به گزارش بهداشت نیوز، در جدیدترین گزارش منتشر شده از سوی معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، هشدار جدی درباره افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی در کشور داده شده است. این پدیده که در حال تبدیل شدن به یکی از تهدیدهای جدی برای سلامت عمومی در ایران و جهان است، به حالتی گفته می‌شود که بدن انسان یا میکروب‌ها دیگر به داروهای آنتی‌بیوتیکی رایج پاسخ نمی‌دهند و همین مسئله درمان عفونت‌ها را دشوار یا حتی غیرممکن می‌سازد.
بر اساس این گزارش، در سال گذشته نزدیک به ۶۰ درصد نسخه‌های پزشکی در مراکز درمانی کشور حاوی نوعی آنتی‌بیوتیک بوده‌اند، در حالی که تنها حدود ۳۰ درصد از این تجویزها از نظر پزشکی ضرورت داشته‌اند. همچنین، گزارش‌ها نشان می‌دهد که بخش بزرگی از جمعیت بدون مشورت با پزشک و تنها بر اساس تجربه‌های شخصی یا توصیه‌های اطرافیان اقدام به خرید و مصرف آنتی‌بیوتیک می‌کنند.
علت‌ها و پیامدها
دکتر ناهید طباطبایی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در این‌باره گفت: «درمان بسیاری از عفونت‌های رایج مانند گلودرد، سینوزیت یا عفونت‌های ادراری با مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک نه تنها بی‌اثر است، بلکه باعث می‌شود باکتری‌ها در بدن مقاوم شوند و در مواجهه با عفونت‌های جدی‌تر دیگر به هیچ دارویی پاسخ ندهند.»
او هشدار داد: «در سال‌های آینده ممکن است با بیمارانی مواجه شویم که حتی یک عفونت ساده در بدنشان به دلیل مقاومت باکتری‌ها به دارو، مرگ‌بار شود.»
مقایسه جهانی
این پدیده تنها به ایران محدود نمی‌شود. سازمان جهانی بهداشت (WHO) از سال ۲۰۱۴ مقاومت آنتی‌بیوتیکی را یکی از ۱۰ تهدید بزرگ برای سلامت انسان معرفی کرده است. اما آنچه ایران را در جایگاهی خطرناک‌تر قرار می‌دهد، عدم نظارت کافی بر فروش آزاد آنتی‌بیوتیک‌ها در داروخانه‌ها و نبود سیاست‌های جدی مقابله با مصرف بی‌رویه آن‌هاست.
راهکارهای پیشنهادی
وزارت بهداشت در این گزارش پیشنهاد کرده که برای مقابله با این بحران، چند راهکار فوری اجرا شود:
آموزش عمومی درباره خطرات مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها
محدود کردن فروش آزاد آنتی‌بیوتیک‌ها تنها با نسخه پزشک
آموزش‌های تکمیلی به پزشکان درباره تجویز مسئولانه
راه‌اندازی سامانه‌های هوشمند نسخه‌نویسی برای رصد تجویز داروها
همکاری با رسانه‌ها برای تغییر فرهنگ دارویی جامعه
جمع‌بندی:
اگرچه هنوز فرصت برای کنترل این روند وجود دارد، اما در صورت بی‌توجهی، ایران ممکن است در دهه آینده با بحرانی بزرگ‌تر از کرونا مواجه شود؛ بحرانی که در آن دیگر هیچ داروی ساده‌ای جوابگو نباشد و جان هزاران نفر به‌خطر بیفتد.
