آموزش یکی از ارکان اصلی توسعه اجتماعی و اقتصادی است و تأثیر عمیقی بر رشد اقتصادی، نوآوری و کیفیت زندگی دارد. در واقع آموزش نهتنها ابزاری برای بهبود زندگی فردی، بلکه یک عامل کلیدی در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهاست و کشورهای موفق در این زمینه، آنهایی هستند که به اهمیت آموزش پی برده و در راستای بهبود آن تلاش میکنند.
به گزارش ایمنا، در سال ۲۰۲۵، مطالعات مختلفی به بررسی کشورهایی پرداختهاند که بالاترین سطح تحصیلات را دارند. این بررسیها بر اساس درصد بزرگسالان ۲۵ تا ۶۴ سالهای انجام شده است که دارای مدرک کارشناسی یا بالاتر هستند. کشورهای پیشرو در این زمینه تعهد بالایی به آموزش عالی و تأثیرات مثبت آن بر اقتصاد خود دارند.
دادهها نشان میدهد که بهطور معمول کشورهای توسعهیافته دارای سطوح بالاتری از تحصیلات نسبت به کشورهای در حال توسعه هستند. بهعنوان مثال، هند و چین با وجود جمعیتهای بزرگ و تعداد بالای دارندگان مدرک تحصیلی عالی (۱۳۹.۴ میلیون در هند و ۸۸.۱ میلیون در چین)، به دلیل جمعیت وسیع خود، درصد کمتری از افراد تحصیلکرده را دارند. این موضوع نشاندهنده چالشهایی است که کشورهای بزرگ با آن روبهرو هستند، زیرا تعداد بالای فارغالتحصیلان بهتنهایی نمیتواند به معنای سطح بالای تحصیلات در جامعه باشد.
ایرلند با ۵۲.۴ درصد از جمعیت در سن کار که دارای مدرک کارشناسی یا بالاتر هستند، در صدر فهرست کشورهای با بالاترین سطح تحصیلات قرار دارد. این کشور با جمعیتی حدود ۱.۸ میلیون نفر در سنین ۲۵ تا ۶۴ سال، بهواسطه اقتصاد قوی و بخشهای مبتنیبر نوآوری خود شناخته میشود.
سوئیس با ۴۶ درصد و جمعیتی حدود ۲.۷ میلیون نفر در رتبه دوم قرار دارد. سیستم آموزشی این کشور بر آموزشهای حرفهای همراه با تحصیلات دانشگاهی تأکید دارد و به همین دلیل استاندارد بالای زندگی و اقتصاد قوی خود را حفظ کرده است.
سنگاپور با ۴۵.۹ درصد و جمعیتی حدود ۲.۵ میلیون نفر در رتبه سوم قرار دارد. سیستم آموزشی این کشور بسیار رقابتی و بر علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات (STEM) تمرکز دارد که به موفقیت اقتصادی آن کمک کرده است.
بلژیک با ۴۴.۱ درصد تحصیلکرده در میان جمعیت حدود ۳.۳ میلیون نفری خود در رتبه چهارم قرار دارد. سیستم آموزشی متنوع بلژیک به زبانها و فرهنگهای مختلف پاسخ میدهد و به همین دلیل به سطح بالای تحصیلات در این کشور کمک کرده است.
بریتانیا و آمریکا هر دو با ۴۰.۳ درصد جمعیت تحصیلکرده در رتبههای پنجم و ششم قرار دارند. بریتانیا با جمعیتی حدود ۲۷ میلیون نفر بعضی از معتبرترین دانشگاههای جهان را در خود جای داده است که دانشجویان بینالمللی را جذب میکند و نیروی کار با تحصیلات بالا را پرورش میدهد. آمریکا نیز با جمعیتی حدود ۷۸.۲ میلیون نفر دارای تعداد قابلتوجهی از دارندگان مدرک تحصیلی است. تعداد و تنوع تحصیلی این کشور در رتبه بالایی قرار دارد، با این حال درصد آن نسبت به سایر کشورهای توسعهیافته پایینتر است.
استرالیا با ۳۹.۷ درصد تحصیلکرده در جمعیت حدود ۶.۹ میلیون نفری خود در رتبه هفتم قرار دارد. سیستم آموزشی این کشور بهواسطه شمولیت و استانداردهای بالا شناخته شده است که به افزایش جمعیت تحصیلکرده آن کمک میکند.
سوئد با ۳۹.۶ درصد و جمعیتی حدود ۲.۶ میلیون نفر در رتبه هشتم قرار دارد. تعهد این کشور به آموزش در سیاست آموزش رایگان دانشگاهی آن منعکس است که به افزایش نرخ ثبتنام کمک میکند.
کانادا با ۶۳ درصد تحصیلکرده در سنین ۲۵ تا ۶۴ سال و جمعیتی حدود ۲۵ میلیون نفر در رتبه نهم قرار دارد. این کشور در زمینه تحصیلات عالی با توجه به دامنه سنی وسیعتر پیشتاز است و بر اهمیت تحصیلات عالی در سیاست ملی خود تأکید دارد.
ژاپن با ۵۶ درصد در جمعیت حدود ۲۵ میلیون نفر در رتبه دهم قرار دارد. سیستم آموزشی ژاپن بسیار سختگیرانه است و بر انضباط و دستاوردهای علمی تأکید دارد که به نرخ بالای سواد در این کشور کمک میکند.
رابطه بین آموزش و رفاه اقتصادی بهخوبی مستند شده است؛ کشورهایی که سطوح بالاتری از تحصیلات را دارند بهطور معمول شاهد نوآوری، بهرهوری و رشد اقتصادی بیشتری هستند. این امر بهویژه در دنیای امروز اهمیت بیشتری پیدا میکند که بهسرعت در حال تغییر است. با پیشرفت فناوری و تغییرات در بازار کار، نیاز به نیروی کار ماهر و تحصیلکرده بیشتر از همیشه احساس میشود. به همین دلیل کشورها باید به بهبود سیستمهای آموزشی خود بپردازند تا بتوانند در صحنه رقابت جهانی باقی بمانند.
اهمیت آموزش در شکلدهی به جوامع و اقتصادها در آینده بهوضوح قابل مشاهده خواهد بود. کشورهای پیشرو در زمینه تحصیلات عالی نهتنها روی آینده شهروندان خود سرمایهگذاری میکنند، بلکه خود را برای موفقیت اقتصادی پایدار آماده میسازند. این کشورها بهدنبال ایجاد یک نیروی کار ماهر و توانمند هستند که بتواند به رشد و توسعه اقتصادی کمک کند، با این حال چالشهای زیادی نیز وجود دارد.
بسیاری از کشورها باید بهدنبال تضمین دسترسی عادلانه و فراگیر به آموزش با کیفیت باشند. این موضوع در کشورهای در حال توسعه که ممکن است زیرساختهای آموزشی کافی نداشته باشند، اهمیت ویژهای دارد، زیرا برای پرورش یک جمعیت تحصیلکرده و توانمند در سطح جهانی، لازم است که کشورها به سرمایهگذاری در آموزش و بهبود کیفیت آن ادامه دهند.