به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، براساس برنامه ستاد زیست فناوری، برنامه‌ریزی شده تا ۱۰ درصد از نیاز واکسن‌های دام و ۴۰ درصد از نیاز واکسن‌های طیور تا ۱۴۰۶ از طریق تولید داخلی تامین شود.
امنیت غذایی به‌عنوان یکی از چالش‌های مهم و راهبردی جهان امروز، نیازمند بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای افزایش بهره‌وری، پایداری تولید و کاهش وابستگی به منابع خارجی است. در این میان، بیوتکنولوژی صنعتی با توسعه فرآیند‌های زیستی پیشرفته، نقش کلیدی در تقویت زنجیره ارزش غذایی و ارتقای کیفیت محصولات ایفا می‌کند.
۴ محور برنامه ستاد زیست فناوری در حوزه امنیت غذایی و بیوتکنولوژی صنعتی
در همین راستا، ستاد توسعه علوم و فناوری‌های زیستی و سلول‌های بنیادی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، برنامه‌ای جامع با چهار محور اصلی برای ارتقا امنیت غذایی کشور طراحی کرده است. این محور‌ها شامل «پالایشگاه زیستی مخمر»، «میکروبیوم و پروبیوتیک»، «واکسن‌های دام، طیور و آبزیان» و «زیست‌دریا» می‌شوند.
هدف‌گذاری ۱۵۰ میلیون دلاری در بخش مخمر
در حوزه پالایشگاه زیستی مخمر، این ستاد تا پایان سال ۱۴۰۶ هدف‌گذاری کرده است که بازار محصولات بیوریفاینری حاصل از مخمر به رقم ۱۵۰ میلیون دلار برسد. همچنین ایجاد یک پالایشگاه زیستی جدید و اشتغال‌زایی مستقیم برای ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر در این حوزه در دستور کار قرار گرفته است.
برنامه‌ریزی برای تولید دست‌کم ۲۰ محصول با ارزش افزوده بالا از مخمر‌های صنعتی و کاهش ارزبری تا سقف ۵۰ میلیون دلار نیز بخشی از اهداف این بخش محسوب می‌شود.
کاهش ۱۵۰ تنی واردات پروبیوتیک
در بخش میکروبیوم و پروبیوتیک، تمرکز بر کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک، مقابله با مقاومت دارویی و افزایش توان تولید داخلی قرار گرفته است. طبق برنامه ستاد، واردات پری‌بیوتیک به میزان ۲۰۰ تن و پروبیوتیک به میزان ۱۵۰ تن کاهش خواهد یافت.
این برنامه از طریق توسعه ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در کشور اجرا می‌شود و نیازی به افزایش تعداد تولیدکنندگان جدید در این بخش دیده نشده است. همچنین برای هر واحد تولیدی فعال در این حوزه، اشتغال‌زایی حداقل پنج نفر پیش‌بینی شده است.
تأمین داخلی ۴۰ درصد واکسن طیور
در زمینه واکسن‌های دام، طیور و آبزیان، ستاد زیست‌فناوری هدف دارد تا پایان ۱۴۰۶، حدود ۱۰ درصد از واکسن‌های دام و ۴۰ درصد از واکسن‌های طیور از طریق تولید داخلی تأمین شود. همچنین تولید واکسن‌های نوظهور مبتنی بر فناوری‌های DNA و RNA در اولویت قرار گرفته و کاهش ارزبری تا سقف ۴۰ میلیون دلار نیز پیش‌بینی شده است.
براساس این طرح، هر واحد تولیدی واکسن حداقل برای ۱۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد خواهد کرد.
توسعه زیست‌فناوری دریایی و تأمین یک درصد از GDP ملی
چهارمین محور این برنامه، توسعه زیست‌فناوری دریایی است که با هدف کاهش واردات تخم ماهی قزل‌آلا (بین یک تا دو میلیون دلار) و مولد میگوی اصلاح‌شده (حدود ۱.۵ میلیون دلار) پیگیری می‌شود. همچنین طبق اعلام ستاد، تأمین حدود یک درصد از تولید ناخالص داخلی ملی از دریا در دستور کار قرار دارد.
ستاد توسعه زیست‌فناوری با هدف رفع چالش‌های موجود در صنعت شیلات، به‌ویژه عدم نفوذ فناوری در زنجیره ارزش، از فعالیت‌هایی مانند بهداشت و درمان آبزیان، تغذیه و مکمل، تولید مولد و تخم چشم‌زده، تجهیزات نوین، هوشمندسازی مزارع و پالایش زیستی ضایعات حمایت خواهد کرد. این اقدامات با همکاری هیئت‌علمی، شرکت‌های دانش‌بنیان و نهاد‌های فناور اجرا می‌شود.
