سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال یکی از جذاب‌ترین و در عین حال خطرناک‌ترین بازارهای مالی محسوب می‌شود. بسیاری از افراد با رویای سود بالا وارد این بازار می‌شوند، اما متأسفانه به دلیل عدم آگاهی کافی و تجربه‌نداشتن، ضررهای سنگینی را متحمل می‌شوند.
در این یادداشت، ۱۰ اشتباه رایج و پرهزینه‌ای را بررسی می‌کنیم که هر سرمایه‌گذار تازه‌کار باید از آن‌ها آگاه باشد. این مطالب برگرفته از مقاله سایت مدیوم است که تجربیات واقعی یک سرمایه‌گذار حوزه ارزهای دیجیتال را شرح می‌دهد.
سال‌ها پیش، با شور و اشتیاق فراوان، قدم به دنیای ارزهای دیجیتال گذاشتم. با دیدن چند مقاله و ویدیو در یوتیوب، رویای یک‌شبه میلیونر شدن را در سر می‌پروراندم. غافل از اینکه واقعیت، چهره‌ای متفاوت و بسیار سخت‌گیرانه‌تر دارد. ضرر سنگینی معادل ۵۰,۰۰۰ دلار را تجربه کردم تا درس‌هایی ارزشمند بیاموزم.
درس‌هایی که اکنون با شما به اشتراک می‌گذارم تا از اشتباهات من درس بگیرید. اگر شما هم عاشق تکنولوژی و سرمایه‌گذاری هستید و نمی‌خواهید سرمایه‌تان را به آسانی از دست بدهید، با ما همراه باشید و ادامه این مقاله را از دست ندهید.
اشتباه: اشتباه من این بود که بیت کوین را در قیمت ۸,۰۰۰ دلار فروختم، زیرا تصور می‌کردم ارزش آن به شدت کاهش می‌یابد. اما برخلاف انتظار، قیمت آن به ۲۰,۰۰۰ دلار رسید!
ریسک: بازار ارزهای دیجیتال مثل موج دریا غیرقابل پیش‌بینی است. یک روز فکر می‌کنید همه‌چیز را می‌دانید، روز بعد بازار به شما می‌خندد. این نوسانات شدید می‌تواند سرمایه شما را به سرعت نابود کند. تحلیل‌ها همیشه درست نیستند و اخبار جعلی یا شایعات به راحتی می‌توانند قیمت‌ها را دستکاری کنند. پس، با احتیاط و دانش کافی وارد این بازار شوید.
راهکار: به جای پیش‌بینی، هر ماه یک مبلغ مشخص (مثلاً ۱ میلیون تومان) کنار بگذارید و بیت کوین بخرید. این روش ساده و بدون استرس شما را از نوسانات دیوانه‌کننده بازار حفظ می‌کند.
اشتباه: ۱۵,۰۰۰ دلار روی یک ارز گمنام گذاشتم چون یک بلاگر معروف در اینستاگرام گفت قرار است «۱۰۰ برابر» شود و اصطلاحا جم کوین بعدی بازار است. جم کوین به ارزهای دیجیتال جدید و ناشناخته‌ای گفته می‌شود که وعده رشد بالا و سود چندین برابری می‌دهند، اما معمولاً ریسک بسیار بالایی دارند. این یک اشتباه بزرگ بود. ارزهای گمنام معمولاً نقدینگی پایینی دارند و به راحتی می‌شود قیمت‌شان را دستکاری کرد. وعدهٔ «۱۰۰ برابر شدن» هم بیشتر شبیه یک تله است تا یک فرصت سرمایه‌گذاری واقعی.
ریسک: اینفلوئنسرها معمولاً دنبال جیب خودشان هستند، نه سود شما. خیلی از این افراد بابت تبلیغ ارزها پول می‌گیرند و هیچ مسئولیتی در قبال ضرر و زیان شما ندارند. اگر واقعاً خبری بود، خودشان می‌خریدند و به بقیه چیزی نمی‌گفتند! به جای اعتماد به اینفلوئنسرها، بهتر است خودتان تحقیق کنید و با آگاهی کامل سرمایه‌گذاری کنید.
راهکار: بهترین کارهایی که می‌توانید در این شرایط کنید:
اشتباه: تمام ارزهای دیجیتالم را در یک صرافی متمرکز نگه داشتم. این صرافی به ظاهر هک شد، اما بعدها مشخص شد که این یک کلاهبرداری از سمت خودشان بوده است.
ریسک: نگهداری ارزهای دیجیتال در صرافی مانند این است که پول خود را در جیب شخص دیگری قرار دهید. اگر صرافی ورشکست شود، هک شود یا تصمیم بگیرد دارایی‌ها را مسدود کند، دسترسی شما به سرمایه‌تان قطع خواهد شد.
راهکار: شاید بهتر باشد موارد زیر را رعایت کنید:
اشتباه: یک ارز که ۵۰٪ رشد کرده بود را توی اوج خریدم، دلیلش این بود که فکر می‌کردم این ارز پتانسیل رشد بیشتری دارد و چندین برابر خواهد شد!
ریسک: وقتی شما شاهد رشد چشمگیر یک ارز هستید، معمولاً سرمایه‌گذاران حرفه‌ای در حال برداشت سود خود هستند و در واقع دارایی خود را به شما می‌فروشند.
راهکار: این نکات رو آویزه گوشتان کنید:
اشتباه: اشتباه من این بود که از معاملات ارز دیجیتال سی هزار دلار سود کردم، اما متاسفانه تمام آن را خرج کردم. بعدا با یک قبض مالیاتی سنگین دوازده هزار دلاری مواجه شدم که شوکه کننده بود. این اتفاق به این دلیل افتاد که من در یک کشور خارجی فعالیت می‌کردم و حساب بانکی‌ام نیز مربوط به همان کشور بود.
ریسک: در بسیاری از کشورها، حتی شاید در آینده در ایران، هر تراکنش ارز دیجیتال مشمول مالیات است. بنابراین، مهم است که قبل از انجام هرگونه معامله، قوانین مالیاتی مربوط به ارزهای دیجیتال را در کشور خود و کشورهایی که در آن فعالیت دارید، به دقت بررسی کنید تا از پرداخت مالیات‌های سنگین جلوگیری کنید.
راهکار: موارد زیر را رعایت کنید:
اشتباه: یک ارز را فقط به خاطر موج تبلیغاتی در تلگرام و توییتر خریدم. تبلیغات جذاب و وعده‌های غیرواقعی باعث شد تا بدون هیچ تحقیقی سرمایه‌گذاری کنم.
ریسک: این تبلیغات معمولاً تله‌ای برای تازه‌کارها هستند که فقط پول‌شان را از دست بدهند. پشت این تبلیغات اغلب افراد سودجو یا حتی کلاهبردار قرار دارند که با ایجاد هیجان کاذب، سرمایه‌گذاران بی‌تجربه را به دام می‌اندازند.
راهکار: برای جلوگیری از این اشتباه، موارد زیر را رعایت کنید:
اشتباه: فکر کردم می‌توانم معامله‌گری روزانه کنم و در سه ماه ۶۰٪ سرمایه‌ام را از دست دادم. این تصور غلط که می‌توانم با نگاه کردن به چارت‌ها و اخبار، بازار را شکست دهم، باعث ضرر سنگین شد.
ریسک: شما با ربات‌ها و معامله‌گران حرفه‌ای با ابزارهای پیشرفته رقابت می‌کنید. این افراد سال‌ها تجربه، منابع مالی بالا و دسترسی به اطلاعات لحظه‌ای دارند که یک سرمایه‌گذار عادی در اختیار ندارد.
راهکار: بهتر این است که استراتژی بلندمدت را در پیش بگیرید:
اشتباه: با وام و اهرم ۱۰ برابری سرمایه‌گذاری کردم و در یک معامله همه‌چیز را باختم. این تصمیم احساسی و عجولانه باعث شد تا نه‌تنها سرمایه اصلی، بلکه بدهی سنگینی نیز داشته باشم.
ریسک: اهرم ضررهای‌تان را هم چند برابر می‌کند. یک نوسان کوچک می‌تواند جیب‌تان را خالی کند. علاوه بر این، فشار روانی پرداخت بدهی باعث می‌شود تصمیمات غلط بیشتری بگیرید.
راهکار: مهم‌ترین اصول مدیریت سرمایه عبارتند از:
اشتباه: سرمایه‌ام از ۵,۰۰۰ دلار به ۴۵,۰۰۰ دلار رسید، اما چون نمی‌دانستم کی بفروشم، به ۸,۰۰۰ دلار برگشت. عدم داشتن استراتژی مشخص برای خروج باعث از دست رفتن سودهای کلان شد.
ریسک: طمع باعث می‌شود دیر بفروشید، ترس باعث می‌شود زود بفروشید. بدون برنامه‌ریزی قبلی، احساسات شما تصمیم می‌گیرند و این معمولاً به ضرر منجر می‌شود.
راهکار: برای مدیریت بهتر سود، این اصول را دنبال کنید:
اشتباه: در سقوط سال ۲۰۱۸ همه‌چیز را فروختم و رشد بزرگ ۲۰۲۰–۲۰۲۱ را از دست دادم. ترس از ضرر بیشتر باعث شد تا در بدترین زمان ممکن تصمیم به فروش بگیرم.
ریسک: سقوط‌ها ترسناک به نظر می‌رسند، اما بهترین فرصت خرید هستند. تاریخ نشان داده که بازار ارزهای دیجیتال پس از هر سقوط، قوی‌تر از قبل برگشته است.
راهکار: برای مواجهه بهتر با نوسانات شدید، این نکات را به خاطر بسپارید:
بعد از این همه ضرر، بالاخره عقلم به چشمم آمد. اگر بخواهم تجربه این سال‌ها را با شما به اشتراک بگذارم مهم‌ترین مواردش به‌صورت زیر هستند:
برای شروع، این قدم‌ها را دنبال کنید:
ارزهای دیجیتال می‌توانند آینده‌تان را بسازند، اما فقط اگر از تله‌های این بازار جان سالم به در ببرید. بازار مثل یک بازیکن حرفه‌ای پوکر است که می‌خواهد پول‌تان را با حیله ببرد. شما باید باهوش، صبور و منظم باشید.
کاش می‌توانستم برگردم و به خودم جوان‌تر بگویم این اشتباهات را نکند. حالا که نمی‌توانم، امیدوارم این یادداشت به شما کمک کند تا راه درست را انتخاب کنید. فرصت هنوز زیاد است، فقط حواس‌تان به این تله‌ها باشد!
