ساختمان مسکونی نوژان شیراز؛ رتبه سوم شانزدهمین دوره جایزه معماری ایران 1403 و تقدیر شده در بیست و چهارمین دوره جایزه معمار(+عکس)

عصر ایران شنبه 17 خرداد 1404 - 10:17
استودیو معماری با طراحی "ساختمان مسکونی نوژان" در بلوار نیایش شیراز، رویکردی انتقادی به ساخت‌وسازهای رایج شهری ارائه کرده است. این پروژه که در سال ۱۴۰۲ به پایان رسید، با تزریق فضاهای خالی (وید) و استفاده جسورانه از رنگ نارنجی و سنگ‌های گرانیت دورریز، در تلاش برای ایجاد هویتی سه‌بعدی و پویا در یک محله سنتی شیراز است.

عصر ایران - شکل گیری شهرها عمدتاً حاصل از کنار هم‌نشینی تک دانه‌های ساختمانی و عموماً از گونه‌های میان‌بافتی بوده است. رابطه تک‌دانه‌های ساختمانی با شهر در مقیاس خرد موضوعی است که در پروژه‌های کوچک‌مقیاس شهری، کمتر فرصتِ پرداختن به آن وجود به وجود ‌آمده است. در اینجا و به طورِ خاص در دلِ محله‌ای از باغ‌شهرِ شیراز قطعه زمینی بود به عنوان یک گونه میان‌بافتی که از جنوب به باغات نیایش می‌رسید و از شمال به کوچه‌ای بن‌بست محدود شده بود. 

معمار در توضیح پروژه می گوید: با نگاه به جداره بیرونی خانه‌های همسایه واضح بود که بازار و قیمت هر متر‌مربع از ملک حرف اول را زده چرا که هر خانه از حداکثر امکانِ تراکم در ساخت و ایجاد فضای پُر استفاده کرده بود. مشخص بود که ما نمی‌خواستیم از یک کوچه باریک و عبوس عبور کنیم تا به یک خانه بزرگ و مجلل برسیم!

بنابراین خانه و لباسِ آن را یک کلِ واحد اما متخلخل متصور شدیم. پس تلاش کردیم تا بنا نسبت به پیش‌فرض‌های رایج در فرم، متریال و رنگ موضع هتروژن به خود بگیرد. از این رو به جای یک الگوی تکراری که تنها منجر به تشکیل چهره‌ای بی‌روح و بی‌هویت به شهر شده ما با یک نگاه انتقادی به شهر و بناهای میان‌بافتی، عامدانه با تزریق وید در لایه‌های مرتبط با شهر از بخشی از تراکم ساختمان صرفِ نظر کردیم. 

در مجموعه مطالب معماری، هدف معرفی توان و ظرفیت بالای این علم نزد معماران صاحب سبک کشورمان است. این آثار به وضوح نشان می دهند که دانش معماری در ایران مطابق با پیشرفت های روز و حتی فراتر از آن قرار دارد که می تواند جایگاه خاص کشورمان در خلق آثار هنری و حرفه ای را اثبات کند. بنابراین در تصاویر این مطالب ما فقط از هنر و دانش معماری لذت می بریم و درباره این علم سخن می گوئیم...

توده این بنا طبق تعاریف شهرسازی موجود از سمت کوچه یک‌بر و با یک نمای اصلی است. ما در طراحی بدنه سمت همسایه را که عمدتاً به عنوان نمای جانبی رها می‌شوند به عنوان بخشی از پروژه در نظر گرفتیم تا ایجاد کنج کنیم و یک جداره مرتبط با کوچه با عرض پنج متر به یک پیکره واحد با طول ۱۵ متر تبدیل شود. همچنین تزریق وید از کناره‌ها باعث فعال شدن کنج شد، ضمن اینکه ماهیت دو بعدی پروژه به عنصری سه‌بعدی تبدیل گشت. کنج و بالکن‌ها با عمق و اشکال مختلف باعث می‌شود جهت گیری و حضور در فضای بالکن‌ها صرفاً معطوف به محور اصلی و مستقیم نباشد و گستره وسیع تری را عرضه کند. همچنین بخشی از سازه در فرم بنا عریان شده تا دریده شدن تراکم را با وید و فضای منفی نمایان کند.

در این پروژه از عنصر فراموش شده رنگ استفاده شده تا ویدها و فضای‌های منفی را ملتهب و انتزاعی نماید. استفاده از رنگ جسورانه و پُرانرژی در تراس‌ها و در مجاورت فضاهای داخلی باعث شده انعکاس و امتداد رنگ به فضاهای دخلی کشیده شود. ضمن اینکه قاب‌ها و دید بیرونی هم متاثر از این رنگ هستند. ما طیفی از نارنجی را انتخاب کردیم و آن را در جداره و زیر سقفِ حفره نمای شمالی و جنوبی به علاوه جداره‌های دسترسی عمودیِ داخلی عامدانه استفاده کردیم.

بافتی از سنگ، جنس غالب و شیوه پوشش در خانه نارنج-ی است. در این پروژه از آشغال سنگ‌هایی از نوع گرانیت از معادن مختلف استفاده شده است. به این نحو که دورریز‌های سنگ‌های رایج پلاک با اندازه‌ها و بافت‌های مختلف روی ضخامت چیده شده است. این پروسه از هم نشینی طیف وسیعی از گونه‌های سنگ گرانیت، با ابعاد مختلف و با ادغام با هنر دست استادکار پیش رفته است.

ما عامدانه اجازه دادیم تا خطاهای کوچکی که در فرآیند ساخت به وجود می‌آید، به عنوان یک ویژگی منحصر به فرد محصول نهایی حفظ شود. به این ترتیب، هر تکه از سطح نما، علی‌رغم شباهت‌هایی که ممکن است داشته باشد، دارای جنبه‌های منحصر به فردی است که تکرار ناپذیر است.

در واقع در به کارگیری متریال سنگ ما عامدانه به دنبال استاندارد گریزی و وارونه کردن ارزش‌ها بودیم. سطح سنگ را پنهان و ضخامت و درون سنگ را عریان کردیم. از دستچین کردن سنگ پرهیز کردیم و به استقبال تنوع و گوناگونی ذاتی انواع سنگ گرانیت رفتیم. نتیجه کار بداعت، ناتمامی و حفظ خطاهای حاصل کار دست استادکار و یگانگی اثر نهایی در عین تنوع و ناهمسانی ذاتی آن شد و در عمل در بخش استفاده از سرمایه مالی به جای پرداختن به مصالح گران قیمت به استادکار و نیروی انسانی بها داده شد. ساختار و فرآیند ساخت در اینجا عریان‌تر و احساس و ارتباط بی واسطه تری با مصالح شکل گرفته است.

اطلاعات پروژه:

ساختمان مسکونی نوژان - استودیو معماری مان
نام پروژه :ساختمان مسکونی نوژان
موقعیت پروژه :استان فارس
آدرس پروژه :شیراز، بلوار نیایش
شرکت مشاور :استودیو معماری مان
معمار مسئول :محمد گرمنجانی، سمیرا شفیعی
تیم طراحی :آﻧﺎﻫﯿﺘﺎ ﺑﻬﺮوزي ﻓﺮ، آﯾﮕﯿﻦ ﺑﺰرگ زاده
تاریخ آغاز پروژه : 1402
تاریخ پایان پروژه : 1402
مساحت زمین ( متر مربع ) : 265
مساحت زیر بنا ( متر مربع ) : دسته بندی کاربری :مسکونی
تیم اجرایی :ﻣﺤﻤﺪ ﮔﺮﻣﻨﺠﺎﻧﯽ
تاسیسات الکتریکی :ﻧﯿﻤﺎ ﮐﻬﻦ ، ﻓﻮاد دﻫﻘﺎﻧﯽ، ﺳﯿﻨﺎ زارع، ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﻣﺤﻤﺪﻧﺼﯿﺮي
تاسیسات مکانیکی :ﻧﯿﻤﺎ ﮐﻬﻦ ، ﻓﻮاد دﻫﻘﺎﻧﯽ، ﺳﯿﻨﺎ زارع، ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﻣﺤﻤﺪﻧﺼﯿﺮي
عکاسی پروژه :دﯾﺪ اﺳﺘﻮدﯾﻮ و نوید عطروش
جوایز کسب شده :اثر تقدیر شده در بیست و چهارمین دوره جایزه معمار – رتبه سوم شانزدهمین دوره جایزه معماری ایران 1403

جهان معماری

منبع خبر "عصر ایران" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.