به گزارش همشهری آنلاین، یکی از باورهای اشتباه اما رایج درباره دندان‌ها در دوران سالمندی این است که باید با دندان‌های فرسوده و زرد کنار آمد و آن را به‌عنوان بخشی از روند پیری پذیرفت. در حالی که متخصصان دندانپزشکی می‌گویند این وضعیت نه‌تنها قابل درمان است بلکه بهبود ظاهر دندان‌ها می‌تواند بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی سالمندان هم تاثیر مثبتی داشته باشد.
بهبود ظاهر دندان‌ها
استفاده از روکش‌های چینی ظریف می‌تواند شادابی، رنگ و فرم دندان‌ها را که با گذر زمان از بین رفته‌اند، احیا کند و لبخند فرد را به میزان چشمگیری زیبا کند.
البته هدف از این کار فقط زیبایی نیست بلکه بازگرداندن سلامتی، عملکرد صحیح دهان و اعتماد به نفس به فرد است.
مراقبت از سلامتی لثه‌ها
طبق گزارش جدید انجمن بازنشستگان آمریکا، حدود دو نفر از هر سه فرد بالای ۶۵ سال در این کشور به نوعی از بیماری لثه مبتلاست. کارشناسان بالینی که در این گزارش به سخنان آن‌ها استناد شده است، هشدار می‌دهند که خونریزی لثه می‌تواند نشانه وجود مشکلی بسیار جدی‌تر باشد.
بر اساس این گزارش، بیماری لثه، حتی اگر به از دست دادن دندان هم منتهی نشود، همچنان می‌تواند توانایی جویدن غذاهای سفت را مختل می‌کند؛ آنچه بر تغذیه اثر منفی می‌گذارد و خطر سوءتغذیه در آینده را افزایش می‌دهد. از طرفی، بیماری لثه در صورت درمان نشدن، می‌تواند باعث تخریب استخوان‌هایی شود که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارند و در نتیجه، عمل جویدن و جذب مواد مغذی را مختل کند.
مطالعات همچنین نشان داده‌اند که بیماری لثه یکی از منابع ایجاد التهاب مزمن در بدن است و می‌تواند در افزایش خطر زوال عقل نقش داشته باشد. یک فراتحلیل با بررسی حدود ۳۴ هزار نفر دریافت سالمندانی که تمام دندان‌هایشان را از دست داده بودند، ۱.۴ برابر بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به زوال عقل قرار داشتند.
این گزارش همچنین به پژوهش‌های پیشین اشاره می‌کند که بیماری لثه را با مشکلات دیگر سلامتی مانند حمله قلبی، سکته مغزی و سرطان مرتبط دانسته‌اند.
کارشناسان توصیه می‌کنند بر پیشگیری زودهنگام تمرکز شود. اگر هنگام مسواک زدن لثه‌هایتان خونریزی می‌کند یا حساسیت یا عقب‌رفتگی لثه را مشاهده می‌کنید، این‌ها نشانه‌هایی است که باید هرچه زودتر برای ویزیت دندانپزشکی اقدام کنید.
جرم‌گیری منظم و درست و معاینات دوره‌ای می‌توانند مشکلات لثه را قبل از آنکه به از دست رفتن دندان یا سایر عوارض منجر شوند، شناسایی و کنترل کنند. استفاده از مسواک برقی، مسواک زدن دو بار در روز به مدت دو دقیقه و استفاده از نخ دندان از روش‌های موثر برای محافظت از سلامت لثه‌ها هستند.
پیشگیری از خشکی دهان
بزاق در خنثی‌سازی اسیدها و محافظت از مینای دندان نقش مهمی دارد، با این حال تقریبا شش نفر از هر ۱۰ فرد سالمند با خشکی دهان مواجه‌اند زیرا بسیاری از داروهای رایج مانند آنتی‌هیستامین‌ها، ضدافسردگی‌ها و داروهای فشار خون می‌توانند ترشح بزاق را کاهش دهند و دهان را در برابر پوسیدگی دندان، عفونت و بیماری لثه آسیب‌پذیرتر می‌کند.
برای پیشگیری از خشکی دهان، نوشیدن مرتب آب، آب گرداندن در دهان بعد از غذا، استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید بالا (نسخه‌ای) و استفاده از دهان‌شویه‌های مخصوص خشکی دهان توصیه می‌شود.
فاصله بین ویزیت‌های دندانپزشکی از فردی به فرد دیگر متفاوت است
برخلاف توصیه رایج به «ویزیت هر شش ماه»، مراقبت‌های دندانپزشکی باید متناسب با شرایط هر فرد تنظیم شود. بعضی‌ها ممکن است لازم باشد فقط سالی یک بار به دندانپزشک مراجعه کنند، اما افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن احتمالا به بررسی‌های منظم‌تری نیاز دارند.
به گفته پزشکان، مشکلات سلامت دهان در سالمندان به‌ویژه آن‌هایی که به ناهماهنگی در وضعیت فک و دندان‌ها مربوطند، اغلب نادیده گرفته می‌شوند. وضعیت فک و دندان‌ها شامل نحوه قرارگیری دندان‌های بالا و پایین روی هم هنگام بستن دهان و هماهنگی دو فک بالا و پایین، حائز اهمیت است.
در بسیاری موارد مشکلات مرتبط با وضعیت قرارگیری فک و دندان‌ها منشا پنهان سردردها و درد گردن هستند. اکثر افراد نمی‌دانند که تنش، ناهماهنگی فک و اختلال عملکرد مفصل فک می‌تواند با علائمی ظاهر شود که در نگاه اول به دهان و دندان بی‌ربط به نظر می‌رسند، در حالی که ارزیابی موقعیت دندان ها و سلامت فک می‌تواند علت اصلی برخی ناراحتی‌های مزمن را آشکار کند.
عادت‌های سالم را در پیش بگیرید
سیگار کشیدن یکی از عوامل اصلی از دست دادن دندان‌هاست و گفته می‌شود احتمال از دست دادن کامل دندان‌ها در افراد سیگاری تا سه برابر بیشتر از غیرسیگاری‌ها است.
متخصصان همچنین هشدار می‌دهند که مصرف مداوم آب‌نبات‌های سفت یا آب‌نبات‌های ضدسرفه شیرین که بی‌ضرر به نظر می‌رسد هم در طول زمان می‌تواند باعث آسیب به مینای دندان شود. جایگزین کردن آب‌نبات‌های معمولی با آدامس یا آب‌نبات‌های بدون قند حاوی زایلیتول می‌تواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان و بهبود سلامت دهان کمک کند.
