دوران چالش‌برانگیزی که بخشی از آن را پشت سر گذاشتیم به ما یاد داد که زمانی که ترس و اضطراب تمام حواس ما را به خود مشغول می‌کند، طبیعی است که به‌دنبال ثبات و امنیت باشیم. این جست‌وجو برای ثبات و امنیت در هر حوزه‌ای می‌تواند خودش را نشان بدهد؛ از زندگی شخصی و روابط خانوادگی و شغل و تحصیل گرفته تا حیطه اقتصادی و مالی.
همه ما تأثیر عمیق چنین رویدادهایی را بر زندگی روزمره و به‌تبع آن بر تصمیمات مالی درک می‌کنیم. بنابراین ما در وبسایت ارزدیجیتال وظیفه خود دانستیم حالا که تنش‌ها کمرنگ‌تر شده، مروری داشته باشیم بر نحوه رفتار بازار ارزهای دیجیتال در این چند روز؛ تحلیلی که شاید به ما کمک کند به بینشی روشن و عملی برای آینده برسیم و با اطمینان بیشتری در چشم‌انداز ارزهای دیجیتال حرکت کنیم. با ما در این تحلیل کوتاه همراه باشید.
درگیری‌های ژئوپلیتیکی مدت‌هاست که کاتالیزور آشفتگی بازار بوده‌اند، و بازار ارزهای دیجیتال هم از این مسئله مستثنی نبوده است. رویدادهای تاریخی مانند جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲ و تنش‌های اخیر اسرائیل و ایران در ژوئن ۲۰۲۵ به‌طور مداوم هم آسیب‌پذیری‌ها و هم پتانسیل بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را به‌عنوان پناهگاهی در زمان‌های بی‌ثبات آشکار کرده‌اند.
واکنش‌های اولیه به چنین درگیری‌هایی اغلب شامل فروش شدید در بازارهای مالی سنتی و بازار ارزهای دیجیتال است؛ زیرا سرمایه‌گذاران به‌دلیل افزایش عدم قطعیت از دارایی‌های پرخطر فاصله می‌گیرند. به‌عنوان مثال، در آغاز جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲، قیمت بیت کوین کاهش‌های سریعی را تجربه کرد. با این حال، الگوی تکرارشونده‌ای پدیدار شده است: نوسانات کوتاه‌مدت اغلب با بهبود قوی دنبال می‌شود.
در همان ماجرای جنگ روسیه و اوکراین، بیت کوین پس از یک افت اولیه، در عرض چند هفته ۱۶ درصد افزایش یافت؛ زیرا افراد به‌دنبال جایگزین‌هایی برای ارزهای فیات تورمی بودند. این روند دوباره در جنگ غزه در سال ۲۰۲۳ مشاهده شد؛ جایی که بیت کوین ۷۰ درصد از پایین‌ترین سطح پس از بحران خود افزایش یافت. حتی در میان تنش‌های اسرائیل و ایران در ژوئن ۲۰۲۵ هم بیت کوین افت کوتاهی را تجربه کرد، اما به‌سرعت بهبود یافت.
این الگو یک حقیقت مهم را آشکار می‌کند:
تنش‌ها اغلب به‌عنوان نقاط ورود برای خریداران استراتژیک عمل می‌کنند.
در حالی که سرمایه‌گذاران خرد ممکن است در طول افت‌های اولیه دچار وحشت فروش شوند، سرمایه‌گذاران نهادی، مثل نهنگ‌ها و صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) بزرگ، مکرراً در این افت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. خرید ۴۱۲ میلیون دلاری صندوق ETF بیت کوین بلک‌راک در طول درگیری خاورمیانه در ژوئن ۲۰۲۵ و خرید ۱,۵۰۰ بیت کوین توسط مایکرواستراتژی در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۵ ، نمونه‌هایی از این حقیقت است.
این رفتارها نشان می‌دهد که سرمایه‌‌گذارهای بزرگ این افت‌ها را نه به‌عنوان نشانه‌های فروپاشی، بلکه به‌عنوان فرصت‌هایی برای انباشت با قیمت‌های تخفیف‌خورده می‌بینند.
بیت کوین در حال تبدیل از یک ابزار صرفاً سفته‌بازانه به یک دارایی کلان مقاوم است. به‌طور سنتی، طلا و ارز پناهگاه‌های اصلی در طول بحران‌ها بودند. حالا بیش از یک دهه است که بیت کوین را داریم که به لیست بالا اضافه شده و با عرضه ثابت ۲۱ میلیون کوین آن، کمیابی‌ای شبیه طلا را فراهم می‌کند.
علاوه بر این، ماهیت غیرمتمرکز و مقاوم در برابر سانسور بیت کوین آن را به گزینه‌ای جذاب برای انتقال پول در سراسر مرزها بدون دخالت تبدیل کرده، به‌ویژه زمانی که سیستم‌های مالی سنتی با کنترل سرمایه یا تحریم‌ها مواجه هستند.
منافع ماهیت غیرمتمرکز بیت کوین فقط یک شعار نیست؛ این مزیت را حالا ما و هر کشور دیگری که درگیر محدودیت‌های مشابه است بیشتر از همیشه درک می‌کنیم. این مسئله در طول جنگ روسیه و اوکراین هم کاملاً قابل‌مشاهده بود.
آیا در دوران تنش فقط بیت کوین را داریم؟ جواب کوتاه و قطعی به این سؤال این است که خیر. امروز ارزهای دیجیتال زیادی را داریم که در بحران‌های مالی می‌توانند به کمک ما بیایند. اتفاقاً کلید حفظ موفقیت سرمایه‌گذاری‌ها در تنش‌های مالی، نه اتکا به یک ارز به‌خصوص، که «متنوع‌سازی» است.
تنوع سبد ارز دیجیتال در دوران تنش استراتژی ثابت‌شده‌ای است که منافع زیادی از جهات مختلف دارد. منافع این استراتژی چیست و اصلاً چطور آن را انجام دهیم؟ در بخش‌های پیش‌رو پاسخ می‌دهیم.
نقش اصلی استیبل کوین‌ها در یک سبد سرمایه‌گذاری، حفظ ارزش سرمایه و فراهم‌کردن نقدینگی در طول افت‌های بازار است. آن‌ها همچنین نقدینگی را افزایش می‌دهند و امکان جابجایی آسان‌تر و سریع‌تر بین دارایی‌های دیجیتال یا تبدیل به فیات را فراهم می‌کنند، که برای حفظ نقدینگی و تنوع سبد ارز دیجیتال در دوران تنش ضروری است.
حالا سؤالی که پیش می‌آید این است که آیا عملکرد همه استیبل کوین‌ها هم در دوران تنش شبیه هم است؟ در حالی که استیبل کوین‌ها به‌طور کلی برای ثبات طراحی شده‌اند، عملکرد واقعی آن‌ها در طول بحران‌ها می‌تواند به‌طور قابل توجهی بر اساس مکانیسم‌های زیربنایی، شفافیت ذخایر و اعتماد بازار متفاوت باشد.
فروپاشی ترا (UST) که یک استیبل کوین الگوریتمی بود در می ۲۰۲۲ خطرات ذاتی مرتبط با چنین طرح‌هایی را نشان داد. بعد از این اتفاق، تتر (USDT) که یک استیبل کوین وثیقه‌دار است هم جدایی موقتی و جزئی‌ای را از دلار آمریکا را تجربه کرد؛ اما به‌سرعت به مسیر اصلی بازگشت.
همچنین بایننس یواسدی و USDC و سایر استیبل کوین‌های وثیقه‌دار اصلی عملکرد قابل‌قبولی را از خود نشان دادند. این امر مشخص می‌کند بازار بین استیبل کوین‌ها تمایز قائل شده و همه استیبل کوین‌ها سطح ایمنی یکسانی را ارائه نمی‌دهند. پس اگر می‌خواهید خیالتان حداقل از بابت استیبل کوین‌هایی که دارید راحت باشد، بهتر است سراغ گزینه‌های شناخته‌شده و مطمئن بروید.
در اینجا مقایسه‌ای از چند استیبل کوین اصلی آورده شده است:
| استیبل کوین | دارایی متصل | مکانیسم | نقش در سبد سرمایه‌گذاری | عملکرد در طول تنش‌ها |
|---|---|---|---|---|
| USDT (تتر) | دلار | وثیقه‌دار (با پشتوانه ذخایر) | حفظ سرمایه، نقدینگی، واسطه بین فیات و کریپتو. | به‌طور کلی پایدار، اما جدایی موقت از قیمت مشاهده شده در طول فشار شدید بازار (مانند سقوط ترا، می ۲۰۲۲). |
| USDC (یواسدی کوین) | دلار | وثیقه‌دار (با پشتوانه ذخایر) | حفظ سرمایه، نقدینگی، واسطه بین فیات و کریپتو. | تاب‌آوری بیشتر و حتی ورودی در طول آشفتگی بازار (مانند سقوط ترا، می ۲۰۲۲). |
| DAI (دای) | دلار | غیرمتمرکز، چندوثیقه‌ای، توسط قراردادهای هوشمند MakerDAO مدیریت می‌شود. | پرداخت‌ها، پس‌انداز، وام‌دهی، کسب سود غیرفعال، وثیقه برای وام‌ها، معاملات. | به‌طور کلی پایداری بالایی دارد و با وثیقه‌گذاری بیش از حد و مکانیزم‌های نقدینگی خودکار، ارزش خود را حفظ می‌کند. |
| BUSD (بایننس یواسدی) | دلار | وثیقه‌دار (با پشتوانه نقدی و اوراق خزانه آمریکا)، تحت نظارت NYDFS و گزارش‌های ماهانه. | حفظ سرمایه، نقدینگی، عملیات بین‌زنجیره‌ای، فرصت‌های دیفای. | ثبات قابل توجهی در طول آشفتگی بازار مارس ۲۰۲۳ نشان داد و هرگز به زیر ۰.۹۷۵ دلار نرسید. |
می‌دانید که اتریوم (ETH) بیش از یک ارز دیجیتال است؛ اتریوم یک پلتفرم بلاک چین بنیادی است که قراردادهای هوشمند و برنامه‌های دیفای را قدرت می‌بخشد. تطبیق‌پذیری و سابقه قوی اتریوم آن را به یک جزء حیاتی برای تنوع سبد ارز دیجیتال در دوران تنش تبدیل می‌کند.
البته تجربه نشان داده که اتریوم می‌تواند در طول فروش‌های بازار به‌دلیل همبستگی با دارایی‌های پرخطر، کاهش‌های شدیدتری نسبت به بیت کوین را تجربه کند؛ اما در مقایسه با آلت کوین‌های کوچک‌تر، اتریوم به‌طور کلی ثبات بیشتری را ارائه می‌دهد.
توکن‌های کاربردی دارایی‌های دیجیتالی هستند که دسترسی به یک محصول یا خدمات خاص را در یک پلتفرم بلاک چین فراهم می‌کنند یا استفاده از آن را تسهیل می‌کنند. ارزش توکن‌های کاربردی از استفاده عملکردی آن‌ها در یک اکوسیستم خاص ناشی می‌شود. از نمونه‌های توکن کاربردی می‌توان به چین لینک (LINK)، یونی‌سواپ (UNI) و آپتیمیسم (OP) اشاره کرد.
درباره بیت کوین و اتریوم و استیبل کوین‌ها صحبت کردیم، اما عملکرد این توکن‌های کوچک‌تر چگونه است؟ آیا باید آن‌ها را به‌طور کلی از سبد خود حذف کنیم و کل سرمایه را به بیت کوین و اتریوم و استیبل کوین‌های مطمئن تبدیل کنیم؟
جالب است بدانید که در طول سقوط بازار، صنعت ارزهای دیجیتال اغلب دوره‌ای از جوان‌سازی را تجربه می‌کند؛ یعنی جایی که پروژه‌های با حداقل موارد استفاده حذف می‌شوند. این فرایند به توکن‌های کاربردی واقعی فرصتی برای اثبات خود می‌دهد.
بازارهای نزولی را شبیه یک مکانیسم انتخاب طبیعی در نظر بگیرید. پروژه‌هایی با کاربرد قوی و واقعی و توکنومیکس قوی‌تر احتمال بیشتری برای بقا و رشد پس از بحران دارند. پس نیازی به حذف همه توکن‌های کوچک و جدید نیست؛ فقط کافی است روی توکن‌هایی تمرکز کنید که ارزش فاندامنتال دارند، نه صرفاً توکن‌های سفته‌بازانه.
هرچه در نحوه چینش سبد سرمایه‌گذاری در دوران تنش عمیق‌تر می‌شویم، بیشتر به این حقیقت پی می‌بریم که مسئله فراتر از انتخاب ارزهای دیجیتال خاص است. مسئله اتخاذ رویکردهای سرمایه‌گذاری استراتژیک برای کاهش ریسک و تقویت ثبات در یک بازار نوسان‌پذیر است. پس بهتر است فارغ از خود ارزها، نگاهی به انواع این استراتژی‌ها هم داشته باشیم.
تنوع‌بخشی یک استراتژی بنیادی مدیریت ریسک است که شامل ترکیب سرمایه‌گذاری‌های مختلف در یک سبد می‌شود. در زمینه ارزهای دیجیتال، این به‌معنای توزیع سرمایه‌گذاری‌ها در انواع مختلف دارایی‌های دیجیتال مانند استیبل کوین‌ها، ارزهای دیجیتال با ارزش بازار بالا (بیت کوین، اتریوم) و توکن‌های کاربردی، و همچنین در بخش‌های مختلف مانند دیفای و راه‌حل‌های لایه ۲ و بازی‌های مبتنی بر بلاک چین است.
اما اگر بخواهیم تصویر بزرگ‌تر را ببینیم، برای تنوع‌بخشی کلی سبد، مشاوران مالی اغلب تخصیص کمی به ارزهای دیجیتال را توصیه می‌کنند؛ معمولاً بین ۱ تا ۵ درصد از کل دارایی‌های پرخطر فرد، و تعداد بسیار کمی هستند که بیش از ۱۰ درصد را پیشنهاد می‌کنند.
میانگین‌گیری هزینه دلاری (DCA) یک استراتژی سرمایه‌گذاری است که شامل سرمایه‌گذاری مقدار ثابت دلاری در ارزهای دیجیتال در فواصل زمانی منظم، بدون توجه به نوسانات قیمت دارایی است. این رویکرد منظم به حذف احساسات از سرمایه‌گذاری کمک می‌کند، از مشکلات تلاش برای زمان‌بندی بازار جلوگیری می‌کند، و نیاز به نظارت مداوم بازار و تصمیم‌گیری در دوره‌های استرس‌زا را از بین می‌برد.
برای اجرای DCA کافی است با خود قرار بگذارید که مثلاً در تاریخ‌های اول، دهم و بیستم هر ماه، n مقدار ریال را به خرید ارز دیجیتال اختصاص دهید، فارغ از اینکه قیمت چقدر است یا ممکن است کمتر یا بیشتر شود. اگر این استراتژی را شروع کنید و به آن پایبند بمانید، داده‌های تاریخی نشان داده که در نهایت سود می‌کنید و از طرفی ذهن آرام‌تری هم دارید.
اگر قصد دارید درباره این استراتژی بیشتر بدانید پیشنهاد می‌کنیم به مقاله میانگین سازی هزینه دلاری چیست مراجعه کنید.
بازتوازن منظم سبد ارزهای دیجیتال برای حفظ دارایی‌های مطلوب و حذف موارد نامطلوب، یک مرحله بسیار کلیدی است. بدون بازتوازن، یک سبد می‌تواند به‌طور ناخواسته در دارایی‌هایی که عملکرد خوبی داشته‌اند متمرکز شود و ریسک کلی را افزایش دهد. در بازارهای نوسان‌پذیر، این انحراف می‌تواند سریع‌تر و قابل توجه‌تر باشد.
چندین روش برای بازتوازن وجود دارد:
تجربه‌های اخیر نشان داد که ذخیره‌سازی امن دارایی‌ها برای محافظت از ارزهای دیجیتال در برابر هک و سرقت بسیار مهم است، مخصوصاً در زمان‌های جنگ و بحران که هرج‌ومرج بیشتر از همیشه است. صرافی‌های آنلاین مراجعی برای خریدوفروش ارزهای دیجیتال هستند، نه کیف پولی برای نگهداری ارزهای دیجیتال. از کیف پول‌های معتبر برای ذخیره‌سازی ارزهای خود استفاده کنید.
هدف از این گزارش فقط این بود که روش‌های ایجاد تنوع در سبد ارز دیجیتال در دوران تنش را بررسی کنیم. و به‌طور کلی نگاهی به عملکرد ارزهای مختلف در شرایط بحرانی داشته باشیم. در بین همه این نکات و استراتژی‌ها، مدیریت ذهن را فراموش نکنیم. به یاد داشته باشید که سفر مالی یک ماراتن است، نه یک دوی سرعت، و یک رویکرد استراتژیک و صبورانه بهترین خدمت را به افراد خواهد کرد.
