وحید احمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با همشهری آنلاین، با اشاره به مذاکرات اخیر ایران با سه کشور اروپایی در روز جمعه، نسبت به نتایج این گفتوگوها ابراز تردید کرد و گفت: با توجه به پیشینه عملکرد طرفهای غربی، نمیتوان خوشبینی خاصی نسبت به این مذاکرات داشت، غربیها، بهویژه سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان، همواره در گفتوگوهای خود با ایران از پذیرش مسئولیتها شانه خالی کردهاند و به تعهداتشان پایبند نبودهاند.
وی افزود: بعد از خروج آمریکا از برجام، این سه کشور مدعی شدند که به توافق پایبند خواهند ماند، اما در عمل هیچ اقدام مؤثری انجام ندادند. حتی سازوکارهایی مثل اینستکس که مطرح کردند، عملاً هیچ کارکردی نداشت. این روند نشان میدهد که نگاه غرب بیشتر مبتنی بر فشار و مدیریت ایرانِ است، نه بر پایه گفتوگوی سازنده و برابر.
احمدی درباره ارزیابیها از مذاکرات اخیر گفت: این دور از گفتوگوها بهاصرار طرف اروپایی انجام شد و ایران نیز با تکیه بر منطق حقوقی و استدلالهای خود، مانند همیشه از گفتوگو استقبال کرده است، اما در عمل هیچ توافق مشخص و قطعی حاصل نشد. آنچه فعلاً قابلذکر است، صرفاً توافق برای ادامه گفتوگوهاست؛ بدون هیچ تضمینی برای پیشرفت واقعی.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس همچنین به تهدیدات کشورهای اروپایی مبنی بر فعالسازی مکانیسم ماشه (اسنپبک) اشاره کرد و گفت: به لحاظ حقوق بینالملل، این اقدام توجیهپذیر نیست؛ آمریکا از برجام خارج شده و هیچ جایگاهی در توافق ندارد. سه کشور اروپایی هم که هیچکدام از تعهدات خود را اجرا نکردند، حالا نمیتوانند یکطرفه خواستار اجرای بخشی از توافق، آن هم علیه ایران، باشند.
وی ادامه داد: در حقوق بینالملل اصل بر این است که وقتی توافقی بین دو طرف نقض شود، نمیتوان بخشی از آن را بهدلخواه اجرا کرد. بنابراین، هرگونه تلاش برای فعالسازی اسنپبک فاقد مبنای حقوقی است. اما از آنجا که نهادهای بینالمللی اغلب تحت نفوذ قدرتهای سیاسیاند، امکان دارد این اقدام به شکل سیاسی جلو برود.
احمدی هشدار داد: در صورتی که این تهدید عملی شود، جمهوری اسلامی ایران قطعاً پاسخ متناسب خواهد داد. یکی از گزینههایی که در کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز مطرح شده، خروج از معاهده NPT (انپیتی) است، البته این تنها یکی از سناریوهای در دست بررسی است و تصمیم نهایی در زمان مقتضی و با توجه به شرایط روز اتخاذ خواهد شد.