به گزارش اقتصاد نیوز، مذاکرات روز جمعه میان ایران و سه کشور اروپایی در میان بیم‌وامید دنبال‌کنندگان به پایان رسید. این دیدار که از اوایل هفته برنامه‌ریزی برای انجام آن حتمی شد در شهر استانبول صورت گرفت.
پیش از این هم دور آخر دیدار میان ایران و تروئیکای اروپایی در همین شهر برگزار شده بود و البته دستاورد ویژه‌ای نداشت. دیدار روز جمعه در سطح معاونان وزیر برگزار شد.
پیش از برگزاری این نشست، سه کشور اروپایی ظاهرا شرایطی چون ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای ایران با آمریکا، همکاری کامل جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین ارائه گزارش کامل پیرامون ذخایر اورانیوم غنی‌شده با درصد بالا را مطرح کرده بودند.
«ژان نوئل بارو» وزیر امور خارجه فرانسه، پیشتر گفته بود در صورتی که تا پایان ماه اوت توافقی با ایران در زمینه مسئله هسته‌ای آن حاصل نشود، تروئیکای اروپا اقدام به بازگردانی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل خواهد کرد.
با این وجود ایران بارها تاکید کرده است که مذاکره در شرایطی فعلی که سایه موشک بر سر ایران قرار دارد را منطقی نمی‌داند.
دقایقی پس از پایان رایزنی میان ایران و کشورهای اروپایی کاظم غریب‌آبادی معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که جزو تیم مذاکره‌کننده ایرانی بود در شبکه ایکس نوشت: «دکتر تخت روانچی و من گفتگویی جدی، صریح و مفصل با مدیران سیاسی سه کشور اروپایی داشتیم. آخرین تحولات مربوط به لغو تحریم‌ها و موضوع هسته‌ای مورد بحث و بررسی قرار گرفت. ضمن انتقاد جدی از مواضع آنها در جنگ تجاوزکارانه اخیر علیه مردم ما، مواضع اصولی خود از جمله در مورد مکانیسم موسوم به اسنپ بک را توضیح دادیم. هر دو طرف با ایده‌های مشخص به جلسه آمدند که جنبه‌های مختلف آن مورد بررسی قرار گرفت. توافق شد که رایزنی‌ها ر این مورد ادامه پیدا کند. »
از لحن نوشته غریب‌آبادی می‌توان حدس زد که جلسه اخیر با وجود اینکه سه ساعت به طول انجامید، تنها به صحبت‌های اولیه و قول و قرارها برای گفتگوهای بعدی انجامید. پیش از این رسانه‌ها در مورد اینکه اروپا به تهران پیشنهاد داده تا در صورت موافقت با برخی از شروط، مکانیسم ماشه به تعویق بیفتد شنیده می‌شد.
از سوی دیگر؛ ناظران بر این موضوع تاکید داشتند که دو طرف فرصت طولانی برای رسیدن به یک راه‌حل ندارند و باید هر طور شده تا پایان تابستان وضعیت گفتگوها مشخص شود.
خبر ورود هیات فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران در دو تا سه هفته آینده، دو روز پیش از آغاز مذاکرات روز جمعه منتشر شد. کاظم غریب آبادی که این خبر را در نیویورک اعلام کرد و در مورد آن توضیح داد که ایران با سفر هیأت فنی آژانس به تهران طی دو تا سه هفته آینده موافقت کرده است.
غریب‌آبادی که در حاشیه نشست‌های سازمان ملل در نیویورک با خبرنگاران گفت‌وگو می‌کرد، با تأکید بر لزوم گفت‌وگوهای جدید با آژانس در شرایط فعلی گفت: در شرایط جدید، نحوه اجرای تعهدات نیازمند گفت‌وگوهای تازه با آژانس است. این موضوع اهمیت دارد. او در پاسخ به پرسشی درباره احتمال اعلام توقف داوطلبانه غنی‌سازی به‌عنوان ژست حسن‌نیت، تأکید کرد: ما در این زمینه تجربه‌ای تلخ داریم و نمی‌توانیم به مجری ثالث اتکا کنیم. غریب‌آبادی در آخر تأکید کرد که هیأت فنی آژانس از تأسیسات هسته‌ای ایران بازدید نخواهند کرد.
روز جمعه رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مدعی شد که ایران دارای تاسیسات هسته‌ای متعددی است و باید درباره همه فعالیت‌های هسته‌ای خود شفاف‌سازی کند تا از ایجاد وضعیت مشکل‌ساز جلوگیری شود. او در حالی که ادعا می‌کرد ایران قبلا ان‌پی‌تی را نقض کرده، گفت همه کشورهایی که عضو معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) هستند، باید تاسیسات خود را تحت یک رژیم بسیار سخت‌گیرانه مورد بازرسی قرار دهند. ما باید درباره مواد هسته‌ای، از جمله هر گرم از آن، مکان و بکارگیری آنها پاسخ‌گو باشیم.
پیش از برگزاری دور نخست از دیدارها میان دیپلمات‌های ایرانی و سه کشور آلمان و فرانسه و بریتانیا، عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران بیان این که مذاکرات با سه کشور اروپایی چیز جدیدی نیست گفت که سه کشور اروپایی هنوز بخشی از به اصطلاح مذاکرات هسته‌ای به تعبیری هستند و به تعبیری شاید نیستند.
او که لحنی گلایه‌آمیز داشت، تاکید کرد ایران از کشورهای غربی خواسته است به حق ایران در استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای به شمول غنی‌سازی احترام بگذارند. عراقچی گفت مواضع جمهوری اسلامی هیچ تغییری نکرده و ایران، همچنان محکم و استوار از حقوق مردم ایران در انرژی صلح آمیز هسته‌ای به طور خاص موضوع غنی‌سازی در مذاکرات دفاع خواهد کرد.
«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز اعلام کرده بود که «رفع تحریم‌ها و مباحث مربوط به برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران»، محور این گفت‌وگوها خواهد بود.
بقائی همچنین در گفت‌وگویی پیش از برگزاری این این گفت‌وگوها، آن را فرصت مغتنمی برای تصحیح نگاه و موضع این سه کشور در قبال موضوع هسته‌ای ایران دانسته و ابراز امیدواری کرده بود که این سه کشور از این فرصت برای جبران رویکردهای غیرسازنده قبلی که موجب مخدوش شدن اعتبار و جایگاه مذاکراتی اروپا و تبدیل آن به بازیگر حاشیه‌ای نیز گردیده است، استفاده کنند.
اکنون زمان انتخاب برای اروپا فرا رسیده است. سه کشور اروپایی، زمانی که آمریکایی‌ها در حال مذاکره مستقیم با تهران بودند خود را خارج از گود تصور کرده و از این بابت که به کناری گذاشته شده‌اند گلایه داشتند. اما حالا و با توجه به حملات اسرائیل و آمریکا به ایران، بار دیگر نوبت به اروپا رسیده است تا تکلیف خود را مشخص کند.
آنها باید بدانند که آیا می‌خواهند یک نقش تاریخی در حل و فصل مشکلات غرب و آژانس با ایران ایفا کنند یا پیرو دستوراتی باشند که از تل‌آویو و واشنگتن صادر می‌شود.
