گروه دیپلماتیک - همشهری آنلاین: در حالیکه دونالد ترامپ از موافقت رژیم صهیونیستی با آتشبس موقت ۶۰ روزه در غزه خبر داده، هنوز جزئیات این توافق و شروط دقیق آن از سوی تلآویو اعلام نشده است.
این در حالی است که جنبش حماس بارها آمادگی خود را برای آزادی کامل اسرای اسرائیلی در ازای توقف کامل جنگ، خروج نیروهای اشغالگر از غزه و آزادی اسرای فلسطینی اعلام کرده، اما بنیامین نتانیاهو با طرح شروط جدید، تلاش دارد ادامه جنگ را تضمین کند.
از آغاز حمله رژیم صهیونیستی به غزه در هفتم اکتبر سال ۲۰۲۳، که به اعتقاد بسیاری از ناظران یک جنگ نسلکشی تمامعیار است، تلآویو تاکنون تمام درخواستهای بینالمللی برای توقف جنگ از جمله احکام دیوان بینالمللی دادگستری را نادیده گرفته است. این حمله با حمایت واشنگتن تاکنون به شهادت یا زخمیشدن حدود ۱۹۱ هزار فلسطینی، عمدتاً کودک و زن، انجامیده است.
در ادامه، نگاهی داریم به ابعاد طرح پیشنهادی آمریکا، وضعیت میدانی جنگ، و تحولات سیاسی در اراضی اشغالی.
ترامپ چه گفته است؟
- اعلام آمادگی اسرائیل برای آتشبس ۶۰ روزه
- درخواست از حماس برای پذیرش توافق
زمانبندی تحولات اخیر
- پشت سر گذاشتن هفتهای مرگبار در غزه: بیش از ۷۰ شهید در یک روز
- شهادت بیش از 56 هزار فلسطینی از 7 اکتبر تا امروز
- تشدید اختلافات سیاسی در اراضی اشغالی
- فشار روزافزون افکار عمومی و جامعه جهانی به تلآویو برای توقف حملات
پیشنهاد آتشبس ترامپ شامل چه مواردی است؟
- آتشبس ۶۰ روزه
- آزادی ۱۰ گروگان زنده اسرائیلی
- بازگرداندن اجساد ۱۸ گروگان دیگر
- آزادی سایر گروگانها پس از توافق دائم
- مذاکره غیرمستقیم با حماس با میانجیگری مصر و قطر
وضعیت فعلی در اراضی اشغالی
- سردرگمی تلآویو میان ادامه جنگ یا توافق
- تاکید فرماندهی نظامی بر اینکه عملیات فعلی در غزه نتیجهای نخواهد داشت
- بروز اختلافات شدید میان نظامیان و سیاستمداران در جلسه کابینه امنیتی
- تحرکات وزرای افراطی کابینه (ایتمار بن گویر و بزالل اسموتریچ) برای جلوگیری از اجرای توافق
- بررسی گزینههای توقف توافق حتی با احتمال خروج از ائتلاف حاکم
تهدید رهبران حماس
- ایتان دانگوت منشی سابق وزرای امنیت مقام نظامی سابق صهیونیستی مدعی شده تلآویو حتی پس از پایان جنگ از رهبران حماس انتقام خواهد گرفت.
- این مقام صهیونیست گفته باید با خلیل الحیه (از رهبران حماس) و دیگران تسویه حساب کرد!
واکنش حماس
- جنبش مقاومت فلسطین (حماس) بهطور رسمی توافق ترامپ را نپذیرفته است.
- حماس خواهان تضمینهایی برای جلوگیری از ازسرگیری جنگ است.
- طاهر النونو از رهبران حماس گفته این جنبش آماده است تا در مورد آتشبس و توافق تبادل اسرا بحث کند.
- وی بر تمایل حماس برای موافقت با هر ابتکار عملی که منجر به آتشبس دائمی و خروج کامل نیروهای اسرائیلی از نوار غزه شود، تأکید و اذعان کرده تاکنون هیچ پیشرفتی حاصل نشده است.
آتشبسهای پیشین: شکستهای مکرر
زمان نتیجه
- نوامبر ۲۰۲۳ آتش بس ۴ روزه تمدید ناموفق
- مارس ۲۰۲۴ قطعنامه شورای امنیت رای ممتنع آمریکا
- ماه می ۲۰۲۴ طرح مصر و قطر اسرائیل رد کرد
- ژوئن ۲۰۲۴ طرح بایدن نتانیاهو رد کرد
- ژانویه ۲۰۲۵ طرح سه مرحله ای فروپاشی در مارس
عهد شکنیهای گذشته آمریکا
- به اعتقاد منابع فلسطینی و ناظران مستقل، آمریکا اغلب به وعدههای خود عمل نکرده است.
- واشنگتن همواره به دلایل سیاسی و تاکتیکی نتایج مذاکرات پیشین را کنار گذاشته است.
- نمونه مهم: آزادی عیدان الکساندر گروگان آمریکایی _ اسرائیلی.
- آمریکا وعده داده بود در ازای آزادی این گروگان کمکهای بشردوستانه وارد غزه میشود اما بعد از آزادی، فشار لازم برای ورود کمکهای بشردوستانه به غزه انجام نشد.
- این موضوع اعتراض رهبران حماس، از جمله طاهر النونو در ماه می ۲۰۲۵ را به دنبال داشت.
- به اعتقاد کارشناسان عملکرد آمریکا بیشتر بر مبنای ملاحظات سیاسی و انتخاباتی است تا انسان دوستی و حفظ جان گروگانها.
- تأکید آمریکا بر آتشبس موقت بدون چشم انداز پایان اشغالگری و رویکرد یک طرفه آن باعث شده حماس با صلح تحمیلی مخالفت کند.