بر اساس اعلام رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران، حذف پرداخت نقدی کرایه در تاکسی‌ها به‌عنوان بخشی از سیاست‌های مدرن‌سازی سیستم حمل‌ونقل عمومی و افزایش شفافیت و کارایی مالی در دستور کار قرار گرفته است. این تصمیم با هدف کاهش مشکلات مرتبط با پرداخت نقدی، مانند کمبود پول خرد، خطاهای محاسباتی، و مسائل امنیتی ناشی از حمل پول نقد اتخاذ شده است. همچنین، این سیاست به دنبال بهبود تجربه مسافران، تسهیل فرایند پرداخت، و همگام‌سازی سیستم حمل‌ونقل عمومی با فناوری‌های روز دنیاست. در گزارشی به بررسی ابزارهای موجود برای پرداخت غیرنقدی کرایه تاکسی، مراحل اجرای این سیاست، چالش‌های پیش‌رو، و راهکارهای پیشنهادی برای موفقیت این طرح پرداخته شده است.
برای جایگزینی پرداخت نقدی در تاکسی‌ها، ابزارهای متعددی در دسترس هستند یا در حال توسعه‌اند که هر یک ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. این ابزارها عبارت‌اند از:
پرداخت برخط از طریق تلفن همراه هوشمند: اپلیکیشن‌های پرداخت موبایلی، مانند اپلیکیشن‌های بانکی (همراه بانک‌ها) یا پلتفرم‌های پرداخت دیجیتال، امکان پرداخت کرایه از طریق اسکن کد QR یا انتقال مستقیم وجه به‌حساب راننده را فراهم می‌کنند. این روش سرعت بالایی در پرداخت دارد، نیاز به حمل پول نقد را حذف می‌کند و امکان ردیابی تراکنش‌ها را برای مسافران و رانندگان فراهم می‌سازد.
دستگاه‌های کارت‌خوان (POS): بر اساس اعلام شورای شهر، قرار است دستگاه‌های کارت‌خوان قابل‌حمل (POS) در اختیار رانندگان تاکسی قرار گیرد تا امکان پرداخت غیرنقدی برای همه مسافران فراهم شود. دستگاه‌های POS امکان ثبت دقیق تراکنش‌ها، ارائه گزارش‌های مالی به رانندگان و سازمان تاکسیرانی، و کاهش خطاهای انسانی در محاسبه کرایه را دارند. این دستگاه‌ها برای افرادی که به گوشی هوشمند دسترسی ندارند یا ترجیح می‌دهند از کارت‌های بانکی استفاده کنند، مناسب هستند. همچنین، این دستگاه‌ها از کارت‌های بانکی، کارت‌های اعتباری، و حتی کارت‌های حمل‌ونقل عمومی پشتیبانی می‌کنند.
کارت‌های هوشمند حمل‌ونقل عمومی: کارت‌های هوشمندی که در حال حاضر در برخی شهرها برای پرداخت کرایه اتوبوس و مترو استفاده می‌شوند، می‌توانند به سیستم پرداخت کرایه تاکسی گسترش یابند. این کارت‌ها امکان شارژ اعتباری دارند و می‌توانند برای چندین نوع حمل‌ونقل عمومی (اتوبوس، مترو، تاکسی) استفاده شوند که هماهنگی و یکپارچگی در سیستم حمل‌ونقل را افزایش می‌دهد.
فناوری‌های نوین پرداخت: فناوری‌هایی مانند NFC (ارتباطات میدان نزدیک) که در برخی گوشی‌های هوشمند و کارت‌های بانکی موجود است، می‌تواند در آینده برای پرداخت کرایه تاکسی استفاده شود. همچنین، کیف پول‌های دیجیتال و سیستم‌های پرداخت مبتنی بر بلاک‌چین درحال‌توسعه هستند و می‌توانند به‌عنوان گزینه‌های مکمل معرفی شوند. برای مثال پرداخت هزینه‌های حمل‌ونقل عمومی و تاکسی‌ها می‌تواند از کاربردهای ریال دیجیتال باشد.
اخذ کرایه نقدی از مسافران دیگر قابل‌قبول نیست. این سیاست به کاهش مشکلات مربوط به کمبود پول خرد، خطاهای محاسباتی، و مسائل امنیتی مرتبط با حمل پول نقد کمک می‌کند. همچنین، این اقدام شفافیت مالی را در سیستم تاکسیرانی افزایش می‌دهد.
جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران در این باره بیان کرد: «افرادی که امکان پرداخت از طریق گوشی‌های هوشمند ندارند، باید بتوانند به‌صورت مستقیم با استفاده از کارت‌های شتاب، کرایه‌شان را پرداخت کنند. پرداخت نقدی دیگر امروز مورد قبول هیچکس نیست. مردم امکان جابه‌جایی وجه نقد را ندارند و برای پرداخت کرایه‌های خرد نمی‌توانند از اسکناس استفاده کنند.»
به گفته‌ی او بهترین راه، استفاده از گوشی‌های هوشمند برای پرداخت آنلاین یا استفاده از دستگاه‌های کارت‌خوان در تاکسی‌ها است.
برای مسافرانی که به گوشی‌های هوشمند یا اپلیکیشن‌های پرداخت دسترسی ندارند (مانند سالمندان یا افراد در مناطق کم‌برخوردار)، دستگاه‌های POS به‌عنوان راه‌حل جایگزین ارائه می‌شود. این دستگاه‌ها امکان پرداخت با کارت‌های بانکی یا کارت‌های حمل‌ونقل عمومی را فراهم می‌کنند.
جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران، با اشاره به استفاده رانندگان از پرداخت الکترونیک گفت: «در بخش تاکسی‌های خطی، سیستم برخط محاسبه‌ی کرایه و پرداخت الکترونیک پیش‌بینی شده است. طبیعتاً رانندگان باید از همین ظرفیت استفاده کنند.»
رانندگان تاکسی نیز موظف هستند از ابزارهای پرداخت غیرنقدی، از جمله دستگاه‌های POS و اپلیکیشن‌های پرداخت برخط، استفاده کنند. برای اطمینان از رعایت این الزام، دوره‌های آموزشی برای رانندگان برگزار خواهد شد تا با نحوه استفاده از این ابزارها آشنا شوند.
سازمان تاکسیرانی هم باید دستگاه‌های POS را تأمین و نگهداری کند، سیستم‌های پرداخت برخط را با بانک‌ها و شرکت‌های پرداخت هماهنگ کند، و پشتیبانی فنی ۲۴ ساعته برای رفع مشکلات احتمالی ارائه دهد.
