لانگست (به انگلیسی : Langsat) یا زرگیل ، درخت بومی جنوب شرق آسیا است. درختی از خانواده ماهوگانی (به انگلیسی : Meliaceae ) است که با نام علمی لانزونس (به انگلیسی: Lanzones) یا لانسیوم دومستیکوم ( به انگلیسی : Lansium Domesticum ) شناخته می شود.
درخت زرگیل میوه خوراکی کمی دارد و میوه هایش به صورت خوشه ای رشد می کنند. ظاهر میوه شبیه به سیب زمینی است و داخلش را گوشته ای سفید پر کرده است. هسته زرگیل تلخ و غیر خوراکی است.
نوع بزرگتر میوه زرگیل به نام دوکو شناخته می شود.
پرورش درخت لانگست در مالزی ، اندونزی ، تایلند ، هند و سوماترا رواج دارد. در هندوستان میوه لانگست را از ماه آوریل تا سپتامبر می چینند.
این میوه اندازه کوچکی دارد و فطر بیرونی آن بین 2 – 5 سانتی متر و بیضی شکل است. گوشت آن با پوستی چرب و زرد رنگ که معمولا لکه هایی قهوه ای دارد پوشیده شده است.
گوشت میوه شفاف و آبدار است که 5 – 6 قسمت دارد.
محبوبیت این میوه نه فقط برای ظاهر زیبا و طعم دلنشین آن بلکه به خاطر این است که هر بخشش خاصیت درمانی زیادید دارد.
طعم میوه لانگست یا زرگیل ترش و شیرین است و شباهت زیادی به انگور دارد.
رنگ لانگست کاملا رسیده میتواند به رنگ نارنجی هم برسد و طعمی شبیه گریپ فروت و کاملا شیرین پیدا کند.
زرگیل رسیده زرد رنگ است و انواع سبز رنگ هنوز کال هستند و طعم بسیار ترشی دارند.
از خرید زرگیل هایبیش از حد نرم ، لکه دار یا ترک خورده اجتناب کنید.
پوست زرگیل رسیده با کمی فشار انگشت میشکند.
زرگیل ماندگاری کوتاهی دارد و فقط 3 – 4 روز میتوانید آن ها را در یخچال و یک هفته در فریزر نگهداری کنید و در صورت نیاز هر از گاهی پوستشان را نم بزنید که خشک نشود.
طعم زرگیل هر چه تازه تر باشد بهتر است.
هر 100 گرم زرگیل حاوی مواد زیر است :
پروتئین | 0.8 گرم |
کربوهیدرات | 9.5 گرم |
فیبر | 2.3 گرم |
کلسیم | 20 میلی گرم |
فسفر | 30 میلی گرم |
ویتامین A | 13 IU |
تیامین | 89 mcg |
ریبوفلاوین | 124 mg |
اسید اسکوربیک | 1 میلی گرم |
لانگست سرشار از ویتامین ث و ویتامین آ است که هر دو آنها برای تقویت سیستم ایمنی بسیار مفیدند و به تقویت پوست و کلاژن سازی کمک میکنند.
وجود ریبو فلاوین در این میوه باعث تولید بیشتر گلبولهای قرمز خون می شود و به بدن برای آزاد کردن بیشتر انرژی از کربوهیدرات ها کمک میکند.
پوست زرگیل برای درمان سرطان و مهار تقسیم شدن سلول هی سرطانی بسیار قوی عمل میکند. وجود مواد ممعدنی و مغذی ، فیبر و ویتامین های این میوه برای درمان سرطان به خصوص سرطان دستگاه گوارش بسیار مفید است.
دانه های زرگیل با وجود تلخی که دارند در برخی موارد خاصیت درمانی دارند. برای درمان تب دانه زرگیل را خرد کنید و با آب داغ دم کنید.
برای آماده سازی اولیه باید دانه های زرگیل را خشک کرده سپس برشته کنید و در نهایت خردشان کنید.
در صورتی که به عفونت کرم روده مبتلا شده باشید ، میتوانید از دانه زرگیل برای درمان عفونت کرم روده استفاده کنید. درست مانند روش بالا برای درمان عفونت کرم کدو دانه های زرگیل را خرد کرده و دم کنید.
پشه ها از مواد موجود در پوست زرگیل بیزارند. برای دفع کردن پشه ها باید پوست زریل را خشک کنید و سپس بسوزانید. بوی پوست سوزانده شده پشه ها را دفع می کند.
زرگیل دارای ویتامین آ و فسفر است ، این ویتامین محلول در چربی است و نقش مهمی برای حفظ اسکلت بدن و دندان ها دارد. فسفر هم یکی از مواد معدنی مهم در تشکیل دندان و استخوان ها است.
اگر در دل طبیعت دچار گزیدگی حشرات یا عقرب گزیدگی شوید میتوانید از پوست درخت برای درمان نیش استفاده کنید. نشاسته ذخیره شده در پوست درخت را بتراشید و روی محل گزیگی قرار دهید و صبر کنید تا خشک شود.
از این روش چندین بار استفاده کنید تا تورم محل گزیدگی از بین برود.
میوه لانگشت در برابر کلروکین پلاسمویوم که تک یاخته ایجاد کننده مالاریا است فعالیت میکند. عصاره این میوه چرخه عمر تک یاخته ایجاد کننده مالاریا را مختل میکند.
عصاره پوست درخت زرگیل برای درمان اسهال و اسهال خونی مفید است.
کافیست 1 – 2 تکه پوست درخت را به مت 10 دقیقه در یک فنجان آب داغ بجوشانید و سپس بنوشید.
عصاره میوه زرگیل برای روشن کردن پوست استفده می شود. از آنجا که این میوه حاوی ویتامین آ است نقش مهمی در حفظ سلامت و شادابی و نرمی پوست دارد و مصرف آن به بهبود کیفیت پوست کمک میکند.
این میوه را میتوانید برای درمان مشکلات پوستی از جمله بثورات پوستی ، آکنه ، خارش و غیره استفاده کنید.
رادیکال های آزاد باعث ازبین رفتن DNA سلولی و عدم تقسیم سلولی می شود که میتواند باعث بروز بیماری های مزمن و پیری زودرس شود ، مصرف این میوه بدن را برای مقابله با رادیکال های آزاد تقویت میکند.
زرگیل حاوی تیامیل است که با کاهش گلوکز خون به کاهش سطح قند خون بدن کمک می کند.
از آنجا که زرگیل هم مانند سایر میوه ها سرشار از فیبر است ، به هضم بهتر چربی ها و پروتئین ها در بدن کمک میکند و مانع تجمع مواد دفعی در معده و درد معده می شود.
از قدیم برای اسپاسم ، گاز ، درد و التهاب روده از درخت زرگیل استفاده می شده است. 1 قاشق چایخوری از گیاه درخت آن به همراه یک فنجان آب جوش یک چای عالی برای تسکین دردهای گوارشی است. چای آماده شده از دانه زرگیل برای درمان زخم معده مناسب است.
آنتی اکسیدان های موجود در این میوه با سلول های سرطانی و آسیب رادیکالهای آزاد به بدن مقابله کرده و به پیشگیری و درمان بیماری های مزمن مختلفی کمک می کند.
محلول تهیه شده از بذرخشک و پودر شده زرگیل به همراه آب گرم به تسکین فوری درد کمک میکند.
زرگیل سرشار از ریبوفلاوین و فیبر ست ، ریبوفلاوین به بدن کمک میکند که کربوهیدرات ها را تجزیه کرده و از انرژی آزاد شده آنها استفاه کند بنابراین تمایل بدن برای مصرف غذا کمتر می شود همچنین فیبر موجو در آن باعث می شود که غذاها مدت زمان بیشتری در معده بمانند و ولع گرسنگی سرکوب شود که این موارد در مجموع منجر به کاهش وزن خواهد شد.
میوه زرگیل فشار خون را پایین می آورد و کلسترول خون را کاهش میدهد بنابراین میتواند از ابتلا به بیماری های قلبی عروقی پیشگیری کند و خطر سکته مغزی را کاهش دهد.
گردآوری : بخش تغذیه و آشپزی بیتوته