ورزش سه: بیشتر فوتبالیستها تا قبل از رسیدن به ۱۸ سالگی حتی اولین بازی حرفهای خود را انجام ندادهاند. اما لامین یامال مثل بیشتر فوتبالیستها نیست.
این مهاجم بارسلونا و تیم ملی اسپانیا روز یکشنبه تولد ۱۸ سالگیاش را در حالی جشن میگیرد که جهان زیر پای او است. دوران کوتاه حرفهای او تا اینجا پر از افتخار بوده: مدال قهرمانی اروپا و لالیگا، ویدیوهایی پر از دریبل، پاس گل و گلهای تماشایی که میلیونها بار در سراسر دنیا دیده شدهاند.
در خارج از زمین هم، یامال اعتمادبهنفسی از خود نشان داده که بهندرت در نوجوانانی که تازه وارد فوتبال حرفهای میشوند، دیده میشود. او در شبکههای اجتماعی با حریفان درگیر شده و بیپروا نظراتی مطرح کرده که ممکن بود به ضررش تمام شود.
تا این لحظه، همه این اعتماد به نفسها با موفقیت در باشگاه و تیم ملی همراه بوده است. بعد از آنکه یک سال پیش با اسپانیا قهرمان اروپا شد، فصل گذشته نیز با بارسلونا سهگانه داخلی را فتح کرد و تیمش را به اولین نیمهنهایی لیگ قهرمانان اروپا از سال ۲۰۱۹ تاکنون رساند.
حتی لیونل مسی یا کریستیانو رونالدو هم پیش از ۱۸ سالگی چنین درخشش خیرهکنندهای نداشتند. البته این به این معنا نیست که یامال حتماً از آنها بهتر خواهد شد- یا حتی به سطح آنها خواهد رسید- اما اگر با همین روند به پیشرفت خود ادامه دهد، هیچکس نمیتواند سقف تواناییهای او را پیشبینی کند.
اکنون در حالی که یامال از یک نوجوان مستعد به یک ستاره جهانی تبدیل میشود، چالش او حفظ تواضع و دور ماندن از حواشی احتمالی است.
تا به امروز، او با آرامش و تمرکز با تمام فشارها مواجه شده و در آستانه ۱۸ سالگی، ما شما را با ۱۸ لحظه کلیدی که مسیر حرفهای او را تا اینجا شکل دادهاند، همراه میکنیم.
شاید سرنوشت یامال از ابتدا برای بزرگی رقم خورده بود. در یک اتفاق عجیب، وقتی که او هنوز نوزاد بود، در سال ۲۰۰۷ برای یک رویداد خیریه که توسط بارسلونا و یونیسف برگزار شد، در کنار لیونل مسی نوجوان قرار گرفت. در آن زمان هر ماه تصویری از یک بازیکن بارسا به همراه یک کودک کاتالونیایی که از طریق قرعهکشی انتخاب شده بود، منتشر میشد.
در عکس ژانویه، مسی که سالهای ابتدایی حضورش در بارسا را سپری میکرد، مشغول حمام کردن یامال پنج ماهه بود و مادر نوزاد در کنارشان نظارهگر این اتفاق بود. این عکس باور نکردنی تابستان گذشته وقتی یامال ۱۶ ساله در یورو ۲۰۲۴ در آلمان درخشید، دوباره منتشر شد.
هر بار که یامال گل میزند، جشن خود را با اشاره به عدد ۳۰۴ نشان میدهد. این سه رقم آخر کد پستی روکافوندا، محلهای است که او در آن بزرگ شده، در حدود ۲۰ کیلومتری شمال بارسلونا. اگر به آن منطقه بروید، عدد ۳۰۴ را روی ساختمانها و سطلهای زباله خواهید دید.
این نوجوان بارسا نه تنها توجهها را به زادگاهش جلب میکند- محلهای که پیشتر بیشتر به مهاجرت بالا و خطر فقر شناخته میشد- بلکه آینهای در برابر نسل بعد قرار داده تا آنها را به فراتر رفتن از محدودیتهای خود ترغیب کند.
از زمان اولین بازیاش برای بارسا، پرچمهای مراکش، گینه استوایی و همچنین اسپانیا بارها روی کفشهای یامال دیده شدهاند. پدرش، منیر، اهل مراکش است و مادرش، شیلا، از گینه استوایی، و هرچند او همیشه در سطح ملی برای اسپانیا بازی کرده، هرگز ریشههای خود را فراموش نکرده است.
یامال همچنین ارتباط نزدیکی با پسرعمویش، محمد، دارد که راننده شخصیاش است و به ندرت از کنارش جدا میشود، و همچنین مادربزرگ پدریاش، فاطیما، که هنوز در روکافوندا زندگی میکند. او والدینش را مسئول حفظ تعادل و تواضع خود میداند و میگوید فداکاریهایی که به خاطر شهرتش انجام میدهد، ارزشش را برای خانوادهاش دارد.
او در اوایل سال جاری به ایاسپیان گفت: «دیدن آرامشی که مادرم و پدرم دارند، چیزی بود که هیچوقت نمیتوانستم تصورش را بکنم. مادربزرگم تماس میگیرد و میگوید حالش چقدر خوب است. این قابل قیمتگذاری نیست. هیچ چیزی را به خاطرش عوض نمیکنم.»
برای جذب یامال از باشگاه سیاف لا تورتا در سال ۲۰۱۴، تنها کافی بود که بارسا قول دهد تیم جوانان خود را برای شرکت در یک تورنمنت محلی بفرستد. جوردی رورا، مدیر فوتبال بارسا در آن زمان، گزارش مثبتی از یک بازیکنیاب در ماتارو دریافت کرده بود. یامال برای آزمایش دعوت شد و رورا در مصاحبهای با ایاسپیان در سال ۲۰۲۳ به طور بسیار ساده گفت: «به این نتیجه رسیدیم ارزشش را دارد که روی او ریسک کنیم.»
یک اتفاق جالب در اولین بازی یامال برای بارسا این بود که تابلو الکترونیکی که برای اعلام حضور او در تیم اصلی نشان داده شد، به طور اتفاقی شمارههای ۳۰۴ را به این ترتیب نمایش داد: «۳۰:۴۱» (شماره ۳۰ برای گاوی، بازیکن تعویض شده، و شماره ۴۱ برای یامال).
اولین بازی یامال نتیجه پیشرفت سریع او در آکادمی باشگاه، لا ماسیا، بود، جایی که او جزو نسل بااستعداد ۲۰۰۷ بود؛ نسلی که بازیکنانی مانند پائو کوبارسی و مارک برنال از تیم اصلی بارسا نیز در آن حضور دارند.
او در ۲۴۹ بازی رسمی برای تیمهای پایه باشگاه ۳۵۷ گل زد و همتیمیهایش را با پرشهای سریع بین ردههای سنی شگفتزده کرد. دیگو کوشن، دروازهبان تیم ملی آمریکا و بارسا، امسال به ایاسپیان گفت: «او برای یک بازی با نسل ۲۰۰۶ به میدان آمد. یک توپ ۵۰-۵۰ از وسط زمین را با والی زد و مستقیم گل کرد. باورم نمیشد.» وقتی یامال ۱۵ سال و ۹ ماه داشت، ژاوی هرناندز، مربی وقت بارسا، دید که وقتش رسیده است. در دقیقه ۸۳:۴۸ بازی لالیگا مقابل رئال بتیس در ۲۹ آوریل ۲۰۲۳، یامال وارد زمین شد تا تنها حضورش در ترکیب تیم اصلی در نوکمپ را تجربه کند، پیش از اینکه تعمیرات این ورزشگاه آغاز شود.
پس از تبدیل شدن به جوانترین بازیکن بارسا در لالیگا مقابل بتیس، یامال به روند شکستن رکوردها ادامه داد. او جوانترین بازیکنی است که در لالیگا گل زده؛ اولین بازی ملیاش را برای اسپانیا انجام داده؛ برای اسپانیا گل زده؛ در مسابقات قهرمانی اروپا گل زده؛ در فینال یورو بازی کرده؛ در الکلاسیکو مقابل رئال مادرید گل زده؛ به ۱۰۰ بازی برای بارسا رسیده؛ و در نیمهنهایی لیگ قهرمانان گل زده... منظورم را متوجه شدید.
وقتی یامال اولین بازیاش برای بارسا را انجام داد، برای قرار گرفتن در جناح راست با رافینیا و عثمان دمبله رقابت داشت. با شروع اولین فصل کاملش، پس از انتقال دمبله به پاری سن ژرمن و کارت قرمز رافینیا در بازی مقابل ختافه، ژاوی آماده بود که پست وینگر سمت راست را به یامال بدهد. ثبات یامال باعث شد که کنار گذاشتن او غیرممکن شود، و با توجه به اینکه او از سمت راست و با پای چپ جادوییاش بازی میکرد، مقایسهها با مسی آغاز شد. اهمیت او برای تیم بیشتر شد و در پایان فصل با هفت گل و 9 پاس گل در ۵۰ بازی به کار خود پایان داد. در پایان فصل حتی ژاوی که در برابر این مقایسهها مقاومت میکرد، سرانجام پس از گل یامال که باعث پیروزی ۱-۰ مقابل مایورکا در مارس ۲۰۲۴ شد، پذیرفت: «لحظاتی هست.»
خاویر آگیره، سرمربی مایورکا، برداشت طنزآمیزتری از این مقایسهها داشت: «اولین بار مسی را وقتی در تیم جوانان بارسا بود، دیدم و مثل یک موش بود که پرجنبوجوش بود و پشت هم گل میزد. یامال هم شبیه همان موش است، آن شیطان بازیگوش.»
یامال خود را با یک ضربه فوقالعاده در پیروزی اسپانیا در نیمهنهایی یورو ۲۰۲۴ مقابل فرانسه به جهان معرفی کرد. خود گل درخشان و کاملاً به سبک یامال بود؛ او با پای چپ خود در عرض حرکت کرد و توپ را به گوشه بالایی دروازه فرستاد، اما این گل بار روایتی نیز داشت. آدریان رابیو، هافبک فرانسه، پیش از بازی گفته بود که یامال هنوز باید بیشتر تلاش کند تا خودش را ثابت کند.
یامال پیش از بازی در اینستاگرام نوشت: «بیصدا حرکت کن، فقط وقتی وقتش است بگو مات.» در پایان بازی، پس از حذف رابیو و فرانسه از مسابقات، یامال به دوربینها گفت: «حالا صحبت کن» و سپس پیامی ساده در شبکههای اجتماعی منتشر کرد: «مات.» این نوجوانی ۱۶ ساله بود که استعداد، شخصیت و بیباکی فوقالعادهای را در این سن به نمایش گذاشت.
یامال هرگز تابستان ۲۰۲۴ را فراموش نخواهد کرد. در آلمان، در حالی که برای امتحانات دبیرستانش آماده میشد، در عین حال برنامهریزی میکرد تا اروپا را فتح کند. همراه با نیکو ویلیامز، بازی او در کنارهها یکی از نمادهای موفقیت اسپانیا بود که روز پس از تولد ۱۷ سالگیاش، در فینال با نتیجه ۲-۱ انگلیس را شکست دادند. وینگر بارسا در لحظات حساس عملکرد فوقالعادهای داشت و در هر بازی حذفی یا گل زد یا پاس گل داد: پاس گل به فابیان روئیز مقابل گرجستان، پاس گل به دنی اولمو مقابل آلمان، گلزنی مقابل فرانسه و پاس گل به ویلیامز در فینال. یامال تورنمنت یورو را با چهار پاس گل که بیشترین تعداد در مسابقات بود، جایزه بهترین بازیکن جوان، جایگاه در تیم منتخب تورنمنت و مهمتر از همه، به عنوان قهرمان اروپا به پایان رساند.
وقتی از یامال درباره پاس "تریولا"یش- پاس با بیرون پا- که در گل رافینیا مقابل مایورکا در دسامبر گذشته داد، سؤال شد، به خبرنگاران گفت: «فکر میکنم دکمۀ این ضربه در بازی فیفا روی [پلیاستیشن] دکمه L2 است»
این نوع پاس قبل از یامال هم وجود داشت، اما از زمان یورو ۲۰۲۴ و تحت نظر هانسی فلیک، مربی بارسا، تبدیل به یکی از تکنیکهای برجسته او شده است. پاس زیبای تریولا مقابل مایورکا تنها یکی از پاسهای زیادی بود که در فصل گذشته ارسال کرد. همچنین پاس تریولای ۴۰ متری غیرقابل باوری بود که به رافینیا برای گلزنی مقابل ویارئال رسید و نمونهای ظریفتر از آن برای اولمو مقابل اسپانیول. در واقع، اگر اشتباهات گلزنی رافینیا و رابرت لواندوفسکی در بازیهای دیگر نبود، یامال ممکن بود در پایان فصل، بیش از اکثر بازیکنان پاس تریولا ثبت کند.
درخششهای یامال برای بارسلونا و اسپانیا او را به بزرگترین استعداد جوان فوتبال تبدیل کرده است. به همین دلیل، جوایز فردیاش روزبهروز بیشتر میشود.
یامال در حال حاضر دارنده جایزه «گلدن بوی» و «کاپا» است؛ جوایز معتبر که به بهترین بازیکن زیر ۲۱ سال مردان اهدا میشود و سال گذشته تا رتبه هشتم در جایزه توپ طلای نیز بالا رفت.
وقتی یامال در اکتبر گذشته در دیدار الکلاسیکو که با نتیجه ۴-۰ در مادرید به پیروزی رسید، وارد زمین شد، از بریسهای سفارشی بارسلونا روی دندانهایش استفاده میکرد. این یکی از نمونههایی است که نشان میدهد چگونه او با استفاده از برندها و شبکههای اجتماعی توانسته در فضای مجازی همانقدر که در زمین فوتبال دیده میشود، برجسته باشد.
با هجوم برندها برای همکاری با او، از آدیداس گرفته تا بیتس، سوپراستارها تمایل دارند با او همراه باشند. تراویس اسکات، موزیسین مطرح، سال جاری به عنوان بخشی از قرارداد اسپانسرشیپ باشگاه با اسپاتیفای، برای اولین بار روی پیراهن بارسا ظاهر شد؛ یامال از آن زمان به یکی از تنها ۱۰۵ نفری تبدیل شده که توسط این رپر در اینستاگرام دنبال میشوند، در حالی که اسکات هیچ شخص دیگری مرتبط با بارسا یا حتی باشگاه را دنبال نمیکند.
اما وجه تمایز محتوای یامال، طبیعی بودن آن است که متفاوت از تعارفات معمول پس از بازی است که بیشتر بازیکنان به اشتراک میگذارند. او با هواداران تعامل دارد (گاهی حتی از آثار هواداران به عنوان عکس پروفایل خود استفاده میکند)، بازیها را به روشهای خلاقانه تبلیغ میکند (مثل مواجهه با رابیو) و لحظات وایرال را با آغوش باز میپذیرد، مانند ماه گذشته که وقتی گروهی از هواداران خواستند با او عکس بگیرند، گفت نامش رایان است… و از آن زمان به این شوخی ادامه داده است.
سیمونه اینزاگی، سرمربی وقت اینتر میلان، بهشدت متعجب شده بود. او پس از دیدن بازگشت بارسلونا به بازی از شکست ۲-۰ به تساوی ۳-۳ در دیدار رفت نیمهنهایی لیگ قهرمانان بین دو تیم در آوریل گفت: «این استعدادی است که هر ۵۰ سال یک بار دیده میشود.» اگر گل مقابل فرانسه یامال را به مخاطبان جهانی فوتبال معرفی کرد، عملکردش برابر اینتر او را به سطحی بالاتر رساند. در برخی لحظات تقریباً بهتنهایی، او بارسا را به بازی بازگرداند و با یک گل خارقالعاده شروعکننده بازگشت شد. پس از دریبل زدن داخل محوطه جریمه، به نوعی فضایی برای شوتزنی از میان جمعیت بازیکنان ایجاد کرد و توپی که به تیر دروازه برخورد کرد و وارد دروازه شد. بارسا در نهایت در مجموع ۷-۶ بازی را واگذار کرد، اما شهرت یامال دوباره افزایش یافت.
فیلیپه ششم، پادشاه اسپانیا، از پیش با یامال آشنا است. اولین بار که آنها در طول مسابقات یورو تابستان گذشته دیدار کردند، پادشاه باور نمیکرد وقتی یامال گفت فقط ۱۶ سال دارد. او ایده بهتری داشت که باید انتظار چه چیزی را داشته باشد وقتی یک سال بعد در لا کارتخویا در سویل یامال را پس از پیروزی بارسا مقابل رئال مادرید و قهرمانی در کوپا دل ری ملاقات کرد، که یامال دو جفت عینک آفتابی بر چشم داشت.
این آغاز دورهای بود که یامال خود را به عنوان رهبر بارسا معرفی کرد، هرچند پدری، رافینیا و لواندوفسکی فصل خوبی داشتند. این شامل آن بازی مقابل اینتر و همچنین پیروزی دیوانهوار ۴-۳ در الکلاسیکو بود که یامال گل فوقالعاده دیگری زد و همچنین پیروزی ۲-۰ در دربی مقابل اسپانیول، جایی که او گل حیاتی اول را با ضربهای مشابه گلش به فرانسه به ثمر رساند و تیم هانسی فلیک قهرمان لالیگا شد.
بعد از همه اینها، چگونه بارسا میتوانست به او قرارداد جدید پیشنهاد ندهد؟ یامال در فصل 25-2024 و در سن ۱۷ سالگی، در ۵۵ بازی ۱۸ گل زد و ۲۵ پاس گل داد. او تقریباً در تمام لحظات بزرگ حاضر بود و بارسا در آن فصل لالیگا، کوپا دل ری و سوپرجام اسپانیا را فتح کرد. او سپس قرارداد جدیدی امضا کرد که توسط مدیر برنامه سرشناسش، ژرژ مندس، تا سال ۲۰۳۱ تمدید شد. شماره پیراهن جدید هم آمد: شماره ۱۹ جای خود را به شماره ۱۰ داد. از دیدگاه بارسا، این تصمیم کاملاً منطقی بود، با توجه به اینکه تعداد زیادی پیراهن «یامال» در روز بازی و سراسر شهر دیده میشود. شماره ۱۰ نمادین که پیشتر متعلق به مسی بود، فروش پیراهن را بیشتر میکند و جایگاه ستاره جدید را به عنوان یک نماد تثبیت خواهد کرد.
لوئیس دلا فوئنته، سرمربی اسپانیا، پس از پیروزی ۵-۴ در نیمهنهایی لیگ ملتهای یوفا مقابل فرانسه در ژوئن گفت: «یامال امشب بیانیهای صادر کرد و نشان داد که باید توپ طلا را ببرد.» اسپانیا در فینال به پرتغال باخت، اما پرونده یامال برای دریافت توپ طلای بهترین بازیکن دنیا شکل گرفته بود. یکی از رقبای اصلی او برای کسب این جایزه، عثمان دمبله از پاری سن ژرمن و تیم ملی فرانسه است و قبل از بازی تمرکز اصلی روی این بود که این فرصت برای یکی از آنها باشد که مدعی دریافت جایزه شوند.
یامال قبل از بازی گفته بود: «اگر میخواهند پنجشنبه برای توپ طلا بازی کنیم، پس بازی کنیم.» شاید توپ طلا امسال به دست نیاید، اما حالا برای رسیدنش به این جایزه مسئله اصلی بیشتر «کِی» است تا «اگر».
مقایسهها با مسی اجتنابناپذیر است، اما یامال همیشه علاقه بیشتری به ستاره سابق بارسا، نیمار، داشته است. این علاقه را میتوان در سبک بازی، دریبلها و جسارتش دید، اما همچنین در تقلیدهایش از نیمار. او بارها شادی گلهای نیمار را بازسازی کرده، قبل از فینال کوپا دل ری موهایش را بلوند کرده (مثل نیمار که چند بار این کار را انجام داده) و همین تابستان تعطیلاتش را در برزیل با «بت» خود گذراند. این دو چند روز را کنار هم در خانه نیمار در ریو دو ژانیرو گذراندند، فوتوالی بازی کردند، کنار استخر استراحت کردند و پیراهنهایشان را با هم عوض کردند.
در تاریخ فوتبال نوجوانان درخشان زیاد بودهاند، اما به ندرت کسی دیده شده که پیش از ۱۸ سالگی کاری شبیه یامال انجام داده باشد. او تاکنون ۱۲۷ بازی برای باشگاه و تیم ملی انجام داده، ۲۵ گل زده و مجموعهای از عناوین تیمی و فردی را کسب کرده است. حتی نیمار، که در سانتوس برزیل درخشید، قبل از ۱۸ سالگی فقط ۱۹ گل زده بود. ارلینگ هالند (۱۲)، کیلیان امباپه (۷)، کریستیانو رونالدو (۵) و مسی (۱) اصلاً به آمار یامال نزدیک نیستند. این شاید طبیعی باشد، چون یامال پیش از ۱۸ سالگی بازیهای بیشتری نسبت به مجموع بازیهای نیمار، هالند، امباپه، رونالدو و مسی در همان سن انجام داده است. این به این معنی نیست که یامال حتماً بهتر از همه آنها خواهد شد. فوتبال پر است از استعدادهای نابغهای که به دلایل مختلف از جمله مصدومیت، فشارهای بیشتر یا تفاوت در زمان رسیدن به اوج، مسیرشان را از دست دادهاند. در کوتاهمدت، یامال اهداف روشنی دارد: قهرمانی در لیگ قهرمانان با بارسا و قهرمانی در جام جهانی با اسپانیا. هر دو میتوانند در سال ۲۰۲۶ اتفاق بیفتند. اگر چنین شود، او میتواند ادعا کند که تا ۱۹ سالگی فوتبال را کامل کرده است. با این حال، یک سال در فوتبال زمان زیادی است. مخصوصاً وقتی که بیش از ۵ درصد کل عمرت باشد.