مهندسی ژئوتکنیک توسط کارل فون ترزاقی، مهندس عمران اتریشی پایه گذاری گردید و از او به عنوان پدر علم ژئوتکنیک دنیا، یاد می شود.
رشته مهندسی ژئوتکنیک ( به انگلیسی : Geotechnical engineering ) یکی از گرایش های کارشناسی ارشد ، مهندسی عمران است که درباره مهندسی رفتار مصالح زمین و مخاطرات محتمل هنگام احداث سازه ها ، و راه حل های آن ها ، بحث می کند.
علوم پایه از جمله مکانیک خاک پیشرفته، مکانیک سنگ، دینامیک خاک، زمین شناسی مهندسی و علوم کاربردی از جمله پی سازی، تونل سازی، سد سازی و بهسازی خاک در این رشته کاربرد زیادی دارند.
برای شروع هر پروژه عمرانی کوچک و بزرگ در ابتدا باید ویژگی های ژئوتکنیکی ، فیزیکی ، مکانیکی و شیمیایی زمین محل احداث پروژه مورد ارزیابی قرار بگیرد و خطرات احتمالی آینده از جمله زمین لرزه ، لغزش زمین و روانگرایی بررسی شود و سپس بر اساس ویژگی های ساختاری منطقه ، پروژه پی ریزی شود و سازه های نگهبان به درستی طراحی و نصب شوند.
مهندسی ژئوتکنیک یا مهندسی خاک و پی یک یاز زیرشاخه های رشته مهندسی عمران است و به بررسی خطرات احداث سازه های مختلف می پردازد.
ساخت سازه های مختلف میتواند با مخاطرات زیادی همراه باشد و کارشناسان رشته ژئوتکنیک با بررسی و تحلیل این خطرات احتمالی ، راه حل هایی برایشان طراحی میکنند.
سازه های نگهبان که برای ایمن سازی سازه مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از : رایه ها ، کیسون ها ، شمع ها ، پی ها ، یووارهای حائل ، سدهای خاکی .
بررسی و تحلیل احداث گودها ، خاکریزها ، تونل ها ، کانال ها ، مخاطن و مدفن زباله ها در کنار سازه هم به عهده مهندس ژئوتکنیک است.
اغلب دانشگاههای مطرح تهران این گرایش را ارائه می کنند از جمله :
دانشگاه فنی تهران
دانشگاه صنعتی شریف
دانشگاه علم و صنعت
دانشگاه صنعتی امیر کبیر
دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
دانشگاه تربیت مدرس
دانشگاه صنعتی اصفهان
دانشگاه شیراز
رشته مهندسی ژئوتکنیک یکی از گرایش های دوره کارشناسی ارشد ، رشته مهندسی عمران است. برای فارغ التحصیل شدن از این رشته باید 12 واحد دروس اجباری ، 12 واحد روس اختیازی ، 2 واحد سمینار و روش تحقیق و 6 واحد پایان نامه را بگذرانید.
دروس اجباری شامل : دینامیک خاک ، مهندسی پی پیشرفته ، مکانیک خاک پیشرفته ، روش اجزا محدود یا مکانیک محیط پپیوسته یا ریاضیات عالی مهندسی .
دروس اختیاری این دوره برای افزایش مهارت و توانایی های دانشجویان برنامه ریزی شده اند که میتواند با توجه به مهارت و علاقه خودتان آن ها را انتخاب کنید.
دروس اختیاری : آزمایشگاه های مختلف ، بهسازی خاک ، زمین شناسی مهندسی پیشرفته ، سدهای خاکی ، ژئوتکنیک دریایی ، تحقیقات صحرایی ، خاک مسلح ، آزمایشگاه مکانیک خاک پیشرفته ، پی خاص ، مهندسی شمع در سازه های دریایی ، ژئوتکنیک لرزه ای و غیره..
امکان تحصیل در گرایش خاک و پی تا مقطع دکترا در دانشگاه های آزاد و سراسری فراهم است. از آنجا که هر سازه بر روی خاک یا فونداسیون ساخته می شود ، وجود مهندس خاک و پی برای تمام کارهای عمرانی که به صورت اصولی انجام شوند ، ضروری است.
در کشورهای درحال توسعه مانند ایران که پروژه های سدسازی مورد توجه هستند میتوانیدد با شرکت های پیمانکاری همکاری گسترده ای داشته باشید.
با گسترش ساخت و سازها ، زمین هایی که قبلا فعالیت عمرانی در آن ها صورت نمی گرفته امروزه با کمک علم ژئوتکنیک قابل بهسازی هستند و میتوانند بستری مناسب برای ساخت و ساز محسوب شوند.
تقریبا در تمام پروژه های کوچک یا بزرگ عمرانی از جمله ساختمان سازی در کلان شهر ها نیاز به تخصص مهندس ژئوتکنیک برای ترسیم پروفیل خاک و انجام آزمایش در محل احداث ساختمان ، احساس می شود.
فارغ التحصیل رشته ژئوتکنیک میتواند در شرکت های مشاور ، آزمایشگاه های مکانیک خاک ، دفاتر فنی شرکت های پیمانکاری یا کارهای اجرایی مشغول به کار شود.
به طور کلی فارغ التحصیلان این رشته ، تخصص کافی برای کار در بخش های زیر را دارند :
- آزمایشگاه مکانیک خاک
- تحقیقات صحرایی ژئوتکنیکی
- پروژه های سد سازی
- پروژه های بهسازی خاک
- پروژه های زیست محیطی
- پایدار سازی شیروانی ها
- ساخت دیوارهای حائل
- طراحی شالوده پروژه های عمرانی مثل برج ها و آسمان خراش ها
- ساخت دیوارهای ساحی
- ساخت بستر راه ها ، بزرگراه ها ، راه آهن ها
- ساخت پروژه های مترو
- مهم ترین مراکز و شرکت هایی که نیاز به تخصص شما دارند عبارتند از :
- وزارت راه و شهر سازی
- شهرداری ها
- شرکت های دریا – خاک و ی
- هندسه پارس
- هگزا
- خاک مسلح
- سابیر
- کیسون
گردآوری : بخش علمی و آموزشی بیتوته