تپانچه ۵۰ متر، که پیشتر و هنوز هم در میان علاقهمندان با نام «تپانچه آزاد» (Free Pistol) شناخته میشود، یکی از قدیمیترین و دقیقترین رشتههای تیراندازی در سطح بینالمللی است. این رشته که تحت نظارت فدراسیون جهانی تیراندازی (ISSF) برگزار میشود، نیازمند تمرکز، تکنیک بالا و تجهیزات ویژه است. با وجود حذف آن از برنامه المپیک، هنوز جایگاه خود را در میان تیراندازان حرفهای حفظ کرده و بخشی از مسابقات جهانی مهم باقی مانده است.
ریشههای این رشته به اواخر قرن نوزدهم و آغاز تیراندازی با تپانچههای فلوبر در سالنهای اروپا بازمیگردد. از سال ۱۹۰۰ هدف این رشته بدون تغییر باقی مانده و از سال ۱۹۱۲ نیز فاصله استاندارد ۵۰ متر تثبیت شده است. تنها تغییرات عمده در طول زمان، مربوط به نوع سلاح، کالیبر، زمان مجاز برای تیراندازی و ساختار فینالها بوده است.
تا پیش از سال ۲۰۱۶، تپانچه ۵۰ متر یکی از رشتههای رسمی المپیک بود، اما پس از بازیهای المپیک ریو، بهدلیل بازنگری در تعادل جنسیتی و سادهسازی ساختار رقابتها، از این رویداد کنار گذاشته شد. با اینحال، مسابقات جهانی و قارهای همچنان این رشته را در برنامه خود دارند.
در این رشته از تپانچههایی با کالیبر .22 Long Rifle استفاده میشود. سلاح باید تنها با یک گلوله بارگذاری شود و تیراندازی با یک دست انجام گردد؛ هیچگونه تکیهگاهی برای دست یا بدن مجاز نیست.
محدودیتهای طراحی در این رشته بسیار اندک است. ماشه میتواند وزنی بسیار سبک داشته باشد و قبضه سلاح نیز میتواند کاملاً مطابق با فرم دست تیرانداز طراحی شود، به شرطی که تا مچ دست امتداد نیابد. نبود محدودیتهای سختگیرانه دلیل اصلی نامگذاری این رشته بهعنوان "تپانچه آزاد" در گذشته بوده است.
تیراندازان باید در مدت ۲ ساعت، ۶۰ تیر به سمت هدف شلیک کنند. هدف این رشته همانند هدف تپانچه ۲۵ متر است، اما با توجه به دو برابر بودن فاصله، سطح دقت و مهارت لازم بسیار بالاتر است.
امتیاز کامل در این رشته ۶۰۰ است و دستیابی به امتیاز بالای ۵۷۰ نشان از مهارت در سطح جهانی دارد. رکورد فعلی جهان ۵۸۳ امتیاز است که در سال ۲۰۱۴ توسط جین جونگ-او از کره جنوبی ثبت شده است. رکورد المپیک نیز با ۵۸۱ امتیاز متعلق به الکساندر ملنتیف از اتحاد جماهیر شوروی سابق است که در المپیک ۱۹۸۰ مسکو به دست آمد.
تپانچه ۵۰ متر یکی از دشوارترین رشتهها از نظر روانی و فنی محسوب میشود. بهدلیل زمان طولانی مسابقه و نیاز به دقت بالا در هر تیر، کنترل استرس، تمرکز مداوم، و تسلط بر تکنیکهای تنفس و نگهداشتن سلاح از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است.
تیراندازان این رشته اغلب در رشته ۱۰ متر تپانچه بادی نیز فعالیت دارند، چرا که هر دو رشته از نظر اصول دقت و مهارتهای فنی مشابه هستند.
1. رشته تپانچه ۵۰ متر چیست؟
رشته تپانچه ۵۰ متر یکی از رشتههای تیراندازی ورزشی است که در آن ورزشکاران با تپانچههای دقیق و سبک، از فاصله ۵۰ متری به هدف ثابت شلیک میکنند. این رشته به دقت بالا، تمرکز ذهنی و مهارت فنی ویژه نیاز دارد.
2. چه نوع تپانچهای در رشته تپانچه ۵۰ متر استفاده میشود؟
در این رشته از تپانچههایی با کالیبر .22 Long Rifle استفاده میشود که باید تنها با یک دست شلیک شوند و از هیچ نوع تکیهگاهی استفاده نگردد. همچنین استفاده از دوربین یا لیزر مجاز نیست.
3. روند مسابقه در رشته تپانچه ۵۰ متر چگونه است؟
ورزشکار باید ۶۰ تیر را در مدت زمان حداکثر ۲ ساعت به سمت هدف شلیک کند. هدف در فاصله ۵۰ متری قرار دارد و امتیازدهی بر اساس دقت هر تیر انجام میشود. امتیاز کامل ۶۰۰ است.
4. آیا رشته تپانچه ۵۰ متر هنوز در المپیک برگزار میشود؟
خیر، رشته تپانچه ۵۰ متر پس از بازیهای المپیک ۲۰۱۶ ریو از برنامه مسابقات المپیک حذف شد، اما همچنان در مسابقات جهانی و رقابتهای بینالمللی دیگر برگزار میشود.
5. چه ویژگیهایی برای موفقیت در رشته تپانچه ۵۰ متر لازم است؟
تمرکز بالا، کنترل تنفس، ثبات دست، آشنایی با تجهیزات حرفهای، و صبر زیاد از مهمترین ویژگیهایی هستند که یک تیرانداز برای موفقیت در این رشته باید داشته باشد.
رشته تپانچه ۵۰ متر با وجود حذف از المپیک، همچنان یکی از خالصترین و تکنیکیترین شاخههای تیراندازی در جهان است. سابقه طولانی، تجهیزات خاص و نیاز به مهارت فوقالعاده، این رشته را به یکی از چالشبرانگیزترین و در عین حال جذابترین رشتههای تیراندازی تبدیل کرده است. ورزشکارانی که در این رشته فعالیت میکنند، نماد واقعی صبر، تمرکز و دقت هستند.
گرد آوری:بخش ورزشی بیتوته