به گزارش خبرنگار جماران، حجت الاسلام والمسلمین سید علی خمینی در نشستی با موضوع «حکمت سیاسی اسلام در قرآن» گفت: ما در تاریخ ۵۰ ساله گذشته یک اندیشه موفق داشتیم که هم در حیطه نظر و هم در حیطه عمل توانست همه رقبای خودش را کنار بگذارد. شما خیال نکنید که انقلاب اسلامی فقط در خیابان‌های ایران پیروز شد. قبل از آنکه مردم به خیابان‌های ایران بیایند و کار رژیم پهلوی را تمام کنند، در جنگ گفتمان‌ها، ایده‌ها و ایدئولوژی‌ها گفتمان انقلاب اسلامی پیروز شد.

بنا به روایت جماران، نوه امام خمینی(س) یادآور شد: دوره‌ای که گفتمان انقلاب اسلامی در آن پیدا شد و تبلور پیدا کرد، همه جای دنیا بحث‌های نظری عمیق در مورد ایده‌ها و گفتمان‌های مختلف در جریان بود. در چنین جهان و فضایی گفتمان انقلاب اسلامی می‌آید و دانشگاه‌ها، مساجد و خیابان‌های شهر را فتح می‌کند؛ و در مقابل تمام ایدئولوژی‌ها قد علم می‌کند و بی هیچ ترس و واهمه‌ای بحث می‌کند و در هر بحثی تفوق پیدا می‌کند.

وی در خصوص عناصر کلیدی گفتمان انقلاب اسلامی اظهار داشت: اگر این گفتمان با این شاخصه‌ها و عناصر امروز هم در میان ما باشد، آیا باز هم می‌توانیم پیروز شویم؟ جاهایی که نیروهای انقلابی شکست داشتند، آیا غیر از این است که از این عناصر عقب‌نشینی کردند؟ ما باید عناصری که با آن موفقیت پیدا کردیم را رها نمی‌کردیم و نباید رها کنیم. ما از فردای ۲۲ بهمن و به ویژه از ابتدای دهه ۷۰ به مرور از بعضی آرمان‌ها تنازل و عقب‌نشینی داشته‌ایم و دقیقا به همان میزان شکست‌های ما آمده است و گام به گام شکست خورده‌ایم.

سید علی خمینی تصریح کرد: اولین عنصر «ایمان به راه» است. کسانی که در منظومه این گفتمان زندگی می‌کردند، ایمان به راه داشتند. اگر می‌گفتند راه نجات ما این است که به سراغ اسلام برویم، بازی زبانی نداشتند و واقعا به این معنا معتقد بودند و برای این اعتقادشان استدلال داشتند. همچنین عاطفه داشتند؛ یعنی انسان مؤمن فقط با عقلش پیش نمی‌رود و عواطف او هم سامان‌بخش است.

وی افزود: دوم «هویت‌سازی انقلابی» بود که گفتمان انقلاب اسلامی داشت. آرمان‌هایی که انقلاب اسلامی داشت و بر هیچ‌کس هم مخفی نیست، «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» است. این از بدیهیات است؛ ولو اینکه آدم در این روزگار می‌بیند که گاهی بدیهیات هم انکار می‌شود. این گفتمان انقلاب اسلامی بود و تا الآن همه گفتمان‌های مقابل چیزی بالاتر از این به ملت ما عرضه نکرده‌اند. آرمانی بالاتر از آرمان‌هایی نداریم که ۵۰ سال پیش به صورت شعار بیان شد. این هویت‌سازی انقلابی بود؛ یعنی در انقلاب اسلامی آرمانی داشتیم که هنوز از آن دفاع می‌کنیم.

نوه امام خمینی(س)، گفت: سوم «ایمان به استدلال» است. گفتمان انقلاب اسلامی، خصوصا در دهه ۵۰ از بن دندان معتقد بود که من اگر در مناظره شرکت کنم، پیروز بیرون خواهم آمد. به ما باوراندند که اگر ما پشت میز مناظره بنشینیم، کم می‌آوریم؛ در حالی که تاریخ انقلاب اسلامی نشان داد مخالفین انقلاب اسلامی خالی از استدلال بودند و امروز هم خالی از استدلال هستند. در دانشگاه‌ها و صدا و سیما مناظره‌های علمی سنگین با شخصیت‌های برجسته همه تفکرات برگزار شد و وقتی با زبان استدلال حرف می‌زدید، کسی نمی‌توانست در مقابل شما حرف بزند. کسی که ایمان دارد در استدلال می‌تواند موفق شود، هیچ وقت به سراغ سنگ نمی‌رود؛ البته ممکن است گاهی نیاز به سنگ و چوب هم باشد.

وی افزود: هنوز در ذائقه مردم ایران هست شیرینی مناظره‌هایی که اول انقلاب برگزار می‌شد و یک طرف مارکسیست‌ها و یک طرف مسلمانان می‌آمدند و ملت می‌دیدند که مخالفین انقلاب هیچ در چنته ندارند و استدلالی ندارند؛ و اگر استدلالی هم دارند، به بهترین نحو پاسخ داده می‌شود. ما ایمان به استدلال داشتیم؛ ایمان به استدلال فرع این است که شما آگاه باشید و جامعه خودتان را آگاه کنید و این جامعه را از حیث فکری بسازید.

سیدعلی خمینی اظهار داشت: کنار ایمان به استدلال عنصر دیگری به عنوان مکمل هست و آن «ایمان به مردم» است. امام با تمام وجود مؤمن به مردم بود. یعنی گفتمان انقلاب اسلامی معتقد بود که شما اگر استدلال را به مردم بیان کنید و حرف درست بزنید، مردم اتفاقا خوب می‌فهمند، شناخت پیدا می‌کنند و حق را از باطل خوب می‌توانند تشخیص بدهند. هرچه به امام گفتند مبارزه مسلحانه، گفت برای مردم صحبت کنید؛ اگر مردم باشند همه چیز درست می‌شود.

وی تصریح کرد: خدا رحمت کند دایی ما دکتر صادق طباطبایی نقل می‌کرد که کمی از انقلاب گذشته بود و امام گفتند رفراندوم برگزار کنید تا مردم به نظام جمهوری اسلامی رأی بدهند. گفت ما دو مسأله داشتیم؛ یکی اینکه امکان برگزاری رفراندوم را نداشتیم و دوم اینکه در مورد نتیجه آن نگرانی وجود داشت.

نوه امام خمینی(س)، ادامه داد: به امام گفتند دنیا شما را به رسمیت شناخته و عین روز برای همه ملت روشن است که شما رهبر بلامنازع هستید و جمهوری اسلامی خواست میلیون‌ها نفر در کشور است؛ رفراندوم نمی‌خواهد، فلان کشور ۵۰ سال از انقلابش گذشته و هنوز رفراندوم برگزار نکرده و قانون اساسی هم ننوشته است. امام فرمودند بروید و رفراندوم برگزار کنید؛ بعد فرمودند که شما متوجه نیستید، ۵۰ سال دیگر می‌گویند یک گروهی آمدند و کودتا کردند.

وی «تبلیغ جذبی به جای تبلیغ الزامی و اخباری» را عنصر پنجم انقلاب اسلامی دانست و گفت: یک ایده، فکر، فرهنگ یا اندیشه نیازمند تبلیغ است و باید حرف بزند، جلسه بگذارد، با مخالفین گفت‌وگو داشته باشد و اقناع کند. تبلیغ ما پیش از انقلاب در دهه ۵۰ جذبی بود؛ یعنی در گفتمان انقلاب اسلامی تبلیغ می‌کردیم ولی علاقه داشتیم که این فکر را جذب کنیم. یعنی با تمام توان و تلاش می‌خواستیم قلب فرد را تسخیر کنیم و به طرف حق بیاوریم. به مرور زمان فراموش کردیم که تبلیغ ما باید جذبی باشد.

سید علی خمینی افزود: روایت است که وقتی می‌خواهید نماز بخوانید، منفّر و مضیّع نباشید. یعنی اسلام و انقلابی عرضه نکنید که از ارکان اصلی خالی باشد. ما به مرور خیال کردیم که عنصر تبلیغی به معنای اخبار و الزام است؛ ما تبلیغ را اشتباه گرفته‌ایم. یکی از خوشحالی‌های من نسبت به حوادث سال‌های اخیر این بود که به جامعه دینی و مذهبی ما تلنگر زد که خیال نکنید با آموزش و پرورش و وزارت علوم دین شما تبلیغ می‌شود. هیأت‌های مذهبی ما در چند سال گذشته تازه به این فکر افتادند که هیأت یک بخشی برای نوجوانان و کودکان می‌خواهد.

وی تأکید کرد: ما ۱۰، ۲۰ سال رها کردیم تا به اینجا رسیدیم؛ فکر نکنیم اگر الآن تلنگر خوردیم ماه دیگر دست می‌شود؛ ۱۰، ۲۰ سال باید کار فرهنگی کنیم تا برگردیم به جایی که بودیم. اگر حوادث سال‌های اخیر یک فایده داشت، این که به ما تلنگر زد اگر حواسمان نباشد، از دستمان می‌رود. باید به آن تبلیغ جذبی برگردیم. ان شاء الله خداوند به ما توفیق بدهد که این مسیر را درست بشناسیم و درست پیش ببریم.

۳۱۲۲۱۱