیه در مقابل آن بایستند و دولت را مجبور به نظارت بر بازار و نگه داشتن قیمت‌ها در کانال رقابتی کنند.
گفتنیست، طبق قانون؛ قوه قضائیه نیز در هنگام وقوع گرانی می‌تواند به عنوان مدعی‌العموم وارد بازار شده و با جرم گرانی و گرانفروشان برخورد کند.
***
آنچه امام درباره "دست خدا" به مطهری گفت
آیت الله سیداحمد حسینی خراسانی، عضو فقهای شورای نگهبان در اولین اجلاسیه سراسری “ایمان و امید امام خمینی(ره) در اندیشه امام خامنه‌ای" که در مدرسه فیضیه قم برگزار شد طی سخنانی با اشاره به خاطره‌ای از شهید مطهری درباره امام راحل بیان کرد: شهید مطهری می‌گوید من که قریب دوازده سال در خدمت این مرد بزرگ تحصیل کرده‌ام، باز وقتی که در سفر به پاریس به ملاقات و زیارت ایشان رفتم، چیزهایی از روحیه او درک کردم که نه فقط بر حیرت من، بلکه بر ایمانم نیز اضافه کرد. وقتی برگشتم، دوستانم پرسیدند چه دیدی؟ گفتم: چهار تا «امَنَ» دیدم.
به گزارش رسا، وی افزود: شهید مطهری در تشریح چهار «امَنَ» می‌گوید: عبارتند از ۱) امَنَ بِهَدَفِه. یعنی به هدفش ایمان دارد. دنیا اگر جمع بشود نمی‌تواند او را از هدفش منصرف کند. ۲) امَنَ بِسَبیلِه: به راهی که انتخاب کرده ایمان دارد. امکان ندارد بتوان او را از این راه منصرف کرد. شبیه همان ایمانی که پیغمبر به هدفش و به راهش داشت. ۳) امَنَ بِقَولِه: در میان همه رفقا و دوستانی که سراغ دارم احدی مثل ایشان به روحیه مردم ایران ایمان ندارد. به ایشان نصیحت می‌کنند که آقا! کمی یواش‌تر، مردم دارند سرد می‌شوند، مردم دارند از پا درمی‌آیند. می‌گویند: نه، مردم اینجور نیستند که شما می‌گویید، من مردم را بهتر می‌شناسم؛ و ما می‌بینیم که روزبه‌روز صحت سخن ایشان بیشتر آشکار می‌شود. ۴) و بالاخره بالاتر از همه، امَنَ بِرَبِّه: در جلسه خصوصی ایشان به من می‌گفت: "فلانی! این ما نیستیم که چنین می‌کنیم، من دست خدا را به وضوح حس می‌کنم".[۲]
*سال‌ها و نسل‌های زیادی باید بگذرد تا عمق اندیشه و مشرب الهی، فلسفی، عرفانی و سیاسی امام راحل آشکار و بالتمامه تبیین شود.
مردی یگانه در زندگی و زمانه ما که رایت اسلام ناب و عقلانیت را در جهان برافراشت و حکومتی تالی‌تلو حکومت معصوم تأسیس کرد.
حکومتی در مسیر پیشرفت و عقلانیت و عدالت و معنویت که امروز تبدیل به یک هژمون جهانی شده و مایه مباهات اسلام است.
در فهم این حقیقت البته عده‌ای نیز بلافاصله به مشکلات اشاره می‌کنند و این در حالی است که آنها نمی‌دانند مشکل در تمام حکومت‌های جهان وجود دارد لکن ابرقدرت و هژمونی یعنی آن حکومتی که برای حل مشکلات خود در بن‌بست نیست و در عین برخورداری از استقلال و آزادی؛ به مسیرهای پیشرفت بیشتر خود می‌اندیشد.
و تحیّر آنکه می‌بینیم امام راحل اگرچه قراول این حرکت سترگ بود اما صادقانه بیان می‌کرد که خود را محرک اصلی نمی‌داند و بلکه دست خدا را می‌بیند.
***
دولت از فریاد مخالفان نهراسد
۳ نرخی شدن گازوئیل؛ درمانی برای ارزانی بیقاعده
هیات وزیران تغییر نرخ گازوئیل را به صورت سه نرخی در هفتم اردیبهشت امسال تصویب کرد. مطابق این مصوبه، قیمت یارانه‌ای همچنان بدون تغییر سهمیه باقی می‌ماند. همچنین به جز نرخ یارانه‌ای، یک نرخ نیمه‌یارانه‌ای به‌عنوان نرخ دوم و یک نرخ آزاد به عنوان نرخ سوم، تعیین می‌شود.
این موضوع سبب بروز برخی حواشی توسط برخی اراذل و اوباش شد.
به گزارش تجارت‌نیوز، رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، در این باره گفته است: هنوز تاریخ اجرای این طرح مشخص نیست و مسئولان ارشد دولت نیز تصمیمی در این مورد نگرفته‌اند. تاکید سازمان راهداری این است که به رانندگانی که سالم و منظم کار می‌کنند، سوخت کافی و به قیمت مصوب تعلق گیرد.
سخنگوی دولت نیز به تازگی به نقل از وزیر نفت اعلام کرد: چنان‌چه کامیونداران در مسیری که بارنامه الکترونیکی صادر شده است حرکت کنند، هیچ‌گونه تغییر قیمتی برای آنها وجود ندارد و می‌توانند در جایگاه‌ها با همان نرخ قبلی سوخت‌گیری بکنند. این تغییر نرخ برای وقتی است که از مسیر تعیین‌شده خارج می‌شوند.[۳]
*ارزانی بیقاعده و بی‌ضابطه قیمت سوخت و انرژی در ایران موجب بلایای زیادی شده است که باید با راهکار "معقول‌سازی قیمت در کنار ایجاد تسهیلات برای مصرف‌کنندگان معقول"، این مشکل را به مرور رفع کرد.
کما اینکه می‌بینیم بی‌ضابطه بودن قیمت برق موجب بلایایی مثل ماجرای ماینرها و ناترازی شد و یا همینطور ارزانی شدید بنزین و گازوئیل در ایران چه بلایایی را رقم زده که از جمله آنها می‌توان به بی‌قاعدگی در کشش تورمی و سودهای فراوان بادآورده برای عده‌ای خاص اشاره کرد.
شاید برای مخاطبان محترم جالب باشد که ارزانی بیقاعده نرخ سوخت طمع عده‌ای برای تخلف نیز شعله‌ور می‌کند.
کما اینکه رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا، چندی قبل اعلام کرد که از میان ۲۰۰ هزار خودروی سنگین، ۶۹ هزار مورد تخلف در حوزه سوخت شناسایی شده. یعنی یک‌سوم جامعه آماری درگیر تخلف در حوزه سوخت مصرفی بوده‌اند.
اکنون آیا نباید برای این بلبشوی آشکار دست به تنظیم قیمت گازوئیل زد؟ و آیا دولت باید تسلیم فریادهای کسانی شود که با تنظیم قیمت سوخت و مبارزه با ارزانی بیقاعده؛ از امروز به بعد صاحب سودهای کمتری می‌شوند؟
پاسخ روشن است و طبعا باید افکار عمومی، کارشناسان دلسوز و البته نیروهای امنیتی نیز به این تصمیم معقول دولت کمک کنند تا روند خوددرمانی و تنظیم‌گری اقتصاد کشور هر روز بهینه‌تر شود. کما اینکه دیدیم سربازان گمنام امام زمان(عج) در جریان تصمیم درست دولت به کمک کامیونداران آمدند و اراذل و اوباش جاده‌ای را نقره‌داغ کردند.
در این وادی البته همانطور که در بالا اشاره کردیم، در نظر گرفتن تسهیلات ویژه برای مصرف‌کنندگان عادی و معقول نیز یک ضرورت است تا محسّنات اقتصاد اسلامی و عدالت‌محور جمهوری اسلامی ایران برقرار بماند و سبد مصرف کنندگان معقول از تنش‌های سیاسی و اقتصادی و امنیتی دور بماند.
لازم به ذکر است که همانطور که معضل "گرانی بیقاعده" به عنوان یک جامپ قیمتی که از هیچ قاعده دلاری، بازاری، تحریمی و تورمی پیروی نمی‌کند برای یک اقتصاد و مردم یک کشور ضرر شدید دارد؛ معضل "ارزانی بیقاعده" هم حاوی آسیب‌ها و فجایع زیادی است که باید جلوی آنرا گرفت.
***
1_ mshrgh.ir/1719668
2_ https://rasanews.ir/003Ha9
3_ https://tejaratnews.com/?p=1028476
