عصر ایران - پروژه ویلای طاق بر طاق (سرای دایی جان) در منتهی الیه یک شهرک ویلایی به همین نام در شهر رویان قرار گرفته و ضلع شمالی آن مشرف به دریای خزر می باشد. در طراحی این پروژه دو هدف دنبال شده است: یکی در هماهنگی با محیط و منطقه شمال است و دیگری جنبه معمارانه دارد و تلاشی در استفاده از امکانات طاق و قوس می باشد که معماران قدیمی ایران به طور فراوانی به آن پرداخته اند.
در راستای هماهنگی با اقلیم شمال ساختمان به سمت شمال و جنوب جهت گیری شده که از نور و تهویه مناسب بهره مند شود. جهت حرکت هوا از سمت دریا بوده و بازشوهای روبروی هم باعث ایجاد کوران می شود و هوای داخل را خنک می کند. سمت شرق و غرب تا حد امکان بسته شده و سایه روشن حرکت آفتاب بروی طاقها باعث ایجاد تفاوت دما در طرفین و در نتیجه حرکت هوا پیرامون ساختمان می شود.
مصالح استفاده شده در پوشش سقف ها از جنش شیروانی می باشد و دیواره ها سیمانی است. این ها همان مصالحی است که در این منطقه در راستای مقابله با شرایط سخت بارانی به وفور بکار رفته است.
علاوه بر موارد یاد شده، این پروژه تلاشی است در راستای استفاده از امکانات ساختاری طاقها و قوس‌هایی که نمونه آنها به طور چشمگیری در معماری گذشته ایران بکار گرفته شده است. به نظر می رسد آنچه با امکانات آنروز ممکن بوده در طراحی و ساخت این طاقها انجام شده و با مواد و مصالح بنایی کار را به سر انجام رسانده اند.
امروزه با وجود سازه های فولادی و بتنی و پیشرفته امکانات جدیدی باز شده که می توان دست به تجربه گری و آزمایشات دیگری زد و ترکیبات جدید و خلاقانه ای را به مجموعه آثار معماری موجود در طاقها و گنبدها که در این مجموعه انجام شده است اضافه نمود.
معماری ایرانی به دو شکل طاق و گنبد شکل گرفته است و گنبدهای دوپوش را می‌توان نقطه اوج در این گونه سازه ها به شمار آورد. در پروژه سرای دایی جان، در ادامه کارهایی که در ترکیب های ساختاری این گنبدها اتفاق افتاده با ترفندهای مثل برش و چرخاندن گنبدها در جهات عمود بر هم و قرار دادن آنها روی هم بطوری که بار هر یک را طاق زیرین تحمل می کند به ترکیب های جدیدی از طاقها دست پیدا می کنیم که در نوع خود بدیع است.
در این مدل جدید بار طاق فوقانی به صورت نقطه ای بر گرده طاق زیرین منتقل شده و مجددا به دیواره‌ها منتقل می‌شود. این نحوه توزیع بار در ترکیب بندی طاقهای قدیمی نبوده و تنها با استفاده از سیستم های سازه فلزی امکان‌پذیر است. علاوه بر آن به لحاظ بصری انتقال نیرو قابل مشاهده و درک است و این امر معماری را فراتر از جنبه‌های زیباشناسی صرف می برد.
نام پروژه :ویلای طاق بر طاق (سرای دایی جان)
موقعیت پروژه :استان مازندران
آدرس پروژه :رویان، مازندران
شرکت مشاور :دفتر طراحی کورش رفیعی
معمار مسئول :کورش رفیعی
تیم طراحی :محسن یزدیان، مهسا الهی، احسان دهقانی، شفق جاویدی، محمد صافی، زهرا اعظمی، سنا رستگار، پانته آ رفیعی، دریا ماکوئی، زهرا نوری جمشیدی
تاریخ آغاز پروژه :1398
تاریخ پایان پروژه :1402
مساحت زمین ( متر مربع ) :870
مساحت زیر بنا ( متر مربع ) :440
دسته بندی کاربری :مسکونی
تیم اجرایی :مهندس مرتضی اسکندری
عکاسی پروژه :محمد حسن اتفاق
جهان معماری
