خبرنگار شکیبا بقال زاده: آیت الله محقق داماد استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: در قرآن مجید دیه مقدر وجود ندارد؛ اندازه ها و تفاوت ها براساس یک سری روایات است که روایت های محکمی هم نیستند دیه یک زمانی جنبه مالی داشته... و امروز از نظر فقهی باید در آن تجدیدنظر شود و نظر من هم بر برابری دیه است.
معصومه ابتکار معاون اسبق امور زنان و خانواده نیز گفت: لایحه برابری دیه زن و مرد با سند پشتیبان قوی در دولت آقای روحانی تهیه و برای تایید به قوه قضاییه ارسال شد. اما آن قوه مطرح کرد که با توجه به دستور رهبری از سال ۹۲ مبنی بر تشکیل صندوق اجتماعی و پرداخت مابه التفاوت دیه از محل آن صندوق، این لایحه ضرورتی ندارد. ما دوباره استدلال کردیم که تا وقتی آن اصل باقیست یعنی یک بی عدالتی و تبعیض محض وجود دارد آیا ارزش اقتصادی مرحوم الهه حسین نژاد برای خانواده و جامعه کمتر از قاتل اوست؟
قیمت دیه در هر سال، با توجه به تورمی که وجود دارد، متفاوت با سال قبل است. نرخ قیمت دیه کامل انسان در هر سال، با نظر کارشناسان و با توجه به درصد تورمی که از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام میگردد، تعیین شده و پس از موافقت رئیس قوه قضاییه، به اطلاع عموم میرسد.
بررسی میزان مبلغ دیه کامل انسان، از آن جهت مهم است که دیه سایر اعضای بدن نیز بر مبنای آن محاسبه میشود، همچنین مسئول پرداخت دیه، باید مبلغ دیه را به نرخ روز پرداخت کند، حتی اگر سال محکومیت وی با سال پرداخت متفاوت باشد.
دیه کامل انسان در سال ۱۴۰۴، برابر با ۱۶ میلیارد ریال (یک میلیارد و ششصد میلیون تومان) در ماههای عادی یا غیر حرام است که این عدد در ماههای حرام به میزان یک سوم دیه کامل افزایش مییابد که با توجه به عددی که برای ماههای عادی گفته شد، در ماه حرام معادل ۲۱ میلیارد و ۳۳۰ میلیون ریال یا ۲ میلیارد و صد و سی و سه میلیون تومان خواهد شد.
دیه کامل مرد در سال ۱۴۰۴، همانطور که گفته شد در ماههای عادی یا غیر حرام، ۱۶ میلیارد ریال (یک میلیارد و ششصد میلیون تومان) و در ماههای حرام به اضافه یک سوم دیه کامل محاسبه میشود و با توجه به آن معادل ۲۱ میلیارد ریال یا دو میلیارد و ۱۳۳ میلیون تومان خواهد شد.
در قانون مجازات اسلامی دیه قتل مردان دو برابر زنان درنظر گرفته شده است که انتقادهای زیادی را نیز به همراه دارد. این قانون زمانی اجرا میشود که مبلغ دیه بیش از یک سوم دیه کامل باشد و در مواردی که دیه کمتر از یک سوم دیه کامل است، میان دیه زن و مرد، تفاوتی وجود نخواهد داشت. به بیان دیگر و مطابق مواد ۵۶۰ و ۵۶۲ قانون مجازات اسلامی، اگر آسیب و صدمات منجر به نقص عضو گردد، میزان دیه زن نصف دیه مرد محاسبه میشود. در شرایطی که صدمه از نوع جراحات منتهی به زوال منافع یا نقص عضو نگردد، در این صورت تفاوتی میان زن و مرد نبوده و دیه و ارش زن حتی در صورتی که بیش از ثلث باشد، نصف نمیشود و با دیه مرد مساوی است.
از طرف دیگر باید گفت که مطابق قانون در همه خسارات وارده بر شخص ثالث که در حوادث رانندگی ایجاد شود، هیچ تفاوتی میان زن و مرد برای پرداخت بیمه توسط شرکتهای بیمه مثل شرکت بیمه شخص ثالث ایران و هر شرکت دیگری وجود نخواهد داشت و فارغ از جنسیت به همه افراد دیه کامل تعلق خواهد گرفت.
جدول دیه سال ۱۴۰۴ در یک نگاه
نوع دیه | مبلغ در سال ۱۴۰۴ |
دیه کامل در ماه های غیر حرام | ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان |
دیه کامل در ماه های حرام | ۲ میلیارد و ۱۳۳ میلیون تومان |
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد | ۱۶۰ میلیون تومان |
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام | ۱۶۰ میلیون تومان |
دیه شکستگی بینی | ۱۶۰ میلیون تومان |
دیه شکستگی ترقوه | ۶۴ میلیون تومان |
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه | ۱۶۰ میلیون تومان |
دیه زخم شدگی در حد حارصه | ۱۶ میلیون تومان |
دیه زخم شدگی در حد دامیه | ۳۲ میلیون تومان |
دیه دندان های پیشین که کامل ساقط شوند | ۸۰ میلیون تومان |
دیه دندان های پشتی که کامل ساقط شوند | ۵۳ میلیون تومان |
دیه یک دست | ۸۰۰ میلیون تومان |
دیه یک پا | ۸۰۰ میلیون تومان |
دیه شکستگی دندههای محیط بر قلب | ۴۰ میلیون تومان |
دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته | ۱۶۰ میلیون تومان |
جدول دیه کامل انسان در سال ۱۴۰۳
نوع دیه | سال ۱۴۰۲ | سال ۱۴۰۳ |
---|---|---|
دیه کامل انسان در ماه های عادی | ۸۰۰ میلیون تومان | **۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان** |
دیه کامل انسان در ماه های حرام | ۱ میلیارد و ۶۰ میلیون تومان | **۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان** |
دیه کامل زن مسلمان | ۸۰۰ میلیون تومان | **۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان** |
دیه کامل مرد مسلمان | ۸۰۰ میلیون تومان | **۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان** |
دیه کامل زن غیر مسلمان | ۴۰۰ میلیون تومان | **۶۰۰ میلیون تومان** |
دیه کامل مرد غیر مسلمان | ۲۰۰ میلیون تومان | **۳۰۰ میلیون تومان** |
تفاوت دیه مسلمان و دیه غیرمسلمان
نوع مذهب اشخاص بر طبق قانون تفاوتی در نرخ دیه ایجاد نخواهد کرد و بر همین اساس نرخ دیه افراد مسلمان و غیرمسلمان با یکدیگر برابر است.