به گزارش تابناک؛ آنچه درباره روغن کانولا شنیده‌اید، شاید شما را نگران کرده باشد. این ماده غذایی که در دسته‌بندی "هشت روغن نفرت‌انگیز" جای می‌گیرد، توسط افرادی همچو رابرت اف. کندی جونیور و جو روگان به‌عنوان ماده‌ای خطرناک معرفی شده است. اما آیا حقیقتاً علمی پشت این ادعاها وجود دارد؟ در اپیزودی از پادکست Gastropod توسط وبسایت Eater، تحقیقات دقیق سینتیا گریبر و نیکولا تویلی درباره تاریخچه و علم روغن کانولا ارائه شد. چرا کانولا ابتدا "رپ‌سید" نامیده شد؟ آیا روغن موتور است؟ یا ماده‌ای سمی؟ و چرا اخیراً در بریتانیا به‌عنوان جایگزینی شیک برای روغن زیتون پرطرفدار شده است؟
آیا روغن کانولا برای سلامتی مضر است؟
ادعاهای متعدد درباره روغن کانولا باعث شده بسیاری از افراد از مصرف آن پرهیز کنند. کارشناسانی همچون کارلا تیلور (استاد دانشگاه منیتوبا)، ماتی مارک‌لوند (دانشمند تغذیه دانشگاه جانز هاپکینز)، و داریوش مظفریان (مدیر مؤسسه غذا به‌عنوان دارو)، تحقیقات گسترده‌ای درباره اثرات این روغن بر سلامتی انجام داده‌اند. آیا حقیقتاً این روغن همان‌طور که منتقدان می‌گویند، خطرناک است یا علم ادعاهای متضادی دارد؟
منشأ تردیدها؛ اسید لینولئیک و التهاب
منتقدان مانند رابرت اف. کندی جونیور و جو روگان معتقدند که روغن‌های گیاهی، از جمله کانولا، به‌علت سطح بالای اسید لینولئیک (امگا-۶) می‌توانند باعث التهاب مزمن شوند. این التهابات به بیماری‌هایی نظیر دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و حتی مشکلات بینایی منجر می‌شوند. این ادعاهای جنجالی باعث شده بسیاری افراد روغن‌های گیاهی را از رژیم غذایی خود حذف کنند. اما آیا این ادعاها علمی هستند؟
روغن کانولا؛ ترکیبات و ویژگی‌ها
کارلا تیلور توضیح می‌دهد که روغن کانولا دارای اسیدهای چرب تک‌غیراشباع (مانند روغن زیتون) است که برای سلامتی مفیدند. این روغن همچنین مقدار بسیار کمی از اسیدهای چرب اشباع دارد، که در مقادیر زیاد برای بدن مضر هستند. علاوه بر این، کانولا دارای اسیدهای چرب چندغیراشباع نیز هست:
امگا-۳ به‌صورت آلفا-لینولنیک اسید (ALA)، در سطحی بالاتر از روغن‌های دیگر همچون ذرت یا آفتابگردان.
امگا-۶ به‌صورت لینولئیک اسید (LA)، که بخش عمده ترکیبات چندغیراشباع کانولا را تشکیل می‌دهد.
این ترکیبات برای بدن ضروری هستند، زیرا بدن نمی‌تواند آنها را تولید کند و باید از طریق غذا دریافت شوند.
آیا اسید لینولئیک التهاب‌زا است؟
براساس تحقیقات ماتی مارک‌لوند و تیم بین‌المللی او، ادعاهای منتقدان درباره التهاب ناشی از لینولئیک اسید پاسخ علمی ندارند. بر اساس ده‌ها مطالعه که در مجموع بیش از ۷۰,۰۰۰ نفر را بررسی کرده‌اند، مشخص شد:
افراد با سطح بالای لینولئیک اسید در خون، خطر کمتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی دارند.
لینولئیک اسید به میزان بسیار کمی به آراچیدونیک اسید تبدیل می‌شود، که هم متابولیت‌های التهابی تولید می‌کند و هم ضدالتهابی.
این اسیدچرب نه‌تنها باعث التهاب نمی‌شود، بلکه با کاهش خطر دیابت نوع 2 و فشارخون پایین‌تر مرتبط است.
آیا نسبت امگا-۶ به امگا-۳ باید اصلاح شود؟
یکی دیگر از انتقادها این است که رژیم غذایی مدرن به علت نسبت بالای امگا-۶ به امگا-۳، ناسالم است. مارک‌لوند یافته است که حتی پس از تنظیم سطح امگا-۳، لینولئیک اسید همچنان با کاهش بیماری‌های قلبی مرتبط است. او تأکید می‌کند برای بهبود این نسبت، نیازی به کاهش امگا-۶ نیست؛ بلکه افزایش مصرف امگا-۳ کافی خواهد بود.
کانولا؛ از افسانه‌ها تا واقعیت
داریوش مظفریان معتقد است که ادعاهای ضدکانولا از افسانه‌های اینترنتی سرچشمه می‌گیرند. او بیان می‌کند که این روغن در بیش از ۱۰۰ آزمایش کنترل‌شده تصادفی بررسی شده است و همواره نشان داده که عوامل مرتبط با سلامت مانند کلسترول و فشار خون را بهبود می‌بخشد. مظفریان می‌گوید: «سلامتی کانولا یکی از موضوعات علمی تثبیت‌شده است.»
ارزیابی نهایی: آیا روغن کانولا بی‌نقص است؟
گرچه نمی‌توان گفت تمام فرآورده‌های کانولا، مانند چیپس یا کلوچه، سالم هستند، اما این روغن گیاهی به‌عنوان یک ماده غذایی مفید شناخته شده است. تیلور، مارک‌لوند و مظفریان همگی تأکید دارند که کانولا نه‌تنها برای بدن بی‌ضرر است، بلکه می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم باشد.
