این وضعیت، ضرورت اتخاذ تصمیمات قاطع و هوشمندانه از سوی نهادهای ناظر، بهویژه سازمان بورس و اوراقبهادار را بیش از پیش آشکار کردهاست. مشابه اقدام اخیر بانکمرکزی در محدودکردن فعالیت سامانههای معاملات طلا و مدیریت جریان ورود و خروج نقدینگی، بهنظر میرسد سازمان بورس نیز باید با اتخاذ سیاستهای کنترلی، از تشدید بحران در بازار سرمایه جلوگیری کند.
یکی از پیشنهادهای کلیدی برای مدیریت شرایط فعلی، توقف موقت معاملات در بازار سرمایه است. این اقدام که در شرایط بحرانی و پرنوسان سابقهای جهانی دارد، میتواند بهعنوان یک سپر محافظتی عمل کند و از رفتارهای هیجانی معاملهگران، بهویژه سرمایهگذاران خرد و کمتجربه، جلوگیری کند. توقف معاملات در کوتاهمدت فرصتی فراهم میکند تا بازار از فشار فروشهای ناشی از ترس و اضطراب رهایی یابد و معاملهگران بتوانند با آرامش بیشتری به تحلیل شرایط بپردازند، بنابراین توقف موقت معاملات میتواند بهعنوان یک اقدام پیشگیرانه، از زیانهای گستردهتر جلوگیری کند و به سرمایهگذاران فرصت دهد تا با دیدی روشنتر به آینده بازار نگاه کنند.
یکی از راهکارهای پیشنهادی، کاهش دامنهنوسان قیمت سهام است. این اقدام میتواند از تغییرات ناگهانی و شدید قیمتها جلوگیری کند و به معاملهگران اطمینان دهد که بازار در مسیری کنترلشده حرکت میکند، با اینحال راهکار اصلی و موثرتر، محدودکردن تغییرات در قیمتهای پایانی است. این سیاست به معاملهگران این اطمینان را میدهد که حتی در صورت فشار فروشهای هیجانی، قیمتهای پایانی سهام تفاوت چشمگیری با روزهای قبل نخواهد داشت. این امر میتواند نگرانیهای مربوط به زمانبندی فروش را کاهش دهد و از رفتارهای تودهوار که به زیان کل بازار منجر میشود، جلوگیری کند. محدودکردن تغییرات قیمتهای پایانی، بهویژه در روزهای ابتدایی پس از بازگشایی بازار، میتواند حجم فروشهای هیجانی را جذبکرده و بهتدریج بازار را به سمت تعادل سوق دهد. این سیاست، در کنار اطلاعرسانی شفاف و بهموقع از سوی سازمان بورس، میتواند اعتماد سرمایهگذاران را تقویتکرده و از تشدید بیاعتمادی در بازار جلوگیری کند.
با نگاهی به تاریخچه بازار سرمایه ایران، میتوان دریافت که بازار در دورههای بحرانی گذشته نیز توانسته است پس از گذر از تلاطمها، به شرایط متعادل بازگردد. آنچه در شرایط کنونی اهمیت دارد، مدیریت نگرانیها و استرسهای معاملهگران، بهویژه سرمایهگذاران خرد و کمتجربه است. با مدیریت صحیح و اتخاذ سیاستهای کنترلی، بازار سرمایه میتواند در میانمدت به قیمتهای فعلی و حتی بالاتر از آن بازگردد. این امر مستلزم ایجاد چشماندازی روشن برای سرمایهگذاران و کاهش ابهامات موجود است.
* کارشناس بازار سرمایه