سرویس جهان مشرق - در روزها و هفتههای اخیر، مذاکرات آتشبس در غزه مجددا به یکی از موضوعات محوری در صحنه سیاسی و دیپلماتیک منطقه و بین المللی تبدیل شده است. این مذاکرات که با میانجیگری کشورهایی مانند قطر، مصر و ایالات متحده و با حضور نمایندگان رژیم صهیونیستی و جنبش حماس در جریان است، تلاشی برای پایان دادن به درگیریهای طولانیمدت در نوار غزه به شمار میرود.
با وجود پیشرفتهای مقطعی و امیدواریهایی برای دستیابی به توافق، اختلافات کلیدی از جمله نحوه عقبنشینی نیروهای ارتش رژیم صهیونیستی، آزادی اسرا و تضمین پایان پایدار جنگ، همچنان چالشهای بزرگی را پیش روی طرفین قرار داده است.
اشاره به این مسئله بسیار مهم است که از ابتدای جنگ تا به امروز، دو مرتبه آتش بس در غزه برقرار شده است که هر دو آتش بس، از سوی رژیم صهیونیستی نقض و جنگ مجددا به جریان افتاده است. به عقیده تمامی کارشناسان، تحلیلگران و اکثریت صهیونیستهای ساکن در سرزمینهای اشغالی، تنها و تنها علت اصلی عدم توقف جنگ غزه، نتانیاهو و منافع شخصی آن به منظور باقی ماندن در قدرت و فرار از محاکمه است.
منتقدان و مخالف وی به این مسئله اشاره میکنند که تاکنون بیش از دهها بار او با کارشکنیهای خود، مانع از حصول توافق آتش بس و پایان جنگ در غزه شده است، چراکه این موضوع را به ضرر منافع شخصی خود میداند.
آخرین تحولات مرتبط با مذاکرات
از خوشبینی در دستیابی به توافق تا عدم پیشرفت در مذاکرات
در اوایل ژوئیه ۲۰۲۵، قطری و مصری پیشنهاد جدیدی برای آتشبس ۶۰ روزه ارائه کردند که شامل آزادی ۱۸ اسیرا صهیونیست و تحویل بقایای ۱۰ اسیر دیگر در ازای آزادی زندانیان فلسطینی است. این پیشنهاد مورد حمایت دولت آمریکا قرار گرفت و کاخ سفید نسبت به دستیابی به آتش بس در آینده نزدیک ابراز امیدواری کرد، اما جنبش حماس بر لزوم تعهد به آتشبس دائمی تأکید کرده و پیشنهادهای بدون تضمین پایان جنگ را رد کرده است.
یک مقام ارشد حماس اعلام کرد که این گروه آماده مذاکره برای آتشبس پایدار، خروج کامل نیروهای ارتش رژیم صهیونیستی، پایان محاصره غزه و بازسازی منطقه است، اما رژیم صهیونیستی با پیشنهادهای محدود و بدون تعهد به پایان جنگ موافقت کرده است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، اعلام کرده که آماده مذاکره برای آتشبس دائمی در طول یک آتشبس ۶۰ روزه است، اما شروطی مانند خلع سلاح حماس و غیرنظامی شدن غزه را مطرح کرده که از سوی حماس غیرقابل قبول دانسته شده است. او همچنین تهدید کرده که در صورت عدم خلع سلاح حماس، جنگ از سر گرفته خواهد شد.
ترامپ ابراز امیدواری کرده که توافق تا پایان ژوئیه ۲۰۲۵ نهایی شود، اما حماس گزارشهای اسرائیلی درباره پیشرفت مذاکرات را تکذیب کرده و آنها را غیرواقعی خوانده است
در حال حاضر گزارشها حاکی از توقف مذاکرات به دلیل اختلافات کلیدی، بهویژه در مورد میزان عقبنشینی نیروهای اشغالگر از نوار غزه است. حماس خواستار عقبنشینی کامل اسرائیل از محورهای اصلی غزه، از جمله موراگ و رفح، است، در حالی که اسرائیل پیشنهاد عقبنشینی محدودتری ارائه کرده که مورد قبول حماس قرار نگرفته است.
یک مقام فلسطینی به بیبیسی اعلام کرد که مذاکرات پس از سه روز گفتوگوهای غیرمستقیم در دوحه به بنبست رسیده است. اختلافات اصلی شامل نحوه توزیع کمکهای بشردوستانه، ضمانتهای پایان جنگ و آزادی اسرا است.
خشم نتانیاهو از حمایت صهیونیستها از دستیابی به توافق آتش بس
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی از انتشار نتایج نظرسنجیها که نشان میدهد اکثر صهیونیستها از توافق تبادل اسرا با حماس حمایت میکنند، انتقاد کرد.
شبکه ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی به نقل از نتانیاهو نوشت: نظرسنجیهایی که تمایل اکثریت را به نفع توافق نشان میدهند، از پاسخدهندگان نمیپرسند که آیا میخواهند حماس در غزه بماند یا خیر؟ وی مدعی شد که این نظرسنجیها افکار عمومی صهیونیستها را گمراه میکنند.
نخست وزیر رژیم صهیونیستی همچنین افزود: رسانههای اسرائیلی من را به خنثی کردن تلاشها برای دستیابی به توافق تبادل متهم میکنند و تبلیغات حماس را تکرار میکنند.
روزنامه عبری زبان هاآرتص هم نوشت که نتانیاهو به نظرسنجیها و برخی کانالها حمله کرده است. به گزارش هاآرتص، اظهارات نتانیاهو در واکنش به انتشار نتایج یک نظرسنجی در جامعه صهیونیستی صورت گرفت که نتایج آن چند روز پیش در شبکه ۱۲ منتشر شد.
این نظرسنجی نشان داد که ۷۴ درصد معتقدند که رژیم صهیونیستی باید در ازای بازگشت اسرای صهیونیست «به صورت یکجا» به جنگ غزه پایان دهد. تل آویو تخمین میزند که ۵۰ اسیر صهیونیست در غزه حضور دارند که ۲۰ نفر از آنها هنوز زنده هستند.
خوشبینی ویتکاف به احتمال دستیابی به توافق
در روزهای اخیر، رویترز به نقل از «استیو ویتکاف»، فرستاده «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا به غرب آسیا گزارش داد که نسبت به مذاکرات آتشبس در غزه خوشبین است و خاطرنشان کرد که با مقامات قطری در نیوجرسی دیدار خواهد کرد.
کاخ سفید هفته گذشته اعلام کرد که قرار است ویتکاف برای پیشبرد مذاکرات به دوحه سفر کند، اما پس از آنکه مذاکرات به بنبست رسید، سفر خود را به تعویق انداخت. با این حال، او یکشنبه به خبرنگاران گفت که نسبت به احتمال دستیابی به توافق «خوشبین» است.
حملات جریان اپوزیسیون رژیم صهیونیستی به نتانیاهو
همزمان، حملات مخالفان و جریان اپوزیسیون رژیم صهیونیستی به دولت نتانیاهو ادامه دارد. در همین رابطه، یائیر لاپید رئیس اپوزیسیون رژیم صهیونیستی در اظهاراتی صریح و انتقادی گفت: «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل برای حفظ بقای ائتلاف شکنندهاش، چشم خود را بر افراطگرایی وزیرانش بسته و اجازه میدهد که «بتسلئیل اسموتریچ» (وزیر دارایی) و «ایتمار بنگویر» (وزیر امنیت داخلی) به جنون و توهمات افراطی خود ادامه دهند.
لاپید تأکید کرد که به جای ادامه این روند، کابینه باید از منابع مالی طبقه متوسط برای توقف جنگ و آزادی اسرا استفاده کند.
از سوی دیگر، افرَت رایتن، عضو کنست از حزب موسوم به «دموکراتهای اسرائیل» نیز از عملکرد کابینه نتانیاهو به شدت انتقاد کرد. وی گفت: کابینه، اسرائیل را به شکلی شکستخورده اداره میکند و گروگانها (زندانیان صهیونیست) را به حال خود رها کرده است.
رایتن افزود: رؤسای ستاد کل ارتش، هم فعلی و هم سابق، یک سال پیش اعلام کردند که شرایط برای انجام توافق تبادل اسرا مهیا است، پس چرا این توافق هنوز به نتیجه نرسیده است؟
«یائیر گولان»، معاون سابق رئیس ستاد ارتش رژیم صهیونیستی و رئیس حزب دموکرات با توجه به آنچه گزارش نیویورک تایمز در مورد مدیریت جنگ علیه غزه فاش کرد، معتقد است که «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر این رژیم و متحدانش در ائتلاف راست افراطی، این رژیم را به ورطه نابودی میکشانند.
او در صفحه ایکس با اشاره به مذاکرات تبادل اسیران نوشت: نتانیاهو، اسموتریچ و بنگویر بار دیگر در حال خرابکاری توافق هستند و جان نظامیان و اسیران در مقایسه با حفظ موقعیتشان برای آنها هیچ معنایی ندارد. گولان آنها را «اقلیتی افراطی» توصیف کرد و مسئولیت ادامه جنگ و مانع تراشی هرگونه توافق را متوجه آنها دانست و خواستار سرنگونی کابینه کنونی این رژیم برای نجات جان انسانها و آینده این رژیم شد.
طبق گزارش نیویورک تایمز که گولان به آن استناد کرده است، نتانیاهو عمداً جنگ علیه نوار غزه را طولانی کرد تا به اهداف سیاسی خود از جمله ترمیم محبوبیت خود و باقی ماندن در قدرت دست یابد.
بحران در درون دولت ائتلافی/ درگیری لفظی زامیر و نتانیاهو در خصوص طرح انتقال فلسطینیها به رفح
سازمان رادیو و تلویزیون رژیم صهیونیستی پیشبینی کرد که در صورت امضای توافق با جنبش حماس در مورد غزه، «ایتمار بن گویر»، وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی احتمالاً از کابینه ائتلافی کنونی این رژیم استعفا خواهد داد. این سازمان توضیح داد که در پشت پرده مذاکرات جاری با حماس در قطر، بحرانی در ائتلاف حاکم در رژیم صهیونیستی وجود دارد.
سازمان مذکور در ادامه گفت که نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی که به دلیل جنایت علیه بشریت در غزه تعقیب دادگاه بینالمللی است، جلسه ویژهای که تاریخ آن هنوز مشخص نشده است با اسموتریچ، وزیر دارایی این رژیم برگزار خواهد کرد تا از فروپاشی ائتلاف حاکم در تلآویو جلوگیری کند.
از سوی دیگر، شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی فاش کرد که درگیری لفظی میان ایال زامیر رئیس ستاد ارتش و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر این رژیم در خصوص انتقال فلسطینیها به رفح رخ داده است.
زامیر تاکید کرد که اجرای این طرح با اهداف جنگ در غزه تعارض دارد. نتانیاهو تلاش دارد صدها هزار آواره فلسطینی را در جنوب نوار غزه زندانی کند تا در نهایت آنها را از این منطقه بیرون براند.
وی اضافه کرد که این طرح قابلیت اجرا ندارد و بیشتر از یک قطعه پنیر شکاف درون خود دارد. اجرای آن ممکن است یک سال به طول انجامد.
نتانیاهو نیز با خشم به زامیر گفت که این جدول زمان بندی را کوتاه کند و یک طرح واقعی ارائه دهد.
تعهد نتانیاهو به وزیر افراطی: جنگ در غزه را ادامه خواهیم داد
نخست وزیر رژیم صهیونیستی به اسموتریچ، وزیر دارایی خود تعهد داد که عملیات نظامی در غزه پس از پایان آتشبس ۶۰ روزه احتمالی از سر گرفته شود.
کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی گزارش داد که نتانیاهو در جلسات پشت درهای بسته تأیید کرده است که ساکنان غزه را به مناطق جنوبی منتقل خواهد کرد و منطقه شمال نوار غزه را به عنوان بخشی از طرح ادعایی خود برای جداسازی غیرنظامیان از اعضای حماس، به منظور مقدمهسازی برای ادامه نبرد پس از آتشبس، محاصره خواهد کرد.
نتانیاهو در ادامه گفت: ایجاد آمادگی برای رویارویی با ایران در ماه گذشته، مانع از تحقق انتظارات قبلی اسموتریچ مبنی بر نابودی حماس شده است.
حماس: به شکست کشاندن مذاکرات سرگرمی نتانیاهو شده است
جنبش حماس در بیانیهای اعلام کرد که بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی به شکست کشاندن مذاکرات را تبدیل به سرگرمی خود کرده و به دنبال دستیابی به هیچ توافقی نیست.
در این بیانیه آمده است: رزمندگان ما وارد یک جنگ فرسایشی شده و هر روز با تاکتیکهای میدانی نوآورانه، دشمن را غافلگیر میکنند که باعث میشود، دشمن ابتکار عمل را از دست داده و با وجود برتری هوایی و آتشبار، محاسباتش به هم بریزد.
در بیانیه مذکور آمده است: هر قدر جنگ طولانیتر شود، ارتش رژیم اشغالگر بیشتر در شنهای روان غزه فرو میرود و در برابر ضربات کاری مقاومت، آسیبپذیرتر میشود، نتانیاهو، ارتش و رژیم اشغالگر را در جنگی بیهوده و بدون چشم انداز فرو میبرد؛ تداوم این جنگ نه تنها جان اسرا و سربازان را تهدید میکند بلکه فاجعهای استراتژیک را برای این رژیم رقم میزند.
حماس همچنین تأکید کرد: پیروزی مطلق که نتانیاهو تبلیغ میکند، توهمی بزرگ برای سرپوش گذاشتن بر شکست فاحش در میدان و سیاست است.
تظاهرات خانوادههای اسرای صهیونیست در مقابل دفتر نتانیاهو
همزمان با به بن بست خوردن مذاکرات، خانوادههای اسرای صهیونیست در نوار غزه یکشنبه شب در مقابل دفتر نتانیاهو در قدس اشغالی، دست به تظاهرات زدند. معترضان با سر دادن شعارهایی مجددا خواستار توافق تبادل اسرا و پایان هرچه زودتر جنگ غزه شدند.
خانوادههای اسرای اسرائیلی در نوار غزه در واکنش به اظهارات بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم اشغالگر اعلام کردند نخست وزیر یک بار دیگه برای ارائه تصویری تحریف شده و جعلی تلاش کرد به طوری که گویی دستیابی به توافق همه جانبه امری غیر ممکن بوده و این در تعارض آشکار با اراده اکثریت اسرائیلیها است.