گروه سیاست - آتش بس ایران و اسرائیل به هفته سوم رسید اما پس لرزه‌های بعد از آن همچنان ادامه دارد؛ از پوچ شدن همه توهماتی که اپوزیسیون سلطنت طلب به محوریت رضا پهلوی در سر می پروراندند و افشا شدن برنامه آمریکا و اسرائیل برای تجزیه ایران گرفته تا تلاش تندروهای داخل کشور برای حمله به دولت پزشکیان و رویکردهای متفاوت و بعضا متناقض صداوسیما موضوعاتی هستند که این روزها محل بحث و تحلیل رسانه ای قرار دارند. درباره این موضوعات با صادق زیباکلام گفتگو کردیم.

************

نتانیاهو و ترامپ هم فهمیدند رضا پهلوی سراب می‌بیند

اپوزیسیون خارج کشور مشخصا سلطنت طلب ها به محوریت رضا پهلوی امید زیادی داشتند تا حمله اسرائیل و آمریکا منجر به آن شود که نارضایتی عمومی شکل و قالب خیابانی پیدا کند و به سقوط نظام جمهوری اسلامی بیانجامد اما همه تصورات آنها به یکباره پوچ و توخالی از آب درآمد. به نظر شما روند وقایع طوری رقم خورد که دقیقا عکس تصور رضا پهلوی بود؟

بعد از حمله اسرائیل به ایران و شهادت بسیاری از فرماندهان نظامی ما، رضا پهلوی و بسیاری از اپوزیسیون آرزو و امید زیادی داشتند که با حمله اسرائیل، در ابعاد گسترده تری از اعتراضات خیابانی سال 88 و 1401، مردم به خیابان ها می آیند و نظام سقوط خواهد کرد اما این سرابی بیش نبود. البته آنها قدری از تصورات شان را نیز به آقای نتانیاهو و آقای ترامپ القا کرده بودند. از این رو تلاویو و واشنگتن تصور می کردند اگر به ایران حمله کنند امکان دارد مردم به خیابان بریزند و نظام سقوط کند اما تنها اتفاقی که نیفتاد خیزش مردم بود.

حالا هم آقای نتانیاهو و هم آقای ترامپ متوجه شدند که خیلی هم خبری درباره رضا پهلوی نیست. شاید او در خارج و داخل کشور طرفدارانی داشته باشد اما این طرفداران به حدی نیست که باعث تغییر رژیم در ایران شود چون نظام جمهوری اسلامی خیلی مستحکم تر از آن است که اپوزیسیون و شاهزاده رضا پهلوی تصور می کردند.

ترامپ و نتانیاهو به رضا پهلوی برنمی‌گردند چون از او آبی گرم نمی‌شود

حالا با روشن شدن این واقعیت فکر می کنید آمریکا و اسرائیل به رضا پهلوی دوباره برگشت کنند یا خیر؟

من فکر نمی کنم دوباره آمریکا و اسرائیل به رضا پهلوی برگردند چون متوجه شدند از او آبی گرم نمی شود. حتی آنها با یک واقعیت جدی تر و عمیق تر مواجه شدند چون با کمال تعجب دیدند وقتی به ایران حمله شد، حتی کسانی همچون صادق زیباکلام که پر از اعتراض، انتقاد و مخالفت با بسیاری از سیاست های جمهوری اسلامی بودند، کنار جمهوری اسلامی ایستادند و با نتانیاهو، ترامپ، اپوزیسیون برانداز و رضا پهلوی مرزبندی کردند. این اتفاق برای آنها شگفت انگیز بود چون اینجای ماجرا را نخوانده بودند.

با سقوط جمهوری اسلامی خطر تجزیه ایران جدی است| با شعار «از زاهدان تا مریوان جانم فردای ایران» خود را گول نزدیم

شما از جمله کسانی بودید که همواره نسبت به خطر تجزیه ایران هشدار می دادید، الان چرا همه باید نسبت به این موضوع حساس باشند؟

روزی که در 22 بهمن سال 1357 انقلاب شد، مشکل فقط «بژی کردستان» بود. سایر اقوام همچون عرب ها، آذری‌ها و اهل سنت سیستان و بلوچستان مشکلی ایجاد نکردند. امروز اگر نظام جمهوری اسلامی سقوط کند، معتقدم مشکلات بسیار جدی تر و اساسی داریم چون دیگر مشکل فقط «بژی کردستان» نیست، یاشاسین آذربایجان، اهل سنت سیستان و بلوچستان و خلق عرب هم هستند شاهدش هم اعتصابات و اعتراضاتی بود که در سال 1401 اتفاق افتاد بنابراین من نگران هستم چون مطالبات قومیتی را یک مسئله جدی می بینم، البته این موضوع از زمان قاجار تا به امروز در برهه های مختلف خودش را نشان داده است. پس بر خلاف خیلی از ایرانی ها که می گویند «زیر پرچم سه رنگ وحدت، انسجام و یکپارچگی ملی داریم» و شعار می دهند «از زاهدان تا مریوان جانم فردای ایران»، معتقدم با این شعارها نمی توانیم خود را گول بزنیم.

تندروها به جای پذیرش اشتباه خود می خواهند پزشکیان را مقصر جلوه دهند

بعد از اعلام آتش بس شاهد بروز دوباره تندروی ها بودیم؛ یکسری رادیکال ها همچون آقای ظهره وند معتقدند دولت پزشکیان کودتا کرد و ادامه این دولت حیات جمهوری اسلامی را به مخاطره می اندازد، نظر شما چیست؟

یک جریان فکری ایدئولوژیک تندرو در کشور داریم که به شدت شعار ضدآمریکا و ضداسرائیل سر می دهد. این وضعیت کشور خروجی عملکرد همین جریان تندرو است. نیروهای این جریان وقتی اشتباه بودن پیش بینی هایش را به چشم در ایران و سایر نقاط منطقه دید به جای آنکه از نظرات گذشته شان برگردند و مسئولیت بپذیرند، سعی می کنند دیگران را محکوم کنند. روزی آقای حسن روحانی را مقصر می دانستند، می گفتند «روحانی عامل شکست برجام شد و ظریف برجام را خوب نخواند»، امروز نیز می گویند «پزشکیان می خواست کودتا کند».

تندروها در اسرائیل و آمریکا رگ و ریشه ندارند اما باید پاسخگو شوند

برخی افراد نسبت به این جریان تندرو مشکوک هستند و معتقدند رگ و ریشه تندروها در اسرائیل است، آیا موافقید؟

 همانطور که قبول ندارم مقصر این وضعیت کشور آقای پزشکیان، آقای روحانی، آقای خاتمی و مرحوم هاشمی رفسنجانی است، قبول ندارم تندروها وابسته و نفوذی هستند و رگ و ریشه شان به آمریکا و اسرائیل می رسد. معتقدم این نوع برخوردها درست نیست. برخورد درست آن است که کاری کنیم تا جریان تندرو، رادیکال و انقلابی -که هستی مملکت را سر مسئله هسته ای به باد داد- در قبال گفتمان خسارت‌بارش پاسخگو شود.

معمولا صداوسیما وقت بحران، چهره های اصلاح طلب را دعوت می کند، در این ایام نیز شاهد حضور آقایان محمد قوچانی، شمس الواعظین و مصطفی کواکبیان در برنامه های صداوسیما بودیم. اگر این آدم ها به درد نمی خورند، چرا موقع بحران به صداوسیما دعوت می شوند، اگر به درد کشور می خورند پس چرا همیشه آنها را دعوت نمی کنند؟

چند ساعت بعد از حمله اسرائیل توئیت زدم و از اپوزیسیون و رضا پهلوی پرسیدم «چطور در این وضعیت می توانید کنار نتانیاهو و ترامپ قرار بگیرید؟»، بعد از این توئیت من به تدریج خیلی های دیگر هم صریح و علنی آمدند و کنار جمهوری اسلامی ایستادند. این باعث شد صداوسیما بگوید «چه جالب! خوب است بیاییم از این اتفاق بهره برداری کنیم و به محکومیت حمله اسرائیل و آمریکا، قالب ملی گرایی و وطن پرستی بدهیم».

آیا نباید صداوسیما با همین فرمان پیش برود؟

صداوسیما جمهوری اسلامی نقطه مقابل ایران اینترنشنال است. هر شخصیت و چهره سیاسی که در ایران اینترنشنال صحبت می کند، خلاصه حرفش آن است که نظام دارد سقوط می کند. در مقابل هیچ وقت از صداوسیمای جمهوری اسلامی خبری نمی شنویم که خلاف باورهای خودش باشد. مثلا ترامپ هر جا می رود مردم اعتراض می کنند یعنی محال است که از صداوسیما خبری بیرون بیاید که ترامپ به جایی رفته و چند نفری از او استقبال کرده باشند.

خلاصه نمی شود خیلی انتظار روایت واقع بینانه از صداوسیما و ایران اینترنشنال داشت چون اینها مثل الجزیره، سی ان ان و بی بی سی خبررسانی نمی کنند، در واقع دستگاه های پروپگاندای یک تفکر ایدئولوژیک هستند و دائم دارند همان تفکر را پر و بال می دهند و برایش تبلیغ می کنند.

نتانیاهو و ترامپ فهمیدند استقامت جمهوری اسلامی پیش از آنی است که تصور می کردند

نتانیاهو می گوید «ما ایران را تسلیم کردیم»، پاسخ شما به او چیست؟

متأسفانه ضرباتی را که ایران خورد از شهادت فرماندهان نظامی و رفت و آمد جنگنده های اسرائیلی در آسمان کشور گرفته تا سازماندهی اسرائیلی ها از داخل ایران به اهداف مدنظرشان بیش از تصورش بود، در عین حال یک اتفاقی هم برای ترامپ، نتانیاهو و اپوزیسیون افتاد چون فهمیدند جمهوری اسلامی با همه ضرباتی که دریافت کرد، استقامتش بیش از آنی است که آنها تصور می کردند.