وقتی پهپادی با بالهایی بلند برخیزد و برای سه روز متوالی بیوقفه در آسمان بماند، دیگر نمیتوان آن را صرفاً یک پروژهی آزمایشی دانست. اسکایدولر، پرندهی خورشیدی سبکوزن و پیشرفتهای که از دل یک هواپیمای رکوردشکن بیرون آمده، اکنون در حال بازتعریف مفهوم نظارت هوایی است، آن هم در دورهای که آسمان، به زمین بازی برای فناوریهای آینده بدل شده است.
بهگزارش زومیت به نقل از نیوساینتیست، پهپاد خورشیدی اسکایدولر با بالهایی بلندتر از بوئینگ ۷۴۷، اکنون در آسمان سواحل خلیج مکزیک پروازهایی چندروزه انجام میدهد. این پرندهی بیسرنشین که با طراحی حیرتانگیز که میتواند هفتهها و حتی ماهها بیوقفه پرواز کند، از توانایی ردیابی قایقهای قاچاق، دزدان دریایی و کشتیهای نظامی در مأموریتهای طولانیمدت برخوردار است و میتواند هفتهها بدون فرود در آسمان بماند.
اسکایدولر میتواند هفتهها بدون فرود در آسمان بماند
پهپاد اسکایدولر را شرکت آمریکایی اسپانیایی ائرو اسکایدولر طراحی کرده است. این پهپاد با طول بال ۷۲ متر، یعنی بزرگتر از بسیاری از هواپیماهای مسافربری، تنها معادل یک وانت فورد اف-۱۵۰ وزن دارد. پهپاد اسکایدولر بر پایهی هواپیمای خورشیدی سولار ایمپالس ۲ ساخته شده است؛ هواگردی رکوردشکن که در سال ۲۰۱۶ دور دنیا را پرواز کرد. شرکت سازنده با هدف ساخت ناوگانی از پهپادهای خورشیدی سبکوزن و فیبرکربنی، این پرنده را بازطراحی کرده تا بتواند ساعتها در ارتفاعی فراتر از ۱۳ کیلومتر پرواز کند.
در آوریل ۲۰۲۴، اسکایدولر موفق شد نخستین پرواز خودران و بدون سرنشین با انرژی خورشیدی را انجام دهد. همان سال، چندین پرواز دیگر هم انجام شد که طولانیترین آنها بیش از ۲۲ ساعت ادامه داشت. این پروازها با حمایت مالی ارتش ایالات متحده، در تلاش برای بررسی کاربرد این پهپاد در عملیاتهای گشتزنی دریایی انجام شدند.
تازهترین مأموریت اسکایدولر در ۲۰ ژوئیه، نقطهی عطفی در عملکرد آن بود. پهپاد از فرودگاه استنیس در میسیسیپی بلند شد، بیش از سه روز متوالی در آسمان ماند و در ۲۳ ژوئیه فرود آمد. دادههای پروازی فلایت رادار ۲۴ نشان میدهد که اسکایدولر پیشتر هم در ۱۴ ژوئیه، پروازی ۱۸ ساعته را ثبت کرده بود.
اما آنچه اسکایدولر را از سایر پهپادها متمایز میکند، مدتزمان پروازش نیست. این پهپاد با طول بالهای دو برابر بزرگتر از پهپادهای بزرگی مثل آرکیو-۴ گلوبال هاوک و توان حمل ۴۰۰ کیلوگرم محموله، استانداردهای تازهای را تعریف کرده است. بهتازگی، شرکت فرانسوی تاله نیز راداری پیشرفته روی این پهپاد نصب کرده تا قابلیتهای شناسایی هوابرد آن را تقویت کند.
با وجود تمام دستاوردها، مسیر تجاریسازی پهپادهای خورشیدی همچنان پرچالش است. آرتور هالند میشل، پژوهشگر مؤسسه صلح اسلو، میگوید سالهاست این حوزه با امیدهای بلندپروازانه و شکستهای پرسروصدا همراه بوده است. او یادآوری میکند که پروژههای جاهطلبانهای مانند گوگل و فیسبوک برای ارائهی اینترنت از طریق پهپادهای خورشیدی به جایی نرسیدند و متوقف شدند. حتی ایرباس با پهپاد خورشیدی کوچکتر زفایر، هنوز نتوانسته است به بازدهی اقتصادی برسد.
بهباور میشل، اگرچه ارتشها بیش از یک دهه است از پروازهای نمایشی پهپادهای خورشیدی پشتیبانی میکنند، هنوز هیچکدام را به بخشی رسمی از ناوگان خود تبدیل نکردهاند. او میگوید پهپادهای خورشیدی روی کاغذ، هم از نظر فنی و هم از نظر عملیاتی فوقالعادهاند. اما اینکه آیا واقعاً میشود روی آنها برای یک مدل تجاری پایدار حساب کرد، هنوز جای سؤال دارد.