خبرگزاری مهر، گروه استانها - امیرماهان محمدی یکتا: ظهر تاسوعای حسینی، ۱۲ تیر ۱۴۰۴، خیابانهای شهریار بار دیگر شاهد حضور پرشور مردم مؤمن و ولایتمدار این منطقه بود که با برپایی مراسم نخلگردانی و راهپیمایی عظیم هیئتهای عزاداری، عشق و ارادت خود به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و قمر بنیهاشم، حضرت ابوالفضل العباس (ع)، را به نمایش گذاشتند.
این سنت دیرینه، که از سال ۱۳۵۷ و به فرمان امام خمینی (ره) پایهگذاری شد، نهتنها جلوهای از عزاداری حسینی است، بلکه نمادی از مقاومت انقلابی مردم شهریار در برابر ظلم و استبداد به شمار میرود.
احمد فرجی، پژوهشگر و نویسنده کتاب دایرهالمعارف شهریار؛ آداب و رسوم، درباره ریشههای این سنت مینویسد: در سال ۱۳۵۷، همزمان با اوجگیری نهضت انقلاب اسلامی، مردم شهریار به فرمان حضرت امام خمینی (ره) در راهپیماییهای عظیم تاسوعا و عاشورا شرکت کردند. این راهپیماییها، که در قالب دستههای سینهزنی و زنجیرزنی برگزار شد، مبارزهای جدی علیه رژیم خودکامه پهلوی بود و روحیه انقلابی مردم را به جهانیان نشان داد.
فرجی میافزاید: از آن سال، سنت حسنهای در شهریار پایهگذاری شد که طی آن، هیئتهای عزاداری از تمام روستاها و محلههای شهرستان، شامل شهریار، ملارد و قدس، در روز تاسوعا به مرکز شهر میآیند و در قالب دستههای سینهزنی و زنجیرزنی، مراسم باشکوهی برگزار میکنند، این سنت هر سال با عظمت و شکوه بیشتری اجرا میشود و امروز، پس از نیم قرن، شایستگی ثبت بهعنوان میراثی ماندگار مذهبی را دارد.
نخل گردانی در شهریار نمادی از وفاداری به آرمانهای کربلا است
نخلگردانی، نیز یکی از آئینهای برجسته عزاداری در شهریار، در ظهر تاسوعا با حضور گسترده مردم برگزار میشود. نخل، سازهای چوبی و نمادین است، که با پارچههای سیاه و سبز مزین شده و توسط عزاداران در خیابانهای شهر گردانده میشود. این مراسم، که ریشه در فرهنگ عاشورایی دارد، با نوحهخوانی و سینهزنی همراه است و فضای شهر را آکنده از حزن و معنویت میکند.
حجتالاسلام صدقعلی جلیل زاده رئیس تبلیغات اسلامی شهریار، در گفتوگو با خبرنگار مهر میگوید: نخلگردانی در شهریار، بیش از یک آئین مذهبی، نمادی از وفاداری مردم به آرمانهای کربلا است.
وی میافزاید: وقتی مردم نخل را با عشق و اخلاص حمل میکنند، در حقیقت عهد خود را با امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) تجدید میکنند که تا آخرین نفس در برابر ظلم ایستادگی خواهند کرد.
یکی از ویژگیهای بارز مراسم تاسوعا در شهریار، تجمع هیئتهای عزاداری از تمام نقاط شهرستان در مرکز شهر است. این راهپیمایی، که از سال ۱۳۵۷ آغاز شد، ریشه در فرمان امام خمینی (ره) برای حضور گسترده مردم در تظاهرات علیه رژیم پهلوی دارد. در آن سال، مردم شهریار با حضور در قالب هیئتهای سینهزنی و زنجیرزنی، نهتنها عزای حسینی را گرامی داشتند، بلکه مبارزهای انقلابی علیه استبداد را به نمایش گذاشتند.
امروز، این سنت با حضور هیئتهای مذهبی از روستاها و محلههای مختلف، از جمله ملارد، قدس، اندیشه و صباشهر، با شکوهی بینظیر ادامه دارد. دستههای عزاداری با پرچمهای سیاه و سبز، طبلها و سنجها، در خیابانهای مرکزی شهریار گردهم میآیند و با نوحهخوانی و مرثیهسرایی، صحنههایی از حماسه کربلا را بازآفرینی میکنند.
عزاداری تاسوعا در شهریار به عنوان جاذبه معنوی قابلیت جذب گردشگران را دارد
خانم محسنی یکی از عزاداران حاضر در مراسم تاسوعای شهریار به خبرنگار مهر میگوید: هر سال در تاسوعا، با خانوادهام در این عزاداری شرکت میکنم، این مراسم برای ما فقط عزاداری نیست، بلکه یادآوری این است که باید مثل حضرت عباس (ع) وفادار و شجاع باشیم، دیدن این همه آدم که یکصدا برای امام حسین (ع) سینه میزنند، قلب آدم را پر از امید میکند.
مراسم نخلگردانی و تجمع عزاداران تاسوعا در شهریار، با قدمتی حدود نیم قرن، بهعنوان یکی از برجستهترین آئینهای مذهبی منطقه، شایسته ثبت در فهرست میراث معنوی ایران است. این سنت، که ریشه در فرهنگ عاشورایی و انقلاب اسلامی دارد، نهتنها بیانگر ایمان و وحدت مردم شهریار است، بلکه پیوند عمیق این منطقه با تاریخ مبارزه علیه ظلم را نشان میدهد.
خدابنده یک پژوهشگر میراث فرهنگی در استان تهران، در این باره به خبرنگار مهر میگوید: مراسم تاسوعای شهریار، با حضور گسترده هیئتهای مذهبی و آئین نخلگردانی، یک میراث مذهبی و انقلابی است که باید مستندسازی و به جهانیان معرفی شود. این سنت، نمونهای بینظیر از پیوند فرهنگ عاشورا با هویت انقلابی ایران است و میتواند بهعنوان یک جاذبه معنوی، گردشگران داخلی و خارجی را به خود جذب کند.
وی از مسئولان و فعالان فرهنگی خواست تا با پیگیری ثبت این آئین در فهرست میراث ملی، گامی در جهت حفظ و معرفی این سنت ارزشمند بردارند.
خدابنده افزود: مستندسازی این مراسم، از طریق فیلم، عکس و پژوهشهای تاریخی، میتواند به نسلهای آینده منتقل شود و جایگاه شهریار را بهعنوان یکی از کانونهای عزاداری حسینی تثبیت کند.
تشبیه رشادتهای سرداران شهید کشورمان به مقاومت یاران امام حسین (ع)
مراسم تاسوعای شهریار، بهویژه در سال ۱۴۰۴، در حالی برگزار شد که ایران بهتازگی از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه علیه رژیم صهیونیستی پیروز بیرون آمده است.
این پیروزی، که با شهادت سرداران، دانشمندان و مردم عزیز کشورمان همراه بود، به مراسمهای عزاداری امسال رنگ و بوی خاصی بخشیده است.
مردم شهریار، با الهام از فرهنگ عاشورا، شهادت این سردار را به مقاومت یاران امام حسین (ع) تشبیه میکنند و عزاداری تاسوعا را به صحنهای برای تجدید بیعت با آرمانهای انقلاب تبدیل کردهاند.
حجتالاسلام جلیل زاده در این باره میگوید: مردم شهریار در تاسوعای حسینی نشان دادند که همان روحیه انقلابی سال ۵۷ همچنان در آنها زنده است. این راهپیمایی، پاسخی به دشمنانی است که گمان میکنند میتوانند با تهدید و جنگ، اراده ملت ایران را بشکنند.
هیئتهای مذهبی شهریار، از کوچکترین روستاها تا مرکز شهر، نقش کلیدی در برگزاری این مراسم دارند. این هیئتها، که برخی قدمتی بیش از یک قرن دارند، با سازماندهی دقیق، از نوحهخوانی و سینهزنی گرفته تا توزیع نذری و برپایی موکب، فضای عزاداری را معنویتر میکنند. حضور جوانان و خانوادهها در این مراسم، نشاندهنده انتقال این سنت به نسلهای جدید است.