پس از جنگ ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی، صنعت هوانوردی ایران با موجی از نگرانیها و ابهامها روبهرو شده است. هرچند مسئولان تأکید دارند که فضای هوایی کشور کاملاً امن است، اما فضای بینالمللی هنوز بهطور کامل با این ارزیابی همراه نشده است.
برخی شرکتهای هواپیمایی خارجی، بهدلایل احتیاطی و برای حفظ ایمنی پروازها، مسیرهای عبوری خود را از آسمان ایران تغییر داده یا پروازهای مستقیم به کشور را بهطور موقت تعلیق کردهاند. همین موضوع باعث شده اطمینان مسافران، بهویژه در سفرهای بینالمللی، کاهش یابد و بسیاری از پروازهای رزروشده کنسل یا به تعویق بیفتد.
در این میان، صنعت هوانوردی کشور که سالهاست با فشار تحریمها، کمبود قطعات، فرسودگی ناوگان و کاهش سرمایهگذاری روبهرو بوده، اکنون با بحران جدیدی در حوزه اعتماد عمومی دستوپنجه نرم میکند. این بحران اگر بهسرعت مهار نشود، میتواند تأثیرات منفیتری بر گردشگری، تجارت هوایی و حملونقل بینالمللی ایران بگذارد. بازیابی شرایط عادی نیازمند تلاشهای هماهنگ برای بازسازی اعتماد در سطح منطقهای و جهانی است؛ از جمله ارائه تضمینهای فنی و امنیتی به شرکتهای هواپیمایی و همکاری فعال با نهادهای بینالمللی هوانوردی.
وزارت حمل و نقل عراق روز دوشنبه اعلام کرد که پروازهای هواپیمایی عراق به جمهوری اسلامی ایران از فردا سه شنبه ازسرگرفته میشود. در بیانیه وزارت حمل و نقل عراق آمده است که این پروازها به صورت موقت و به دلیل اوضاع امنیتی منطقهای طی مرحله گذشته متوقف شده بود.
وزارت حمل و نقل عراق از آغاز مجدد پروازهای هواپیمایی این کشور به مقصد ایران خبر داد.
وزارت حمل و نقل عراق روز دوشنبه اعلام کرد که پروازهای هواپیمایی عراق به جمهوری اسلامی ایران از فردا سه شنبه ازسرگرفته میشود.
در بیانیه وزارت حمل و نقل عراق آمده است که این پروازها به صورت موقت و به دلیل اوضاع امنیتی منطقهای طی مرحله گذشته متوقف شده بود.
«مناف عبدالمنعم»، مدیرکل شرکت هواپیمایی عراق توضیح داد که این پروازها در وهله نخست با ۴ پرواز در هفته از فرودگاه بغداد در روزهای سه شنبه و شنبه و ۲ پرواز از فرودگاه نجف در روزهای چهارشنبه و یکشنبه از سرگرفته میشود.
پس از پایان جنگ ۱۲ روزه، برخی ایرلاینهای خارجی پروازهایشان به ایران را از سر گرفتند، درحالیکه تعدادی دیگر همچنان در سکوت و تعلیق بهسر میبرند.
با وجود سالها تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای لجستیکی، بازار هوایی ایران تا پیش از درگیری نظامی با اسرائیل در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، همچنان برای بسیاری از شرکتهای هواپیمایی بینالمللی جذاب باقی مانده بود. دهها شرکت معتبر پروازهای منظمی به تهران، مشهد، شیراز و سایر شهرها انجام میدادند.
اما آغاز جنگ ۱۲روزه، بسته شدن بخشی از حریم هوایی ایران و کشورهای همجوار، و افزایش ریسکهای امنیتی، شرکتهای هواپیمایی را وادار کرد یا پروازهای خود را تعلیق کنند یا در سکوت، فروش بلیت را متوقف سازند. این وضعیت اختلال چشمگیری در دسترسی به حملونقل هوایی بینالمللی ایجاد کرد.
با برقراری آتشبس از ۲ تیرماه، برخی از شرکتها به تدریج فعالیت خود را از سر گرفتهاند، اگرچه شماری دیگر همچنان در وضعیت تعلیق باقی ماندهاند و از ارائه هرگونه اطلاعات رسمی خودداری میکنند. در غیاب شفافیت، آنچه بیش از همه خود را نشان میدهد، شکنندگی فضای امنیتی و تردید برندهای بینالمللی برای بازگشت به ایران است.
بر اساس گزارش انجمن شرکتهای هواپیمایی، طی دوره جنگ و روزهای پس از آن، مجموعاً بیش از ۱۲ هزار پرواز باطل شدهاند؛ از این تعداد، ۸ هزار پرواز داخلی و ۳هزار پرواز بینالمللی بودهاند. همچنین از تاریخ ۲۳ خرداد تا ۱۱ تیر، بالغ بر ۴۴۴ هزار بلیت پرواز داخلی و ۳۹۵ هزار بلیت پرواز خارجی باطل شده است. این وضعیت، بالغ بر ۶ هزار میلیارد تومان خسارت مستقیم به شرکتهای هواپیمایی وارد کرده است.
در طول جنگ، برخی باندهای فرودگاههای کشور هدف حمله مستقیم اسرائیل قرار گرفتند، با این حال تحلیلگران بر این باورند که تداوم محدودیتهای پروازی در هفتههای پس از آتشبس، ناشی از عوامل امنیتی و نه صرفاً آسیبهای فنی است.
سه هفته پس از پایان جنگ، آسمان ایران هنوز کاملاً باز نیست. پروازهای شبانه همچنان ممنوعاند و بنا بر اظهارات بهروز محبی، نماینده مجلس دلیل آن نه مشکلات فنی، بلکه هشدارهای امنیتی درباره احتمال حمله مجدد اسرائیل است. او تأکید کرده آتشبس موجود «نه مکتوب است و نه دارای ضمانت اجرایی»، و تصمیم به محدودسازی پروازها با نظر نهادهای امنیتی اتخاذ شده است.