به گزارش فارس، محمدجواد لاریجانی، تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل، در برنامه تلویزیونی «جریان» با تأکید بر اینکه پروژه‌های هسته‌ای ایران ذاتاً ملی بوده و ارتباطی با هیچ کشور دیگری ندارد، گفت: ما پروژه‌ای کاملاً ملی برای توسعه فناوری‌های هسته‌ای داریم؛ چه در زمینه تولید انرژی و چه در دیگر حوزه‌ها. هیچ کشوری حق ندارد در این مسیر دخالت کند. ما با هیچ کنسرسیومی جایگزین این پروژه‌ها نمی‌شویم، مگر اینکه آن کنسرسیوم مکمل باشد، نه بدیل.
لاریجانی همچنین نسبت به تکرار اشتباهات توافق برجام هشدار داد و اظهار داشت: مذاکره با آمریکا از جنس مذاکره متعارف نیست، چراکه ما برای آمریکا هیچ حق مشروعی قائل نیستیم. هدف ما از گفت‌وگو با واشنگتن اقناع برای دست برداشتن از تجاوز است، نه توافقی مبتنی بر امتیازدهی متقابل. آمریکا به دنبال حذف کامل توانمندی هسته‌ای ایران و محدود کردن نقش منطقه‌ای ماست، و طرح کنسرسیوم نیز در همین چارچوب طراحی شده است.
وی تأکید کرد: پروژه‌های هسته‌ای ایران نه‌تنها متوقف نخواهند شد، بلکه با قدرت ادامه می‌یابند. اگر کشورهای منطقه تمایل به همکاری هسته‌ای دارند، می‌توان درباره مشارکت در قالب کنسرسیوم صحبت کرد، اما به‌هیچ‌وجه به معنای تعطیلی غنی‌سازی در داخل ایران یا انتقال فناوری نیست. توانمندی هسته‌ای ما متعلق به ملت ایران است و قابل واگذاری به هیچ‌کس نیست.
لاریجانی در ادامه با بیان مواضع روشن جمهوری اسلامی در خصوص پرونده هسته‌ای ایران، بر «خطوط قرمز» غیرقابل معامله در مذاکرات تأکید کرد و گفت: ما به‌هیچ‌وجه حاضر نیستیم پروژه ملی غنی‌سازی یا هیچ توانمندی ملی دیگر را به مذاکره بگذاریم؛ نه غنی‌سازی متوقف خواهد شد، نه در برابر قلدری آمریکا عقب‌نشینی خواهیم کرد.
لاریجانی با اشاره به مواضع متناقض مقامات آمریکایی، از جمله ترامپ، گفت: ترامپ وقتی به منطقه می‌آید، با کمال پررویی می‌پرسد چرا ایران با این همه نفت و گاز، به غنی‌سازی نیاز دارد؛ این در حالی است که خود او دستور سرمایه‌گذاری عظیم برای توسعه صنایع انرژی هسته‌ای آمریکا را داده است. بنابراین ما همان حرفی را می‌زنیم که آن‌ها می‌زنند، انرژی هسته‌ای یکی از مطمئن‌ترین منابع انرژی است، اما برخلاف آن‌ها، ما هدف‌مان استقلال و منافع ملی است، نه سلطه‌جویی.
وی تصریح کرد: صرف گفتن "غنی‌سازی" کافی نیست؛ این یک توانمندی ملی و جزئی از یک پروژه کاملاً بومی است. این پروژه با طراحی، تصمیم‌گیری و مجاهدت جوانان ایرانی به وجود آمده و پاسخ هیچ‌کس نیست. ما جلوی آمریکا محکم می‌ایستیم. این خط قرمز ماست.
تعیین خطوط قرمز برای تیم مذاکره‌کننده
لاریجانی با اشاره به مسئولیت تیم مذاکره‌کننده ایرانی گفت: نماینده ما باید با درک این خط قرمزها وارد مذاکره شود. هیچ‌کدام از توانمندی‌های ملی ما، از جمله غنی‌سازی، قابل معامله نیستند. مسئولیت تیم ما روشن است: به آمریکایی‌ها بفهمانند که سیاست تحریم و تهدید به هیچ نتیجه‌ای نخواهد رسید.
وی افزود: آمریکایی‌ها با طرح‌هایی مثل توقف شش‌ماهه غنی‌سازی یا تعلیق کامل آن، به‌دنبال بازگشت به سیاست چماق و هویج هستند؛ اما باید بدانند که ما امروز ایستاده‌ایم تا این ارعاب را خنثی کنیم. اگر روز اول مقابل قلدر بایستیم، دیگر نمی‌تواند جلو بیاید. این همان حرفی است که رهبر معظم انقلاب بارها بر آن تأکید کرده‌اند.
توانمندی دفاعی ایران، محور بازدارندگی ملی
لاریجانی با اشاره به توانمندی‌های دفاعی کشور، به‌ویژه در حوزه پهپاد و انرژی، تأکید کرد: ایران امروز مدرسه جدیدی در عرصه دفاعی باز کرده است؛ آن‌چنان که دشمنان ما می‌پرسند این تکنولوژی از کجا آمده و چرا ایران این‌قدر قدرتمند است. شرکت‌هایی مثل زیمنس به‌صراحت نگرانی خود را از رشد فناوری در ایران ابراز کرده‌اند. این قدرت‌نمایی نتیجه تلاش ملی و مجاهدت بی‌وقفه جوانان ماست.
وی ادامه داد: آمریکایی‌ها بارها گفته‌اند که اگر می‌توانستیم، تمام توانمندی‌های ایران را منفجر می‌کردیم. اما فهمیده‌اند که حتی اگر تخریب کنند، ما دوباره می‌سازیم. بنابراین اکنون به‌جای نابودی سریع، به‌دنبال روندی تدریجی برای خنثی‌سازی توان ایران هستند؛ چه در حوزه هسته‌ای و چه فراتر از آن.
غنی‌سازی، نماد استقلال ملی
لاریجانی در ادامه گفت: توانمندی هسته‌ای ایران فقط مسئله غنی‌سازی نیست؛ نماد غرور ملی، آینده‌سازی، و اقتدار نسل‌های آتی است. ایران نه‌تنها مهم‌ترین کشور اسلامی در غرب آسیاست، بلکه با ایجاد بازدارندگی مؤثر، بازی را در منطقه و حتی جهان تغییر داده است. ما باید هوشیار باشیم و در برابر ارعاب بایستیم. هدف اصلی آمریکا محروم کردن ایران از هرگونه توانمندی مستقل است. آن‌ها از پیشرفت ایران ناراحت‌اند، اما ما با قدرت و صلابت، مسیر خود را ادامه خواهیم داد.
پروژه غنی‌سازی، گوهر ملی است
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل، در ادامه به تشریح ابعاد راهبردی توانمندی هسته‌ای ایران پرداخت و با انتقاد از تلاش آمریکا برای توقف پروژه غنی‌سازی اورانیوم، تأکید کرد: پروژه غنی‌سازی یک طرح ملی است که با مجاهدت جوانان ما به ثمر نشسته و قابل معامله با هیچ کشوری نیست.
وی افزود: ما مسئولیتی در مذاکرات داریم، اما خط قرمز ما روشن است: تمام توانمندی هسته‌ای ما باید حفظ شود. این فقط غنی‌سازی نیست، بلکه توانمندی فنی و ملی است که در خدمت آینده کشور و نسل‌های بعدی خواهد بود.
خط قرمز در برابر تهدید و تطمیع
لاریجانی با انتقاد از پیشنهادات اخیر طرف آمریکایی مبنی بر تعلیق شش‌ماهه یا توقف کامل غنی‌سازی گفت: اینها تکرار همان داستان قدیمی چماق و هویج است. ابتدا می‌گویند نزدیک به توافق هستیم، بعد تهدید به بمباران می‌کنند. اما ما با تهدید و ارعاب تسلیم نمی‌شویم.
وی با تأکید بر اینکه «مذاکره با دنیا به‌معنای معامله بر سر منافع ملی نیست»، تصریح کرد: آمریکایی‌ها فهمیده‌اند حتی اگر همه چیز را هم بزنند، ما دوباره آن را می‌سازیم. این خط قرمز ماست: بازدارندگی ما، عزت ما و توانمندی‌های ما.
هشدار درباره توطئه تخریب تدریجی توانمندی‌ها
لاریجانی در ادامه گفت: دشمن به‌خوبی فهمیده حذف یک‌باره توانمندی هسته‌ای ما ممکن نیست. پس دنبال این است که از درون آن را فرسوده و ناکارآمد کند. با توقف‌های موقت، تعلیق‌های چندماهه، یا مذاکرات فرسایشی می‌خواهد ما را به عقب براند.
لاریجانی از کسانی که به‌گفته وی «جاهلانه صنعت هسته‌ای را عقب‌مانده یا دست‌دوم معرفی می‌کنند» به‌شدت انتقاد کرد و افزود: هیچ اطلاعی ندارند. این صنعت در آینده‌ای نزدیک دستاوردهای عظیمی خواهد داشت؛ نه‌فقط در تولید برق، بلکه در حوزه‌های پزشکی، کشاورزی، فناوری و حتی صنایع دفاعی. این گوهر را باید با جان و دل حفظ کرد.
برق، فناوری و عزت ملی؛ دستاوردی برای نسل‌های آینده
وی با اشاره به سخنان رهبر انقلاب که هشدار داده‌اند مذاکرات نباید به موضوعی بزرگ‌تر از واقعیت خود تبدیل شود، گفت: مسئولیت اصلی ما، باز کردن درهای کشور به‌سوی بازارهای بین‌المللی، تقویت مقاومت، و کم‌اثر کردن تحریم‌هاست، نه تعلیق پروژه‌های ملی.
لاریجانی با دفاع از سیاست‌های راهبردی شهید امیرعبداللهیان در منطقه، گفت: یکی از خدمات برجسته ایشان، مشروع‌کردن مقاومت در منطقه بود. اکنون نیز مقاومت، تعیین‌کننده آینده منطقه است و باید یکی از محورهای اصلی مذاکرات ما باشد.
از تجربه تلخ قبل از انقلاب تا خلاقیت امروز
لاریجانی با اشاره به تجربیات تلخ دوران پهلوی گفت: ما حتی در دوره‌ای که با غرب روابط نزدیک داشتیم، نتوانستیم از کنسرسیوم‌های بین‌المللی نفع ببریم. تجهیزات هسته‌ای خریداری‌شده ایران، پس از انقلاب توسط آلمان بلوکه شد. ما حتی اجازه نیافتیم تجهیزات خودمان را تحویل بگیریم.
وی در مقابل این تاریخچه، بر توانمندی علمی و بومی فعلی کشور تأکید کرد و گفت: جوانان ما با خلاقیت و پشتکار خارق‌العاده توانستند صنعتی را بنا کنند که امروز حتی فرانسه و آلمان به آن حسادت می‌کنند. حتی ساخت توربین‌های بومی ما باعث نگرانی شرکت زیمنس شده است. این یعنی فناوری ما به جایی رسیده که جهان را به چالش کشیده.
استانداردهای دوگانه غرب
در ادامه، لاریجانی از رفتار دوگانه غرب در موضوع معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT) به‌شدت انتقاد کرد و گفت: غربی‌ها اصل NPT را کنار گذاشته‌اند و به جای جلوگیری از گسترش سلاح، مانع توسعه فناوری صلح‌آمیز می‌شوند. این تحقیرآمیز است.
وی گفت: آیا ایران حق ندارد در سرزمین خود از فناوری صلح‌آمیز استفاده کند؟ این یک توهین آشکار به ملت ماست. ما یا کشوری مستقل هستیم یا نیستیم. اگر مستقل هستیم، باید اجازه داشته باشیم در مسیر علمی و فناوری خود پیش برویم. این خط تمایز ما با آمریکاست.
لزوم درک موقعیت تاریخی و مسؤولیت نخبگان و مردم
لاریجانی در ادامه سخنان خود خطاب به افکار عمومی و نخبگان کشور تأکید کرد: «امروز در نقطه‌ای ایستاده‌ایم که نیاز به جهاد علمی، فکری و اقتصادی داریم. اگر اجازه دهیم دشمن ما را عقب بنشاند، هیچ‌گاه دوباره نمی‌توانیم این موقعیت را بازیابی کنیم. نباید اجازه دهیم بزرگ‌ترین دستاورد کشور، یعنی توانمندی فناورانه هسته‌ای، به‌تدریج و زیر فشار روانی دشمن از دست برود.»
وی با اشاره به نظریه‌های نوین غنی‌سازی گفت: دنیای امروز به سمت تکنولوژی‌هایی می‌رود که شبیه واکنش‌های درون خورشید هستند. اگر ما امروز از میدان خارج شویم، نسل آینده ما را نخواهد بخشید.
مسیر آژانس، ابزاری برای فشار روانی علیه ایران است
این حلیلگر مسائل بین‌الملل در واکنش به تحرکات اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و احتمال فعال‌سازی «مکانیزم ماشه» از سوی کشورهای غربی، با تأکید بر ناکارآمدی این فشارها گفت: آیا همه گرفتاری‌ها به‌خاطر عضویت ما در آژانس است؟ خب اگر چنین است، از فردا عضویتمان را معلق کنیم. چرا باید عضویتی که علیه ما استفاده می‌شود ادامه یابد؟
وی پیشنهاد داد در صورت اقدام کشورهای غربی به فعال‌سازی مکانیزم ماشه، ایران باید به‌صورت پیش‌دستانه اقدام متقابل انجام دهد: به نظرم بسیار عاقلانه است که پیش از کلید خوردن این مکانیسم، اعلام کنیم ما به هیچ‌وجه مجازات نمی‌پذیریم، چراکه این کشورها خودشان مملو از سلاح و عوامل ناامنی در منطقه هستند.
لاریجانی با مقایسه سطح نظارت‌های آژانس در ایران با دیگر کشورها، آن را «بی‌سابقه» توصیف کرد و افزود: هیچ کشوری در دنیا به اندازه ایران تحت بازرسی‌های فنی و امنیتی آژانس قرار ندارد. آمریکا همین ماه پیش اعلام کرد که هیچ مسیر مشخصی برای فعالیت هسته‌ای دیگر کشورها پیدا نکرده است، اما همچنان ایران را زیر فشار می‌گذارند.
او با اشاره به مبانی فقهی جمهوری اسلامی درباره مسئله قدرت دفاعی، تصریح کرد: این نگاه ما از مکتب اهل بیت و فقه جعفری سرچشمه می‌گیرد. در اسلام، جنگ حدود دارد و فشار جمعی و روانی جایی در این چارچوب ندارد. اما ما موظفیم برای دفاع از کشور به توانمندی کامل برسیم.
لاریجانی همچنین روند موجود در آژانس را یک مسیر نامشخص و سیاسی دانست و گفت: ایران قهرمانانه با این مسیر برخورد خواهد کرد و اجازه نخواهد داد این ابزارها ما را به پای مذاکره‌ای زیان‌بار بکشانند.
وی از تقسیم نقش بین آمریکا و اروپا در ایجاد فشار بر ایران انتقاد کرد و گفت: در این طراحی فشار، اسرائیل تهدید به حمله می‌کند، آمریکا نقش تهدید روانی را ایفا می‌کند، و اروپا به‌ویژه فرانسه نقش پلیس بد را دارد. وقتی همه اینها را کنار هم می‌گذاریم، می‌بینیم حجم فشاری که آن‌ها وارد می‌کنند، بیشتر روانی است تا واقعی.
به گفته این تحلیلگر سیاسی، بخش زیادی از تهدیدات علیه ایران صرفاً در فضای رسانه‌ای و روانی مطرح می‌شود و قابلیت عملیاتی اندکی دارد: اینکه آمریکایی‌ها بگویند می‌زنیم و منفجر می‌کنیم، بیشتر فشار روانی است. در واقعیت، احتمال اجرای این تهدیدها بسیار پایین است. تحریم و فشار روانی ابزارهای اصلی دشمن هستند، نه حمله واقعی.
لاریجانی در پایان تأکید کرد: مسیر عقلانی برای ایران این است که ضمن حفظ قدرت بازدارندگی، در برابر استفاده ابزاری از نهادهای بین‌المللی چون آژانس بایستد و حتی در صورت لزوم، تعلیق عضویت یا پاسخ‌های متقابل را در دستور کار قرار دهد.
لاریجانی همچنین روند موجود در آژانس را یک مسیر نامشخص و سیاسی دانست و گفت: ایران قهرمانانه با این مسیر برخورد خواهد کرد و اجازه نخواهد داد این ابزارها ما را به پای مذاکره‌ای زیان‌بار بکشانند.
وی از تقسیم نقش بین آمریکا و اروپا در ایجاد فشار بر ایران انتقاد کرد و گفت: در این طراحی فشار، اسرائیل تهدید به حمله می‌کند، آمریکا نقش تهدید روانی را ایفا می‌کند، و اروپا به‌ویژه فرانسه نقش پلیس بد را دارد. وقتی همه اینها را کنار هم می‌گذاریم، می‌بینیم حجم فشاری که آن‌ها وارد می‌کنند، بیشتر روانی است تا واقعی.
به گفته این تحلیلگر سیاسی، بخش زیادی از تهدیدات علیه ایران صرفاً در فضای رسانه‌ای و روانی مطرح می‌شود و قابلیت عملیاتی اندکی دارد: اینکه آمریکایی‌ها بگویند می‌زنیم و منفجر می‌کنیم، بیشتر فشار روانی است. در واقعیت، احتمال اجرای این تهدیدها بسیار پایین است. تحریم و فشار روانی ابزارهای اصلی دشمن هستند، نه حمله واقعی.
لاریجانی در پایان تأکید کرد: مسیر عقلانی برای ایران این است که ضمن حفظ قدرت بازدارندگی، در برابر استفاده ابزاری از نهادهای بین‌المللی چون آژانس بایستد و حتی در صورت لزوم، تعلیق عضویت یا پاسخ‌های متقابل را در دستور کار قرار دهد.
