خبرگزاری مهر، گروه استانها: در میان بیتفاوتی نسبت به هشدارها، شعلههای هراسانگیز آتش، جان باغات ارزشمند گروه یک شیراز را در کام خود فرو بردند. حادثهای که نه یک اتفاق ساده، بلکه بر اساس شواهد عمدی و جنایتکارانه است.
این تراژدی زیستمحیطی، در حالی رخ داده که فقدان ایستگاه آتشنشانی در منطقه، به نیروهای امدادی فرصت نفس کشیدن نمیدهد و تا رسیدن کمک، بخش وسیعی از ریههای سبز شهر در کام آتش میسوزد و خاکستر میشود.
ریههای سبز شیراز در آتش میسوزند
آتشسوزیهای گستردهای که در روزهای اخیر باغات گروه یک شیراز را فرا گرفته است، تنها یک حادثه نبوده، بلکه جرمی سازمانیافته علیه طبیعت و میراث زیستمحیطی شهر محسوب میشود.
رئیس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز با تأیید این موضوع که شواهد نشان از عمدی بودن آتشسوزیها دارد، زنگ خطر را برای همه به صدا درآورده است. این اعتراف تلخ، ابعاد فاجعه را عمیقتر میکند؛ چرا که نشان میدهد عدهای عامدانه دست به نابودی سرمایههای طبیعی شهر زدهاند.
فقدان ایستگاه آتشنشانی در باغات؛ عاملی در تشدید فاجعه
یکی از نکات تلخ و قابل تأمل در این حادثه، عدم وجود ایستگاه آتشنشانی در نزدیکی باغات گروه یک شیراز است. این خلاء زیرساختی، به معنای واقعی کلمه، دست نیروهای خدوم آتشنشانی را بسته و باعث شده تا با وجود تلاشهای شبانهروزی، رسیدن به موقع به محل حادثه با تأخیر قابل توجهی صورت گیرد. در این زمان طلایی که نیروهای امدادی در راه بودهاند، شعلههای سرکش، فرصت یافتهاند تا بخش عظیمی از فضای سبز ارزشمند منطقه را ببلعند و به خاکستر تبدیل کنند. این وضعیت، سوالات جدی را در مورد اولویتبندیها و برنامهریزیهای شهری مطرح میکند. آیا جان و مال و سرمایههای زیستمحیطی شهر در اولویتهای مسئولان قرار دارد؟
عدم اقدامات عملی و موثر از سوی مسئولان گلایههایی را در پی دارد. به گفته بسیاری از مردم و شاهدان عینی، آنچه پس از وقوع حادثه شاهد بودهایم، بیشتر در حد «حرف و شعار» بوده است تا اقدامات پیشگیرانه و قاطع. در حالی که باغات در آتش میسوختند.
پیامدهای زیستمحیطی و اجتماعی
آتشسوزی در باغات گروه یک شیراز، تبعات زیستمحیطی جبرانناپذیری به همراه داشته است. از بین رفتن درختان کهنسال، تخریب زیستگاههای جانوری، آلودگی هوا ناشی از دود غلیظ و از دست رفتن فضایی سبز که نقشی حیاتی در تلطیف هوای شهر و سلامت روانی شهروندان ایفا میکرد، تنها بخشی از این خسارات است.
لزوم برخورد قاطع و اقدامات پیشگیرانه به عنوان یک مطالبه عمومی
در این شرایط، افکار عمومی و دوستداران محیط زیست، خواستار برخورد قاطع با عاملان این جنایت زیستمحیطی و شناسایی و مجازات آنان هستند. همچنین، این حادثه تلخ باید تلنگری باشد برای مسئولان تا با بازنگری در اولویتها، نسبت به ایجاد و تقویت زیرساختهای ایمنی، به ویژه در مناطق حساس و مستعد خطر، اقدام عاجل نمایند.
ایجاد ایستگاههای آتشنشانی در نقاط استراتژیک، افزایش گشتزنیهای حفاظتی و اجرای برنامههای آموزشی و اطلاعرسانی برای جلب مشارکت عمومی در حفاظت از منابع طبیعی، گامهای ضروری هستند که باید هرچه سریعتر برداشته شوند تا از تکرار چنین فجایع دلخراشی جلوگیری شود.
باغداران محلی بهترین حافظان طبیعت
ابراهیم کمالی، عضو شورای اسلامی شهر شیراز نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به بازدید میدانی خود از باغات شیراز، بر دلسوزی و کیفیت نگهداری باغداران محلی تاکید کرد و گفت: باغاتی که اداره آن به دست خود مردم است با دلسوزی حفظ میشوند و هم کیفیت فضای سبز، هم نحوه نگهداری باغ قابل توجه و تقدیر است. باید تلاش کرد امکانات حمایتی و یارانه به سوی باغداران محلی سوق یابد، چراکه بهترین شیوه نگهداشت باغ، توسط خود باغدار انجام میشود.
وی در ادامه از وقوع پنج فقره آتشسوزی در محدوده باغات طی روزهای گذشته خبر داد و افزود: میزان خسارات وارده توسط سازمان سیما منظر برآورد شده است.
عضو شورای اسلامی شهر شیراز با اشاره به بر دخالت عامل انسانی در تمام این حریقها، این موضوع را نیازمند ورود و پیگیری جدی نهادهای ناظر دانست و ادامه داد: متأسفانه با دخالتهای نرم و نامحسوس انسانی، باغات شیراز به سادگی در حال از دست رفتن است و حتی به نظر میرسد در حال تبدیل شدن به یک رویه است و باید قاطعانه و با ایجاد دستورالعمل قانونی با آن مقابله شود.
کمالی همچنین به عوامل تشدید کننده آتشسوزیها اشاره و تصریح کرد: عدم رسیدگی به باغ و هرس علفهای هرز، همچنین دورههای آبیاری طولانی مدت سبب میشود با افزایش دمای هوا و خشک شدن انبوه بوتههای علفی خودرو، این علفهای هرز مشابه منبع سوخت عمل کنند و با کوچکترین مداخلهای به سرعت شعلهور شده و سبب بروز آتشسوزیهای گسترده و فاجعهبار در باغات شوند.
۶ مورد آتشسوزی باغات گروه یک شیراز از ابتدای سال تاکنون
هادی عیدیپور، رئیس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز در گفتگو با خبرنگار مهر از وقوع ۶ مورد آتشسوزی در باغات گروه یک شیراز طی ۴ ماهه امسال خبر داد.
وی با اشاره به اینکه گرمای زودهنگام هوا منجر به افزایش آتشسوزی در منابع طبیعی میشود، گفت: همانگونه که همه شاهد بودیم امسال گرمای هوا از اردیبهشتماه احساس شد و این گرما آتشسوزیهای زودهنگام را کلید زد.
رئیس سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز با بیان اینکه علفها و خار و خاشاک به سرعت بر اثر گرما دچار حریق میشوند، ادامه داد: از باغداران خواستهایم هر چه سریعتر خاشاک را جمعآوری و از محیط باغها خارج کنند اما آنچه قابل ذکر است اینکه بر اساس بررسیهای فنی و کارشناسی در بیشتر آتشسوزیهایی که اخیراً شاهد آنها بودهایم عامل انسانی دخیل است.
«عامل انسانی» عامل اصلی آتشسوزی باغات شیراز است
عیدیپور با اشاره به وقوع ۶ مورد آتشسوزی در باغات حفاظت شده گروه یک در سال جاری گفت: در این باغات برای ما محرز شده که عامل انسانی عامل اصلی آتشسوزی است که حالا یا میتواند سهوی بوده و یا دلایل دیگری داشته باشد.
وی با بیان اینکه چهار میلیارد تومان تجهیزات برای رسیدگی به آتشسوزی در باغات تهیه کردهایم، گفت: علاوه بر ایستگاههای محدوده، ایستگاه آتشنشانی اختصاصی در باغات راهاندازی کردهایم تا به محض وقوع آتشسوزی در محل حاضر شده و نسبت به اطفای حریق اقدام کنیم.