در واکنش به قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران باید افکار عمومی را به صحنه بیاورد. یک زمانی «قانون اقدام راهبردی» با هدف تاثیرگذاری کوتاه مدت از سوی مجلس شورای اسلامی برای موازنهسازی و افزایش قدرت چانهزنی کشورمان در مذاکرات با غرب به تصویب شد. این بار اقدام کشورمان، فراتر از راهاندازی یک مرکز غنیسازی جدید و نصب سانتریفیوژهای پیشرفته نسل ششم در فردو، باید یک حرکت ملی برجسته باشد: «برگزاری رفراندوم در مورد خروج از NPT».
پشتیبان واقعی برنامه پیشرفته هستهای ایران یک «تاریخ» ۵۵ ساله با هزاران پژوهشگر و متخصص جوان، ساختار سازمانی مدرن، تجهیزات گسترده و پیشرفته و برخورداری از فناوریهای مستقل ملی است. آمریکا و اروپاییها به خوبی به این امر واقفند که هرگز ایران نمیتواند مدل لیبی شود. به این لحاظ، تمام اقدامات غربیها از جمله تهدید به انجام اسنپبک از سوی اروپاییها، یا نمایش قدرت نظامی در پایگاه دیوگو گارسیا با ارسال بمبافکنهای استراتژیک و اخیرا اقدام به خروج دیپلماتها و کارمندان ازسفارتخانههای آمریکا در بعضی از کشورهای منطقه، بیشتر به منظور افزایش تنش (esclation) در راستای ادامه دیپلماسی و با هدف واقعی امتیازگیری بیشتر در مذاکرات هستهای است. جهت موازنهسازی این esclation جدید غربیها، اقدام متقابل ایران باید جسورانه، برجسته و قدرتمند باشد: رفراندم برای خروج از NPT.
به عنوان نماد پرستیژ و غرور ملی، برنامه هستهای و سازمان انرژی اتمی ایران در نزد مردم ایران محترم و با افتخار است. ماهیت این برنامه با موضوعات دیگر سیاست خارجی ایران از جمله سیاست منطقهای کاملا فرق میکند. حفظ این برنامه خاص تاریخی و قلب تپنده آن یعنی «غنیسازی» مستقل در خاک ایران ظرفیت بالایی برای ایجاد انسجام قوی ملی دارد.
توجه داشته باشیم که نگاه به برنامه هستهای همواره فراتر از نگاه توسعهای و مادی بوده و به نوعی به موضوع مقاومت ملی ایرانیان در برابر زیادهخواهیهای قدرتهای مغرور غربی نیز مربوط میشود که همچنان با نوعی نگاه استعماری خود را حاکمان مطلق جهان میدانند.
نهایتا، اساس دیپلماسی خوب یعنی ایجاد پویاییهای جدید و جسورانه برای خروج از بنبست تحمیلی که توسط بازیگران رقیب ایجاد میشوند. برگزاری رفراندوم برای خروج از NPT پیام قدرتمندی به غرب ارسال میکند. این ابتکار واقعیتهای اجتماعی و سیاسی جامعه ایرانی را برای غرب و حتی سیاستگذاران داخلی کشورمان آشکار میکند.
* استاد روابط بینالملل