اگر دنبال خواص درمانی و مواد مغذی بیشتر هستید، زیتون تلخ بهتر است. اما اگر طعم برایتان مهم‌تر است و می‌خواهید راحت‌تر در غذا مصرفش کنید، زیتون شیرین انتخاب مناسب‌تری است. ادامه مقاله را بخوانید تا بفهمید کدام‌یک دقیقاً برای شما بهتر است!

زیتون تلخ چیست و چرا هنوز مزه تلخی دارد؟

زیتون تلخ به میوه‌ای گفته می‌شود که پس از برداشت، بدون انجام فرآیندهای صنعتی یا طبیعی برای حذف تلخی، به همان شکل اولیه باقی مانده است. در حالت طبیعی، زیتون دارای ماده‌ای به نام «اولئوروپئین» است که مزه تلخی خاصی به آن می‌دهد. این ماده نه‌تنها عامل اصلی طعم تلخ زیتون است، بلکه یکی از قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی نیز محسوب می‌شود.

همانطور که در pmc.ncbi.nlm.nih.gov آمده است:

Oleuropein was also indicated as a molecule with a therapeutic potential against Alzheimer’s disease. Oleuropein, in fact, has been described as a non-covalent binding molecule for amyloid-β (Aβ) 1–40 peptide [93]. The abnormal production of Aβ (1–40), due to the β- and γ-secretase cleavages of amyloid precursor protein and its aggregation, underline the deposition of the amyloid plaques, the hallmark of Alzheimer’s disease

اولئوروپئین یک ماده طبیعی است که پتانسیل درمان بیماری آلزایمر را دارد. این ترکیب می‌تواند به نوع خاصی از پروتئین به نام آمیلوئید-β (Aβ) که در مغز بیماران آلزایمری تجمع می‌یابد، متصل شود بدون اینکه پیوند شیمیایی قوی ایجاد کند. تجمع غیرطبیعی این پروتئین‌ها باعث تشکیل پلاک‌های آمیلوئیدی می‌شود که یکی از علائم اصلی بیماری آلزایمر است.

جالب است بدانید که درخت زیتون به‌طور طبیعی با تولید این ماده تلخ از میوه خود در برابر آفات و حیوانات محافظت می‌کند. به همین دلیل، زیتون خام قابل خوردن نیست و اغلب افراد برای مصرف خوراکی، زیتون را بعد از فرآوری ترجیح می‌دهند. اما در برخی رژیم‌های خاص و طب سنتی، زیتون تلخ به دلیل همین ترکیبات فعال زیستی، جایگاه ویژه‌ای دارد. استفاده از زیتون تلخ برای روغن‌گیری نیز مرسوم است، چرا که این نوع زیتون، روغنی غنی‌تر از نظر مواد مؤثره تولید می‌کند.

همانطور که در سایت زیتون دلفین آمده است:

زیتون تلخ، یکی از گونه‌های پر ارزش درخت زیتون است که معمولاً به صورت خام مصرف می‌شود. این میوه از نظر رنگ و طعم متفاوتی ممکن است، از سبز تا رنگ تیره‌تر. ارزش غذایی زیتون تلخ بسیار بالاست؛ زیرا حاوی مقادیر غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، املاح معدنی و ویتامین‌های E، A و K می‌باشد.

زیتون شیرین چگونه به دست می‌آید و چه ویژگی‌هایی دارد؟

در مقابل، زیتون شیرین محصول فرآیندهایی است که با هدف حذف تلخی طبیعی میوه انجام می‌شود. برخلاف تصور عموم، زیتون به‌صورت طبیعی شیرین نیست و هر آنچه به‌عنوان زیتون شیرین می‌شناسیم، نتیجه عملیات فراوری است. برای گرفتن تلخی زیتون، روش‌های مختلفی به‌کار می‌رود؛ از خیساندن در آب‌نمک گرفته تا استفاده از سود سوزآور یا تخمیر طبیعی در محیط کنترل‌شده.

فرآیند شیرین‌سازی بسته به روش و مدت زمان، می‌تواند ساختار شیمیایی زیتون را تحت تأثیر قرار دهد. در روش‌های سنتی، معمولاً از تخمیر طبیعی و آب‌نمک استفاده می‌شود که باعث حفظ بخش عمده‌ای از خواص زیتون می‌شود. اما در روش‌های صنعتی، به‌ویژه استفاده از سود، بخشی از مواد مغذی مانند آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌ها از بین می‌رود.

زیتون شیرین به دلیل طعم ملایم‌تر، برای اکثر ذائقه‌ها قابل‌پذیرش‌تر است و مصرف آن در وعده‌های غذایی، سالادها، کنار پنیر یا در پیش‌غذاها بسیار رایج شده است. همین ویژگی‌ها باعث شده که زیتون شیرین در بازار فروش گسترده‌تری داشته باشد.

تفاوت‌های ساختاری و تغذیه‌ای بین زیتون تلخ و شیرین

اولین تفاوت مهم این دو نوع زیتون به روش فرآوری آن‌ها بازمی‌گردد. زیتون تلخ، عموماً یا به‌صورت خام باقی می‌ماند یا تنها با روش‌های سنتی ساده مثل خیساندن در آب بدون افزودنی خاصی نگهداری می‌شود. در نتیجه، ترکیبات فعال آن مانند فنول‌ها، اولئوروپئین و اسیدهای چرب مفید در سطح بالاتری باقی می‌ماند.

در مقابل، زیتون شیرین‌شده اغلب با روش‌هایی تولید می‌شود که بخشی از این ترکیبات را کاهش می‌دهد. البته این به‌معنای بی‌ارزش بودن زیتون شیرین نیست، بلکه باید توجه داشت که ارزش غذایی آن تا حدی کمتر از نوع تلخ آن است. به‌ویژه اگر فرآیند شیرین‌سازی با مواد شیمیایی انجام شده باشد، این کاهش بیشتر هم خواهد بود.

خواص زیتون تلخ برای بدن

یکی از مهم‌ترین دلایل توصیه زیتون تلخ در طب سنتی و طب نوین، غلظت بالای آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات زیست‌فعال آن است. اولئوروپئین موجود در زیتون تلخ نه‌تنها عامل طعم تلخ است، بلکه عملکرد ضدالتهابی قوی دارد که در پیشگیری از بیماری‌هایی چون آرتریت، مشکلات قلبی و اختلالات گوارشی مؤثر است.

از سوی دیگر، ترکیبات فنولی زیتون تلخ در کاهش سطح کلسترول بد خون و تقویت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی ایفا می‌کنند. تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که مصرف منظم زیتون تلخ، به دلیل ترکیبات فعالش، می‌تواند روند پیری سلول‌ها را کند کرده و حتی در بهبود عملکرد مغز و حافظه مؤثر باشد. برخی پژوهش‌ها نیز از تأثیر این ترکیبات در مهار رشد تومورهای سرطانی خبر داده‌اند، هرچند هنوز نیاز به مطالعات انسانی بیشتری در این زمینه وجود دارد.

فواید زیتون شیرین در زندگی روزمره

اگرچه زیتون شیرین از نظر میزان مواد مغذی نسبت به نوع تلخ در جایگاه پایین‌تری قرار دارد، اما مزایای خاص خود را نیز دارد. مهم‌ترین نکته در مورد زیتون شیرین، قابل‌مصرف بودن آن برای همه افراد خانواده است؛ از کودک گرفته تا سالمند. طعم ملایم، کاربرد گسترده در غذاها و قابلیت استفاده به‌عنوان میان‌وعده سالم، زیتون شیرین را به یک عضو همیشگی سفره‌های ایرانی تبدیل کرده است.

همچنین این نوع زیتون همچنان منبع غنی‌ای از چربی‌های مفید مانند اسید اولئیک است که در سلامت قلب، پوست و سیستم عصبی نقش دارند. ویتامین E، که در زیتون به‌وفور یافت می‌شود، در بسیاری از انواع زیتون شیرین نیز حفظ می‌شود، به‌ویژه اگر فرآیند تولید آن با روش‌های سنتی مانند تخمیر انجام شده باشد. زیتون شیرین همچنین از بروز یبوست جلوگیری کرده و به سلامت گوارش کمک می‌کند.

زیتون تلخ برای چه افرادی مناسب‌تر است؟

زیتون تلخ معمولاً برای افرادی که به‌دنبال تغذیه درمان‌محور هستند گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شود. کسانی که بیماری‌های التهابی مزمن دارند، افرادی که درگیر مشکلات کبدی یا گوارشی هستند یا افرادی که در دوره‌های پاکسازی بدن قرار دارند، می‌توانند از خواص بی‌نظیر زیتون تلخ بهره ببرند. همچنین برای افرادی که به‌صورت حرفه‌ای ورزش می‌کنند یا در معرض آلودگی‌های محیطی قرار دارند، زیتون تلخ با خاصیت سم‌زدایی طبیعی‌اش توصیه می‌شود.

زیتون شیرین برای چه کسانی بهتر است؟

در نقطه مقابل، زیتون شیرین برای خانواده‌ها، کودکان، سالمندان و کسانی که به‌دنبال طعم ملایم و دلپذیر هستند گزینه‌ای عالی است. کسانی که در وعده‌های روزمره خود به‌دنبال مواد مغذی سبک و سالم هستند یا به‌دلیل مشکلات گوارشی نمی‌توانند از طعم تلخ بهره‌مند شوند، بهتر است زیتون شیرین مصرف کنند. این نوع زیتون به‌ویژه برای اضافه‌کردن به غذا، پیش‌غذا و سالادها بسیار مناسب است.

این محتوا تبلیغاتی است