در نشست خبری امروز (دوشنبه) « اسماعیل بقائی » به مناسبت روز خبرنگار، خانواده شهید «نیما رجبپور » سردبیر شبکه خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران که در جریان حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به شهادت رسید، حضور داشتند.
وی گفت: تحولات در منطقه ما بسیار سریع است. غزه همزمان که شاهد حملات رژیم صهیونیستی با حمایت چند کشور غربی از جمله آلمان و آمریکا است، شاهد گرسنگی ساکنان این باریکه است.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: جامعه جهانی به هیچ عنوان نتوانست به مسئولیتهای خود عمل کند و شورای امنیت به دلیل کارشکنی مستمر آمریکا، از صدور حتی یک قطعنامه ساده برای درخواست توقف نسلکشی و کمک به مردم بی پناه فلسطین درمانده و شاهدیم که علیرغم وضوح قواعد بینالمللی و اینکه طبق اسناد بینالمللی همه کشورها موظف به اقدام برای توقف نسلکشی مجازات و محاکمه جنایتکاران و کمک رسانی به مردم غزه هستند، هیچ اقدام در خور و مؤثری اتفاق نیفتاده است.
بقایی در مورد روابط ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی، تصریح کرد: گلایهها و اعتراضهایمان به عملکرد سیاست زده آژانس تکرار شده است. آژانس از اینکه تحت تأثیر فشارها قرار گیرد، دوری کند. ایران به عنوان یک کشور قانون مدار مادامی که در این اسناد عضویت دارد، به تعهدات خود پایبند است. در حال حاضر بازرسی در ایران وجود ندارد.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: همکاریهای آژانس با ایران باید بر اساس آخرین مصوبه مجلس تعیین شود. دولت و وزارت خارجه تعاملات با آژانس را بر اساس مصوبه مجلس تنظیم میکنند. سه کشور اروپایی به هیچ عنوان حقی از لحاظ قانونی برای سوءاستفاده از این سازوکار برای بازگرداندن تحریمها ندارند. سوءاستفاده از این ابزار، تبعاتی به همراه خواهد داشت. بنابراین تکلیف روشن است.
وی در مورد سفر پزشکیان به پاکستان، گفت: این سفر بسیار مهم بود و باب جدیدی را در روابط خواهد گشود. پیوندها میان دو کشور نیازی به توضیح ندارد. ایران به عنوان اولین کشوری بود که پاکستان را به رسمیت شناخت. در جریان این سفر ۱۲ سند در زمینههای مختلف اقتصادی، تجاری، گمرکی و فرهنگی امضا شد. تمدید موافقتنامه فرهنگی میان دو کشور تحول مهمی بود. تصمیم گیری در مورد انعقاد موافقت نامه تجارت آزاد میان دو کشور دیده شد. موضع پاکستان در جریان تجاوز نظامی علیه ایران به گونهای بود که قدردان آن هستیم و نشانگر رویکرد پاکستان نسبت به حاکمیت قانون و درک خطرات مترتب بر توسعه طلبی رژیم صهیونیستی است. دو کشور به عنوان بنیانگذار اکو میتوانند نقش مؤثری در توسعه اقتصادی منطقه و دو کشور ایفا کنند.
بقایی با اشاره به سفر عارف به ترکمنستان، اظهار داشت: معاون اول رئیس جمهور قرار است امروز برای شرکت در اجلاس کشورهای در حال توسعه محصور در خشکی به ترکمنستان سفر کند و این سومین اجلاس است و اهمیت این اجلاس برای ما به عنوان ایران این است که از ۳۲ کشور محصور در خشکی، هشت کشور با ایران مرتبط هستند و از آنها هفت کشور عضو اکو هستند. نقش ایران به عنوان پل ارتباطی بین کشورهای محصور در خشکی در همسایگی ما بسیار مهم است و قرار است برنامه ۱۰ ساله توسعه کشورهای محصور در خشکی تدوین شود.
وی در مورد اظهارات وزیر خارجه انگلستان، گفت: او در جایگاهی نیست که در مورد ماهیت برنامه هستهای ایران اظهارنظر کند، لذا این اظهارات سیاسی است. اگر آژانس بینالمللی انرژی اتمی را قبول دارند باید گزارشهایش را بپذیرند که در هیچ موردی هیچ تخطی درباره برنامه صلحآمیز ایران را احراز نکرده است. این صحبتهای مقامات انگلیس صرفاً مسئولیت بینالمللی آنها را موجب میشود و این نتیجهگیری را دامن میزند که سه کشور اروپایی از جمله انگلیس گویا قائل به این نیستند که کماکان در برجام عضو هستند.
بقایی ادامه داد: اگر قائل به چنین چیزی بودند، حتماً نگاهی به برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ میانداختند که برنامه هستهای صلحآمیز ایران را تأیید و تصدیق به شمول غنیسازی کرده است. صحبتهایی که وزیر خارجه انگلیس مطرح کرده و بخش عمده سخنان وی مداخله جویانه است و به نظر میرسد در ادامه سنت دیرپای سیاستمداران این کشور است که بر مبنای نگاه استعماری، عادت به اظهارنظرهای مداخله جویانه دارند.
بقایی در مورد اعمال تحریمهای ایالات متحده علیه شرکتها و افراد در شرکت کشتیرانی ایران، بیان کرد: اینکه اقدام آمریکا مطلقاً خلاف امور بین الملل است، تردیدی نیست. طی این چند دهه علی رغم فشارها و تحریمها توانستیم کشورمان را حفظ کنیم و با اقدامات یکجانبه مقابله کنیم. اقدامات آمریکا فقط علیه ایران نیست و همه کشورها را تحت تأثیر قرار داده است.
سخنگوی وزارت خارجه در مورد سفر ماسیمو آپارو، معاون مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران، گفت: سفر مقام آژانس ظرف کمتر از ۱۰ روز آینده به تهران انجام خواهد شد.
وی درباره سفر عراقچی به تاجیکستان، گفت: رابطه بسیار نزدیک ایران و تاجیکستان مثال زدنی است، ما از خیلی جهات یک ملت هستیم. این سفر دوجانبه بود که در چارچوب تقویت روابط با همسایگان انجام شد.
بقایی درباره مصاحبه عراقچی نسبت به شرط ایران برای از سرگیری مذاکرات و دریافت غرامت و واکنش آمریکا، افزود: در این رابطه عراقچی اشاره کرد که هرگونه مذاکره در آینده قطعاً متفاوت با قبل از زمان ۲۳ خرداد خواهد بود و شرایط خیلی تغییر کرده است. در مذاکره احتمالی حتماً بازخواست از آمریکا و مطالبه غرامت یکی از موضوعات دستورکار خواهد بود.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: اینکه با تعابیر عوامانه این موضوع را مورد بحث قرار دادند، نشان میدهد اطلاعات از حقوق بینالملل کم است. مسخره آن چیزی است که در سیاستهای آمریکا میبینیم، مرتکب خلاف میشوند و از عمل رژیم صهیونیستی حمایت میکنند و سعی در توجیه برای اقدامات دارند. سخنگویان آمریکا باید نیم نگاهی به تاریخچه نتایج نظرات دیوانهای بینالمللی درباره اقدامات مشابه داشته باشند، مانند پرونده سکوهای نفتی ایران که آمریکا متخلف شناخته شد.
وی درباره عدم پخش مصاحبه عراقچی در صداوسیما گفت: رابطه بین وزارت خارجه و صداوسیما رابطه بسیار خوبی است و قدردان زحمات آنان هستیم. راجع این سوءتفاهم نیز بین وزارت خارجه و صداوسیما نیست و قرار شده بود برنامه نسبتا متفاوتی انجام شود و انجام شد و بقیه آن بین تهیه کننده و صداوسیما بوده است.
سخنگوی وزارت خارجه در مورد ادعای ترامپ مبنی بر عدم وقوع نسل کشی در غزه و افشاگریها نسبت به میزان کمک آمریکا به غزه، تصریح کرد: اینجا ما درباره رویکرد دولت آمریکا صحبت میکنیم. رویکرد آمریکا همواره حمایت مطلق از اقدامات رژیم صهیونیستی است و به همین دلیل است که آمریکا همدست جنایات رژیم محسوب میشود. به یُمن فداکاری همکاران شما الان تردیدی نیست که نسل کشی وحشتناک در حال وقوع است و صحبتهایی از این نوع نمیتواند بار گناه و همدستی آمریکا را کم کند. حضور یکی از فرستادههای آمریکا که نشان داد نمایش است، مشخص کرد نقش آمریکا برای لاپوشانی جنایات رژیم صهیونیستی واضح است.
سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به بدرفتاری با اتباع ایرانی زندانی در جمهوری آذربایجان، گفت: این موضوع مهم است. ما اخباری دریافت کردیم مبنی بر بدرفتاری با اتباع بازداشتی در زندانهای جمهوری آذربایجان و مراتب اعتراض و نگرانی خودمان را طی یادداشتهای متعدد به باکو ارسال کردیم. برخورد مناسب و منطبق با تعهدات حقوق بشری یک انتظار به حق ماست. کنوانسیون حقوق کنسولی در این خصوص خیلی مشخص است. ما دارای موافقتنامه انتقال محکومان با آذربایجان هستیم و این موضوع در دستورکار وزارت خارجه قرار دارد.
بقایی درباره طرح ابتکار مناره برای موضوع هستهای ایران، گفت: در این خصوص قاعدتاً باید پیشنهادکنندگان این طرح تبیین کنند. موضوع کنسرسیوم چیز جدیدی نیست، اما هیچ وقت ما وارد جزئیات این ابتکار در مذاکرات نشدیم. طبیعی است در کشوری که موضوع هستهای ۲۰ سال در دستورکار بوده، اصحاب اندیشمند دغدغهمند باشند. برای ما غنیسازی در ایران به عنوان بخش لاینفک بسیار مهم است و هر طرحی که بتواند این حق ایران را تأمین کند، قابل بررسی است.
خبرنگار خبرگزاری فرانسه درباره دور بعدی مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی و اینکه آیا این مذاکرات برای رسیدن به نتیجهای است و مذاکره درباره مباحث دیگر غیر از هستهای است، گفت: در نشست استانبول طرفین تفاهم کردند گفتوگوها را ادامه دهند زمان و مکانش مشخص نشده و فعلا زمان آن را تعیین نکردهایم ولی معاونان وزیر و همتایان در سه کشور در ارتباط هستند و هر زمان مشخص شد اعلام میکنم.
وی همچنین عنوان کرد: موضوع مذاکره هستهای بوده است و هر مذاکرهای رفتیم با جدیت رفتیم و معتقدیم مذاکرات باید هدفمند باشد، ولی طرفهای مقال ضرورتا چنین نبوده در داخل مذاکرات مواردی را مطرح و بیرون از مذاکرات مباحث دیگری را عنوان میکنند.
بقایی در مورد گفتهها در خصوص رایزنی ۳ کشور عمان، قطر و عربستان در خصوص موضوع هستهای ایران، گفت: ما از چنین طرحی بیاطلاع هستیم و چنین چیزی قابل تأیید نیست.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره به رسمیت شناختن حکومت فعلی افغانستان، گفت: تصمیمگیری در به رسمیت شناختن سایر حکومتها تصمیم کشور است و ما بر اساس مصالح خودمان تصمیمگیری میکنیم. کاملاً طبیعی است در هر گفتگویی بین دو همسایه که با بحرانهایی مستقیم یا غیرمستقیم میتواند امنیت ملی را متأثر کند، حتماً راجع به همسایههای دیگر صحبت خواهد شد. ایران و پاکستان مشترکات زیادی با افغانستان دارند و آنچه در افغانستان میگذرد، دغدغه ایران و پاکستان است و در هر گفتگویی درباره نحوه کمک به این کشور بحث خواهد شد.
وی در مورد اقدامات و پیگیری حقوقی برای به شهادت رساندن خبرنگاران، افزود: طبق حقوق بین الملل حمله به خبرنگاران مطلقاً ممنوع است و مصداق جنایات جنگی است. کشتار خبرنگاران در غزه و لبنان و حمله به رسانه ملی مصداق جنایات جنگی است. همه این موارد را مستند سازی کردیم ویک پرونده در حال پیگیری است.
بقایی در پاسخ به خبرنگاری، در ارزیابی بیانیه ۴ کشور اروپایی که ایران را به اقدامات تهدیدآمیز در خاک اروپا و آمریکا متهم کردند، گفت: این بیانیه هیچ مبنایی ندارد. فرافکنی و یک ادعای مضحک بدون سند و مدرک و صرفاً اتهام سازی است و هیچ مبنایی ندارد. تدوین کنندگان آن مشخص است کدام کشورها بودند؛ فرانسه و آمریکا به طور مشخص و هدفشان اعمال فشار است و برای منحرف کردن اذهان از اوضاع جاری در غزه این کار را میکنند. این کشورها به صورت مستقیم و غیرمستقیم در ارتکاب جنایت در غزه چه ارائه تسلیحات و چه حمایت متهم هستند.
وی در پاسخ به سؤالی احتمال مذاکره مستقیم ایران و آمریکا را رد کرد.
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره سفر وزیر برق عراق به تهران گفت: همکاری ایران و عراق در زمینه تبادل انرژی و برق همکاری بسیار طولانی است. موضوع پرداخت هزینههای برق در دستورکار ما بوده است و این سفر هم در ادامه مراودات وزارت نیروی ما و وزارت برق عراق صورت گرفته است.
وی گفت: چون در آستانه اربعین هستیم این سفر تنظیم شد که چگونه میتوانیم به تأمین نیازهای عراق کمک کنیم و همین طور همکاریها در حوزه انرژی در آینده و همین طور بحث پرداختها.