همشهری - سعیده مرادی: اماکنی مانند دریاچه شهدای خلیج‌فارس، خانه هنرمندان، پلازای میدان امام حسین(ع) و کاخ گلستان و... که در آنها می‌توان با عشق به سیدوسالار شهیدان به عزاداری پرداخت. با تماشای تعزیه اشک ریخت و با تماشای آثار محرمی به نمایش درآمده در برخی از آنها از حال و هوای معنوی سوگواری برای سالار شهیدان بهره برد.
نام مقصد: دریاچه شهدای خلیج‌فارس
نشانی: انتهای بزرگراه شهیدخرازی، میدان دریاچه، بلوار میعاد
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: پایانه دریاچه چیتگر
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: دریاچه خلیج‌فارس
معرفی: مجموعه دریاچه شهدای خلیج‌فارس به‌عنوان یکی از مهم‌ترین پاتوق‌های گردشگری پایتخت این روزها محلی برای عزاداری و برگزاری برنامه‌های محرمی است.
برپایی موکب حسینی کنار دریاچه
ویژه‌برنامه عزاداری در بلوار میعاد مجموعه دریاچه شهدای خلیج‌فارس از روز اول ماه محرم شروع شده و به‌مدت ۲هفته ادامه خواهد داشت. موکب حسینی در این محدوده برپاست و شهروندان هر شب بعد از نماز مغرب در این موکب گرد هم آمده و به عزاداری می‌پردازند. در این میان ایستگاه‌های صلواتی همجوار با این موکب هم پذیرای عزاداران حسینی هستند. اگر این روزها به دریاچه سر زده باشید خواهید دید که علاوه بر موکب، اطراف دریاچه شهدای خلیج‌فارس هم به نمادهای ماه محرم مزین شده است.
نام مقصد: خانه هنرمندان
نشانی: خیابان آیت‌الله طالقانی، خیابان موسوی‌شمالی، بوستان هنرمندان
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: مفتح
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: طالقانی
معرفی: خانه هنرمندان ایران در بوستان هنرمندان به رسم هر ساله در دهه دوم ماه محرم، میزبان هنرمندان تعزیه‌خوان خواهد بود.
تماشای تعزیه در خانه هنرمندان
چندسالی است با فرارسیدن ماه محرم، خانه هنرمندان به برگزاری مراسم تعزیه می‌پردازد. امسال نیز این مراسم توسط گروه‌های مطرح تعزیه‌خوانی در باغ هنر خانه هنرمندان ایران برگزار خواهد شد. این مجالس تعزیه‌خوانی به‌مدت ۴شب از ۱۶ تا ۲۰تیر هر شب پس از اذان مغرب اجرا می‌شود. «شهادت حضرت مسلم»، «شهادت طفلان مسلم»، «شهادت حر ریاحی»، «شهادت طفلان زینب(س)» و... عنوان مجالس تعزیه در خانه هنرمندان است.
نام مقصد: پلازای میدان امام حسین(ع)
نشانی: خیابان انقلاب، میدان امام حسین(ع)
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: میدان امام حسین(ع)
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: میدان امام حسین(ع)
معرفی: پلازای میدان امام حسین(ع) فضای مناسبی برای برگزاری مراسم آیینی، نمایش‌های عاشورایی و تعزیه در ماه محرم است.
پاتوق هیئت‌های کوچک و بزرگ
از روز اول ماه محرم جمع زیادی از عزاداران سیدالشهدا(ع) در قالب هیئت‌های عزاداری در میدان امام حسین(ع) تجمع می‌کنند و تا روز عاشورا در این میدان به عزاداری برای سید و سالار شهیدان می‌پردازند. در این پلازا موکب‌ها و چایخانه رضوی که از همان ابتدا در این محدوده استقرار یافته‌اند، از عزاداران پذیرایی می‌کنند. در روز عاشورا نیز خیمه‌هایی در این میدان برپا می‌شوند و توسط شبیه‌خوان‌هایی که لباس سپاه یزد بر تن دارند و رجز می‌خوانند به آتش کشیده می‌شوند.
نام مقصد: کاخ گلستان
نشانی: خیابان پانزده‌خرداد، ضلع شمالی میدان ارگ، کاخ گلستان
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: پایانه اتوبوس قورخانه
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: پانزده‌خرداد
معرفی: تالار عاشورا از تالارهای طبقه دوم کاخ گلستان بوده که در آن می‌توان آثار مربوط به محرم و عاشورا را تماشا کرد.
تماشای تکیه دولت
آثار به نمایش درآمده در تالار عاشورا شامل نخل، علم‌ها و حتی تابلوهای نقاشی‌هایی هستند که از دوره قاجار باقی مانده‌اند. در اینجا ویترینی وجود دارد که ابزار تعزیه مانند کلاهخود، شمشیر و زین اسب را به نمایش می‌گذارد. قدیمی‌ترین اثر این تالار در کنار ۳علم دیگر که آنها متعلق به قاجار یا پهلوی هستند، علم صفوی است. منبر خاتم‌کاری تکیه دولت، تابلوی بهشت و جهنم مربوط به اتفاقات روز عاشورا، تابلوی اسیران شام، تابلویی از خیمه‌گاه‌ها در روز عاشورا و نخل قدیمی متعلق به شهر شیراز از دیگر آثار به نمایش درآمده در این تالار است.
نام مقصد: موزه ملک
نشانی موزه ملک: خیابان امام خمینی(ره)، روبه‌روی ساختمان وزارت امور خارجه
نشانی موزه صنایع‌دستی: خیابان ولیعصر(عج)، خیابان شهید فلاحی، انتهای خیابان شهید کمال طاهری
معرفی: در تعدادی از موزه‌های شهر تهران مانند موزه ملک و موزه صنایع‌دستی در کنار تماشای آثار تاریخی می‌توان به تماشای آثار هنری نیز پرداخت که رنگ و بوی محرم دارند.
پرده نقاشی روز عاشورا
پرده نقاشی روز عاشورا یکی از آثار دیدنی موزه ملک است. این پرده به سفارش ماشاءالله فروتن، توسط حسین قوللرآغاسی از بنیان‌گذاران مکتب نقاشی قهوه‌خانه‌ای خلق شد و سپس از سوی خانواده فروتن به کتابخانه و موزه ملی ملک اهدا شد. این اثر در حال حاضر با شماره۲۳۹ در فهرست آثار ملی ثبت شده و در این مجموعه نگهداری می‌شود. پرده واقعه عاشورا به شیوه رنگ روغن روی بوم به تصویر کشیده شده است. آنچه در این اثر و دیگر نقاشی‌های قوللرآغاسی به چشم می‌خورد توجه به جنبه‌های اخلاقی خیر و شر در طرح‌های متأثر از حادثه عاشوراست. وی تصویرگر مرثیه‌ها، دلاوری‌ها و حماسه‌هاست.
روایت وداع سقای کربلا
موزه صنایع‌دستی تهران بزرگ‌ترین موزه صنایع‌دستی کشور است که در طبقه دوم آن آثار هنری ازجمله نقاشی‌های هنرمندان معاصر قرار دارند. یکی از این تابلوها، تابلوی نقاشی آخرین دیدار به تکنیک گواش و آبرنگ اثر محمدحسین پنادگو است. این اثر به تصویرسازی روایت صحنه آخرین دیدار پرداخته است. در این نقاشی درحالی‌که حضرت ابوالفضل(ع) در حال وداع با امام‌حسین(ع) و دیگر اهل‌بیت اوست، جمعیتی از مردم کوچه و خیابان در حال نظاره این صحنه هستند. عناصر تصویری در این تابلو به سادگی در کنار هم قرار گرفته و هاله‌ای از نور، تقدس و پاکی را نشان می‌دهد.
