به گزارش رکنا، آیا شما هم تجربه بلند شدن سریع از جای خود و دچار شدن به سرگیجه یا احساس چرخش محیط اطراف را داشتهاید؟ چنین حالتی که معمولاً چند ثانیه بیشتر طول نمیکشد، میتواند نشانهای از پدیدهای شایع به نام افت فشار خون ارتواستاتیک باشد. این وضعیت که اسم پیچیدهای دارد، در حقیقت نوعی کاهش موقتی فشار خون است و زمانی رخ میدهد که بدن سریع از حالت نشسته یا خوابیده به حالت ایستاده تغییر وضعیت میدهد.
در ادامه، به بررسی این پدیده، علل بروز آن، و برخی توصیههای خانگی برای مقابله با این مشکل میپردازیم.
این وضعیت، زمانی ایجاد میشود که فشار خون فرد هنگام تغییر حالت از نشسته یا خوابیده به ایستاده به شکل ناگهانی و چشمگیری کاهش یابد. در حالت طبیعی، بدن با سرعت جریان خون را تنظیم کرده و فشار خون را تثبیت میکند؛ اما در شرایط افت فشار خون ارتواستاتیک، این تنظیم دیرتر انجام شده و علامتهایی مانند سرگیجه و عدم تعادل پدیدار میشود.
اگرچه این علامتها معمولاً بیخطر هستند، اما در صورت تکرار زیاد نیازمند بررسی پزشکی هستند.
هنگامی که فرد از حالت نشسته بلند میشود، جاذبه خون را به سمت پاها میکشد و این عمل میتواند برای لحظهای گردش خون به سمت مغز را کاهش دهد. واکنش طبیعی بدن برای مقابله با این شرایط شامل انقباض رگهای خونی و افزایش ضربان قلب است، اما اگر این تنظیم با تأخیر انجام شود، احساس سرگیجه به وقوع میپیوندد.
اگر افت فشار خون ارتواستاتیک به شکل خفیف و گاهبهگاه اتفاق میافتد، میتوان با رعایت نکات زیر آن را کاهش داد:
اگر حالتهای سرگیجه یا سبکی سر به شکل مکرر رخ میدهد یا با علائمی مانند غش، درد قفسه سینه، تپش قلب یا مشکلات بینایی همراه است، مراجعه به پزشک ضروری است. همچنین در برخی موارد ممکن است این حالتها نشانهای از مشکلات قلبی یا عصبی، کمبودهای تغذیهای، یا عوارض دارویی باشد.
سبکی سر هنگام تغییر ناگهانی وضعیت، تجربهای رایج است که با رعایت چند نکته ساده مانند آهسته بلند شدن، مصرف کافی آب، و اصلاح رژیم غذایی قابل مدیریت است. در صورت تکرار مداوم این حالت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی بررسی شود.
این مطلب تنها جنبه اطلاعرسانی دارد و نباید جایگزین مشاوره پزشکی تخصصی شود. اگر دچار علائم مشکوک شدهاید، با پزشک خود مشورت کنید.