به گزارش خبرنگار مهر، بامداد شنبه ۲۱ تیرماه، بخشی از لایه‌های باستانی مقابل مسجد تاریخی کمرزرین در میدان عتیق اصفهان، طی عملیات عمرانی شبانه از سوی شهرداری منطقه ۳ تخریب شد. این اقدام که به‌صورت ناگهانی و بدون اطلاع‌رسانی قبلی صورت گرفت، بلافاصله با ورود نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی متوقف شد. به دنبال این اتفاق، صبح امروز یکشنبه ۲۲ تیرماه، محمد موسویان، دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان اصفهان با همراهی مدیرکل میراث فرهنگی استان، نماینده شهرداری اصفهان و شماری از ساکنان محله از محل بازدید کرد.
گودبرداری با ماشین‌آلات مکانیکی غیرمجاز بود
دادستان اصفهان در این بازدید، با تأکید بر غیرقانونی بودن عملیات انجام‌شده، اظهار کرد: پیمانکار پروژه حق گودبرداری با ماشین‌آلات مکانیکی در این محوطه را نداشته و می‌بایست بر اساس پروتکل مصوب پژوهشکده و اداره‌کل میراث فرهنگی استان اصفهان اقدام می‌کرد.
وی تصریح کرد: توافقات پیشین بین شهرداری و میراث فرهنگی به‌روشنی تعیین کرده بود که در صورت لزوم برای گودبرداری، ابتدا باید فرآیندهای مطالعاتی و نظارتی زیر نظر کارشناسان واجد صلاحیت انجام شود. ورود شبانه ماشین‌آلات سنگین و اقدام به خاکبرداری، تخلف محسوب می‌شود و برخورد قانونی لازم با آن صورت خواهد گرفت.
حفظ میراث فرهنگی در کنار تأمین رفاه شهروندان
موسویان با اشاره به ضرورت حفظ توازن بین حفاظت از بناهای تاریخی و تأمین نیازهای شهری افزود: بی‌تردید حفظ لایه‌های باستانی و ارزشمند تاریخی در اولویت است، اما نباید از رفاه حال شهروندان نیز غافل شد. پروژه‌های شهری در محدوده‌های تاریخی باید با برنامه‌ریزی دقیق و در زمان مقرر اجرا شوند تا موجب نارضایتی و بروز چنین تنش‌هایی نشوند.
وی ادامه داد: در ماجرای اخیر گذر کمرزرین، شهرداری به دلیل طولانی شدن زمان اجرای پروژه، مقصر است، اما اداره‌کل میراث فرهنگی نیز در تسریع روند کاوش‌ها و انجام اقدامات حفاظتی با تأخیر عمل کرده است. بی‌توجهی دو سویه به ضوابط زمانی و اجرایی، نهایتاً منجر به این بحران شده که از منظر حقوق عامه، پذیرفتنی نیست.
هرگونه عملیات در گذر کمرزرین، منوط به پروتکل مصوب میراث فرهنگی
دادستان مرکز استان اصفهان در بخش پایانی سخنان خود، با تأکید بر لزوم شفاف‌سازی در آینده نزدیک، خاطرنشان کرد: «تصمیم نهایی دادستانی درباره این پرونده به‌زودی اعلام خواهد شد.
موسویان همچنین افزود: هیچ‌گونه اقدام فیزیکی در این محدوده تا زمان تعیین‌تکلیف نهایی نباید صورت گیرد. حفاظت از آثار تاریخی این محوطه، به‌عنوان بخشی از هویت فرهنگی و تمدنی اصفهان، یک وظیفه همگانی است و دستگاه قضائی در دفاع از این هویت، با هیچ فرد یا نهادی مسامحه نخواهد کرد.
گذر کمرزرین؛ محدوده‌ای با شواهد تاریخی منحصر به‌فرد
گذر تاریخی کمرزرین در یکی از کهن‌ترین نقاط شهر اصفهان و در مجاورت مسجد جامع عتیق قرار دارد. طی مطالعات ژئوفیزیکی و عملیات نظارتی باستان‌شناسی در سال‌های اخیر، شواهدی از معماری زیرزمینی متعلق به دوره سلجوقی، ایلخانی و تیموری در این محدوده به‌دست آمده است. به گفته کارشناسان، بخشی از سازه‌های الحاقی مسجد تاریخی کمرزرین به سمت محوطه مقابل آن امتداد داشته و عملیات شبانه شهرداری منطقه ۳، آسیب جدی به این ساختارها وارد کرده است.
پیش‌تر، دکتر علی شجاعی، سرپرست کاوش‌های باستان‌شناسی این پروژه، از تخریب بخش‌هایی از معماری سلجوقی در زیر لایه‌های آسفالت خبر داده بود. همچنین امیر کرم‌زاده، مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان، این اقدام را تخلف آشکار دانسته و از پیگیری حقوقی آن خبر داده بود.
