در میان روشهای جراحی مرتبط با پلک، بلفاروپلاستی (که به آن لیفت پلک نیز گفته میشود) و جراحی پتوز، دو گزینه پرکاربرد هستند که بسیاری از افراد دچار سردرگمی در تفاوتها و کاربردهای آنها میشوند. هر دو جراحی با ساختار حساس و ظریف اطراف چشم سر و کار دارند، اما هدف و عملکرد هر کدام کاملاً متفاوت است. بنابراین، آگاهی از این تفاوتها به شما کمک میکند تا بهترین روش درمانی متناسب با نیازهای خود را انتخاب کنید.
پتوز پلک یک وضعیت پزشکی است که در آن ماهیچههای بالابرنده پلک ضعیف شده و پلک بالا به طور کامل بالا نمیرود. این حالت ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عوامل مادرزادی، ژنتیکی یا بیماریهای عضلانی و عصبی رخ دهد. شایعترین علت پتوز، به ویژه در افراد مسن، کاهش کارایی عضلات بالابرنده پلک به دلیل فرسایش و جدا شدن آنها است. پتوز میتواند به حدی شدید باشد که روی دید فرد تاثیر بگذارد و باعث افتادگی پلک تا حدی شود که میدان دید را محدود کند. همچنین بسیاری از بیماران برای بهتر دیدن مجبور به بالا بردن پلک یا ابروهای خود میشوند. علاوه بر مشکلات بینایی، پتوز میتواند موجب خستگی چشم و سردرد نیز شود.
با افزایش سن، تولید کلاژن و الاستین در پوست کاهش مییابد؛ این دو پروتئین مسئول حفظ استحکام و کشسانی پوست هستند. کاهش این پروتئینها باعث شل شدن و افتادگی پوست اطراف چشم شده و چهرهای خسته و پیر ایجاد میکند. بلفاروپلاستی یک عمل زیبایی است که برای اصلاح پوست شل و افتاده پلک بالا یا پایین انجام میشود. در طی این جراحی، جراح برشی روی چین طبیعی پلک ایجاد میکند و پوست و بافت اضافی را برداشته، سپس پوست باقیمانده را محکم و بالا میکشد تا ظاهر پلک جوانتر شود.
کاندیدای مناسب برای جراحی بلفاروپلاستی یا پتوز معمولاً افرادی بالای ۳۰ سال با سلامت عمومی خوب و بدون بیماریهای جدی چشمی هستند. پیش از عمل، باید پزشک را از هرگونه مشکلاتی مانند گلوکوم، خشکی چشم، جداشدگی شبکیه، اختلالات تیروئید (گریوز، کمکاری یا پرکاری تیروئید)، بیماریهای قلبی-عروقی، فشار خون بالا و دیابت مطلع کنید.
همچنین مهم است که انتظارات واقعبینانهای از نتیجه جراحی داشته باشید. این جراحیها میتوانند ظاهر پلکها را بهبود بخشند و اعتماد به نفس را افزایش دهند، اما نمیتوانند ساختار کلی صورت یا چشمها را به شکل چشمگیری تغییر دهند. معمولاً کمی عدم تقارن در چشمها طبیعی است و بلفاروپلاستی یا پتوز قادر به اصلاح آن نیستند. بنابراین، شناخت دقیق چهره و انتظارات شما پیش از جراحی ضروری است.
برای آمادگی جراحی بلفاروپلاستی یا پتوز، ممکن است نیاز به ارزیابیهای پزشکی و آزمایشهای آزمایشگاهی باشد. همچنین پزشک ممکن است توصیه کند که:
- سیگار کشیدن را متوقف کنید.
- داروهای ضد التهاب، آسپرین، رقیقکنندههای خون، مولتیویتامینها و مکملهای گیاهی را به دلیل افزایش ریسک خونریزی قطع کنید.
- داروهای مصرفی فعلی خود را تنظیم کنید یا برخی داروها را شروع کنید.
پس از جراحی، معمولاً پلکها به مدت 1 تا 3 هفته متورم و کبود هستند. ظاهر چشمها به تدریج طی 1 تا 3 ماه بهتر میشود. بیشتر بیماران در عرض 10 تا 14 روز احساس آمادگی برای بازگشت به محل کار و حضور در جمع را دارند. توصیه میشود که پس از عمل یکی از اعضای خانواده یا دوستان، شما را به خانه برساند و شب اول نیز همراهتان باشد.
مراقبتهای پس از جراحی نقش مهمی در نتیجه و سرعت بهبودی دارند، که شامل موارد زیر است:
- استفاده از کمپرس سرد به مدت حداقل 10 دقیقه هر ساعت در روز اول و سپس 4 بار در روز به مدت 15 دقیقه در روز دوم. کمپرس سرد به کاهش تورم و کبودی کمک میکند.
- استفاده از کمپرس گرم در روزهای بعدی برای تسریع کاهش کبودی و تورم.
- کنترل خونریزی: در صورت خونریزی شدید باید فوراً با پزشک تماس گرفت.
- خشک نگه داشتن زخم به مدت 24 ساعت.
- هنگام شستشو یا دوش گرفتن، مراقبت از ناحیه عمل و خودداری از مالش آن.
- استفاده از پماد کلرسیگ به صورت سه بار در روز روی زخمها.
- انتظار برای کبودی، تورم و سوزش خفیف که معمولاً ظرف 24 تا 48 ساعت برطرف میشود.
- استفاده از نوارهای کاغذی روی زخمها و جدا کردن آنها با شوینده صورت مرطوب و گرم برای جلوگیری از کشیدگی پوست.
- اجتناب از فعالیتهای بدنی شدید به مدت حداقل یک هفته و خودداری از شنا و وزنهبرداری به مدت دو هفته.
با وجود اینکه این جراحیها نسبتا ایمن هستند، اما ممکن است عوارضی به دنبال داشته باشند که عبارتند از:
- مشکلات بینایی موقت، مانند تاری دید یا دید دوتایی که معمولاً چند روز پس از جراحی برطرف میشود.
- مشکلات بسته شدن چشم هنگام خواب، که در موارد نادر ممکن است دائمی باشد.
- تورم یا عدم تقارن موقت بین دو چشم.
- ایجاد جوشهای سرسفید کوچک پس از برداشتن بخیه که با کمک جراح قابل رفع است.
1. پتوز پلک چیست و چگونه ایجاد میشود؟
پتوز به افتادگی پلک بالا گفته میشود که به دلیل ضعف یا آسیب ماهیچههای بالابرنده پلک رخ میدهد. این مشکل ممکن است مادرزادی باشد یا به مرور زمان و به دلایل مختلفی مانند پیری، بیماریهای عصبی-عضلانی یا آسیب ایجاد شود.
2. بلفاروپلاستی چه تفاوتی با جراحی پتوز دارد؟
بلفاروپلاستی جراحی زیبایی برای حذف پوست و بافت اضافی پلک و بهبود ظاهر چشمها است، در حالی که جراحی پتوز بیشتر درمانی است و هدف آن اصلاح عملکرد ماهیچه پلک برای بالا بردن صحیح پلک و بهبود میدان دید است.
3. آیا هر کسی میتواند جراحی بلفاروپلاستی یا پتوز انجام دهد؟
خیر، بهترین کاندیداها افراد بالای ۳۰ سال با سلامت عمومی خوب و بدون بیماریهای جدی چشمی هستند. شرایط خاص مانند بیماریهای تیروئید، گلوکوم یا دیابت باید قبل از جراحی به پزشک اطلاع داده شود.
4. دوره نقاهت پس از بلفاروپلاستی یا پتوز چقدر است؟
معمولاً تورم و کبودی پلکها 1 تا 3 هفته طول میکشد و بیشتر بیماران در 10 تا 14 روز میتوانند به فعالیتهای روزمره بازگردند. بهبود کامل ظاهر پلک ممکن است تا 3 ماه طول بکشد.
5. چه مراقبتهایی بعد از جراحی پلک لازم است؟
استفاده از کمپرس سرد و سپس گرم، رعایت بهداشت محل جراحی، مصرف داروهای تجویزی، خودداری از فعالیتهای شدید و محافظت از چشمها در برابر آسیب از مهمترین نکات بعد از عمل هستند.
6. عوارض احتمالی بلفاروپلاستی و پتوز چیست؟
عوارض ممکن شامل تورم، کبودی، مشکلات موقتی بینایی، عدم تقارن پلکها، مشکل در بسته شدن کامل چشمها و بروز جوشهای کوچک در محل بخیه است که معمولاً موقت و قابل کنترل هستند.
7. آیا این جراحیها تاثیر ماندگاری روی ظاهر دارند؟
بلفاروپلاستی میتواند ظاهری جوانتر و شادابتر به پلکها بدهد اما به مرور زمان ممکن است اثر آن کاهش یابد. پتوز درمان عملکردی است که برای رفع مشکل افتادگی پلک انجام میشود و تا حد زیادی دائمی است مگر در موارد خاص.
8. آیا جراحی پتوز میتواند ظاهر چشم را هم بهبود بخشد؟
جراحی پتوز عمدتاً برای بهبود عملکرد پلک و میدان دید است، اما به دلیل اصلاح افتادگی پلک، ظاهری طبیعیتر و بازتر به چشمها میبخشد.
9. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر احساس کردید پلکها دچار افتادگی هستند و دید شما محدود شده، یا پوست پلکها شل و افتاده شده و ظاهرتان خسته به نظر میرسد، بهتر است برای بررسی و دریافت مشاوره به پزشک متخصص مراجعه کنید.
10. آیا نتیجه جراحی بلفاروپلاستی و پتوز همیشه رضایتبخش است؟
با انتخاب جراح مجرب و رعایت مراقبتهای پس از عمل، بیشتر بیماران از نتایج رضایت دارند. اما مهم است که انتظارات واقعبینانه داشته باشید و بدانید که جراحیها نمیتوانند تمام مشکلات ظاهری یا عملکردی را به طور کامل برطرف کنند.
گردآوری: بخش آرایش وزیبایی بیتوته