به گزارش رکنا، یک تحقیق گسترده ارتباط میان دو واکسن و کاهش خطر زوال عقل را نشان میدهد.
برخی واکسنها ممکن است بیسروصدا از ما در برابر زوال عقل محافظت کنند. علت این تاثیر، هنوز کاملاً روشن نیست اما دانشمندان با جدیت در پی کشف این ارتباط هستند. یک مطالعه جدید درباره دو واکسن، اطلاعات ارزشمندی ارائه کرده است.
در تحقیق انجام شده که بیش از ۱۳۰ هزار نفر در آمریکا را شامل میشود، مشخص شد که واکسنهای زونا (Shingrix) و آرکسیو (Arexyv) بیش از واکسن سالانه آنفلوآنزا خطر بروز زوال عقل را کاهش میدهند. این دو واکسن که به افراد مسن توصیه میشوند، حاوی ترکیبی به نام ادجوانت AS01 هستند که موجب تقویت سیستم ایمنی پس از واکسیناسیون میشود، در حالی که واکسن آنفلوآنزا فاقد این ماده است.
بیماری زونا یک بیماری ویروسی است که با ایجاد بثورات دردناک در سطح پوست شناخته میشود. واکسن معرفی شده برای این بیماری، عملکردی زنده دارد و تاکنون توانسته است خطر ابتلا به زونا را تا بیش از ۵۰ درصد کاهش دهد.
در مقابل، ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) موجب مشکلاتی جدی در دستگاه تنفسی تحتانی میشود. واکسن آرکسیو برای پیشگیری از این بیماری، پروتئین نوترکیب را ارائه میدهد که باعث تولید آنتیبادی در سیستم ایمنی میشود. همچنین این واکسن به لطف وجود ادجوانت به تقویت پاسخ ایمنی کمک میکند.
مشاهده ارتباط مثبت میان واکسنها و کاهش خطر زوال عقل، بلافاصله پس از تزریق واکسن رخ داد. این نشان میدهد که محافظت از قرار گرفتن مستقیم در معرض ویروس اصلیترین دلیل این تاثیر نیست. بر اساس تحقیقات دانشگاه آکسفورد، این موضوع ممکن است به نقش مستقیم ادجوانت AS01 در کاهش خطر زوال عقل مرتبط باشد. به عنوان نمونه، شرکتکنندگان پس از دریافت واکسن زونا طی ۱۸ ماه، ۱۸ درصد کاهش خطر ابتلا به زوال عقل نسبت به دریافتکنندگان واکسن آنفلوآنزا نشان دادند.
در کسانی که واکسن آرکسیو دریافت کرده بودند، کاهش خطر ابتلا به زوال عقل به میزان ۲۹ درصد مشاهده شد. همچنین دریافتکنندگان هر دو واکسن زونا و آرکسیو، کاهش خطر به میزان ۳۷ درصد را نشان دادند. اما این اثر ترکیبی از نظر آماری بیشتر از تاثیر یک واکسن بهصورت انفرادی نبود.
طبق نظر ماکسیم تاکت، روانپزشک دانشگاه آکسفورد، برخی واکسنها ممکن است از طریق ساز و کارهایی غیرمرتبط با ویروس هدف یا حتی علاوه بر جلوگیری از ویروس هدف، از زوال عقل محافظت کنند. این تحقیق مسیرهایی جدید برای بررسی تأثیر واکسنها بر ذهن باز کرده است.
اگر فرضیه مطرح شده صحیح باشد، احتمال دارد که واکسنهای خاصی با فعالسازی مسیرهای خاص در سیستم ایمنی از ما در برابر زوال عقل محافظت کنند. واکسنها تاکنون جان میلیونها انسان را از مرگ ناشی از ویروسهای مختلف نجات دادهاند و این یافتهها بخش کوچکی از دستاوردهای بزرگ آنهاست.
این تحقیق برای اولین بار در مجله npj Vaccines منتشر شده است.