دانشمندان چینی به رهبری «هوانگ جیانگتائو» در مرکز تحقیقات و توسعه آیرودینامیک چین، نرمافزار پیشرفتهای برای طراحی هواپیما توسعه دادهاند که محدودیت «نفرین ابعاد» را برطرف میکند. این محدودیت، که به افزایش تصاعدی پیچیدگی محاسبات با افزودن متغیرها اشاره دارد، یکی از دلایلی بود که نیروی دریایی آمریکا در سال ۲۰۱۵ پروژه پهپاد رادارگریز X-47B را لغو کرد.
روش جدید چینیها، امکان بهینهسازی صدها متغیر مانند رادارگریزی، آیرودینامیک و پیشرانش را بدون افزایش بار محاسباتی فراهم میکند. این روش، هزینه محاسبات گرادیان را از پیچیدگی طراحی جدا کرده و مواد جاذب رادار را مستقیماً در معادلات حساسیت آیرودینامیکی ادغام میکند. این روش بهبودهای چشمگیری را نشان داده و میتواند برای جنگندههای J-36 و J-50 و پهپادهای رادارگریز چین پشتیبانی فنی حیاتی فراهم کند.
تأثیر بر توسعه هواپیماهای نسل ششم
در حالی که برنامههای جنگندههای نسل ششم در سراسر جهان با تأخیر یا لغو مواجه شدهاند، رویکرد چین که بر کارایی الگوریتمی بهجای قدرت محاسباتی خام تأکید دارد، میتواند زمان و منابع مورد نیاز برای توسعه جنگندههای رادارگریز را کاهش دهد. این موضوع به چین مزیت رقابتی در رقابت تسلیحاتی جهانی میدهد.
نقش هوش مصنوعی در صنعت هوانوردی چین
موسسه طراحی هواپیمای شنیانگ چین از پلتفرم هوش مصنوعی DeepSeek برای حل چالشهای پیچیده مهندسی و کاهش زمان بررسیهای فنی استفاده میکند. این امر به محققان اجازه میدهد تا روی نوآوریهای اصلی تمرکز کنند. «وانگ یونگچینگ»، طراح ارشد، اعلام کرده که این فناوری ایدهها و رویکردهای جدیدی برای توسعه هوافضا ایجاد کرده و پیشرفتهای پایداری در نسخههای جدید جنگنده چندمنظوره J-35 به دست آمده است.
وابستگی به تراشههای آمریکایی
با وجود پیشرفتهای هوش مصنوعی، چین همچنان به تراشههای پیشرفته آمریکایی وابسته است. چین در تلاش برای تولید تراشههای پیشرفته داخلی، بهویژه با استفاده از فناوری لیتوگرافی فرابنفش شدید (EUV)، با مشکلات زیادی مواجه است. انجمن مدار چاپی هونان گزارش داده که چین در مراحل اولیه توسعه این فناوری قرار دارد و با چالشهایی در توان عملیاتی، دوام و ادغام در اکوسیستمهای موجود روبهرو است. علاوه بر این، چین برای توسعه تراشه به نرمافزارهای طراحی الکترونیکی آمریکایی وابسته است، اگرچه اخیرا محدودیتهای صادراتی این نرمافزارها توسط آمریکا لغو شده است.
بمبافکن رادارگریز چین
طبق گزارش سال ۲۰۲۴ وزارت دفاع آمریکا درباره قدرت نظامی چین، بمبافکن H-20 یک بمبافکن استراتژیک نسل بعدی با طراحی بال پرنده مشابه B-2 آمریکایی است. این بمبافکن با برد بیش از ۸,۵۰۰ کیلومتر، توانایی حمل تسلیحات متعارف و هستهای را دارد و میتواند اولین بمبافکن استراتژیک واقعی چین با قابلیت حمله جهانی باشد. با این حال، H-20 هنوز رونمایی یا آزمایش پروازی نشده و احتمالاً تا دهه ۲۰۳۰ وارد خدمت نخواهد شد.
پیشرفتهای B-21
ژنرال توماس بوسیر، فرمانده فرماندهی حمله جهانی نیروی هوایی آمریکا، در مصاحبهای اعلام کرد که دومین بمبافکن B-21 بهزودی پرواز خواهد کرد، پس از اولین پرواز در نوامبر ۲۰۲۳. تولید این بمبافکن با بودجه ۴.۵ میلیارد دلاری افزایش یافته و هوش مصنوعی نقش کلیدی در بهینهسازی طراحی دیجیتال، آزمایشهای شبیهسازی و مدیریت زنجیره تأمین داشته است. B-21 با نرمافزار معماری باز، قابلیت ارتقاء سریع و انعطافپذیری مأموریت را دارد و فراتر از نقش بمبافکن، بهعنوان یک گره حسگر رادارگریز و ادغام داده عمل میکند.
رقابت تکنولوژیکی و آینده قدرت هوایی
پیشرفتهای هوش مصنوعی، توسعه هواپیماهای رادارگریز را در چین و آمریکا تسریع کرده است. با این حال، هر دو کشور با چالشهایی مواجهاند: چین به تراشهها و نرمافزارهای آمریکایی وابسته است و آمریکا با محدودیتهای ظرفیت تولید مواجه است. نتیجه این رقابت تکنولوژیکی، آینده توازن قدرت هوایی استراتژیک را شکل خواهد داد.
منبع: خبر فوری