به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، منابع نزدیک به کرملین به خبرگزاری رویترز گفتهاند رئیسجمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، به احتمال زیاد در برابر ضربالاجل تحریمی که از سوی رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، تعیین شده و مهلت آن روز جمعه به پایان میرسد، کوتاه نخواهد آمد و همچنان به هدف خود برای تصرف کامل چهار منطقه از اوکراین پایبند است.
ترامپ تهدید کرده است که در صورت عدم موافقت پوتین با آتشبس در جنگ اوکراین، تحریمهای جدیدی علیه مسکو وضع خواهد کرد و همچنین بر کشورهایی که نفت روسیه را خریداری میکنند - که بزرگترین آنها چین و هند هستند - تعرفهی ۱۰۰ درصدی اعمال خواهد کرد.
به گفتهی سه منبع آگاه از بحثهای صورتگرفته در کرملین، پافشاری پوتین بر ادامهی جنگ ناشی از این باور است که روسیه در حال پیروزی است و نیز ناشی از تردید او نسبت به تأثیرگذاری تحریمهای جدید آمریکاست، بهویژه پس از چندین دور تحریمهای اقتصادی که طی سهسالونیم گذشته اعمال شدهاند.
دو منبع گفتهاند که پوتین نمیخواهد ترامپ را خشمگین کند و از این موضوع آگاه است که ممکن است در حال از دست دادن فرصتی برای بهبود روابط با واشنگتن و غرب باشد، اما اهداف جنگیاش را در اولویت قرار میدهد. یکی از منابع گفته است که هدف پوتین تصرف کامل مناطق دونتسک، لوهانسک، زاپوریژیا و خرسون است - مناطقی که روسیه آنها را بهعنوان خاک خود اعلام کرده - تا سپس گفتوگو دربارهی توافق صلح را آغاز کند.
جیمز راجرز، نویسندهی کتابی در آستانهی انتشار با عنوان «بازگشت روسیه» گفته است: «اگر پوتین بتواند این چهار منطقهای را که ادعای آنها را دارد، بهطور کامل اشغال کند، میتواند ادعا کند که جنگش در اوکراین به اهدافش رسیده است.»
منبع اول افزوده که روند کنونی مذاکرات، که طی آن مذاکرهکنندگان روس و اوکراینی از ماه مه تاکنون سه بار دیدار کردهاند، تلاشی از سوی مسکو برای متقاعد کردن ترامپ بوده تا نشان دهد پوتین صلح را بهطور کامل رد نمیکند. با این حال، به گفتهی این منبع، مذاکرات فاقد محتوای واقعی بودهاند و تنها به بحثهایی دربارهی تبادلات اسرا محدود شدهاند.
روسیه میگوید که در مذاکرات، با جدیت به دنبال توافقی برای صلح بلندمدت است، اما این روند دشوار است چراکه مواضع دو طرف بسیار از یکدیگر فاصله دارد. پوتین هفتهی گذشته این مذاکرات را «مثبت» توصیف کرده بود. مطالبات اعلامشدهی مسکو شامل عقبنشینی کامل اوکراین از چهار منطقهی مورد ادعا، پذیرش وضعیت بیطرفی از سوی کییف، و محدودیت در اندازهی نیروهای نظامی اوکراین است؛ خواستههایی که از سوی اوکراین رد شدهاند.
در نشانهای از این که ممکن است هنوز فرصتی برای دستیابی به توافق پیش از فرا رسیدن ضربالاجل وجود داشته باشد، انتظار میرود استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، این هفته به روسیه سفر کند؛ این در حالیست که تنشهای لفظی میان ترامپ و مسکو بر سر خطرات جنگ هستهای شدت گرفته است.
آنا کلی، سخنگوی کاخ سفید، در پاسخ به درخواست اظهارنظر گفت: «رئیسجمهور ترامپ میخواهد کشتار را متوقف کند، به همین دلیل است که در حال فروش تسلیحات ساخت آمریکا به اعضای ناتو است و او را به اعمال تعرفهها و تحریمهای سنگین در صورت عدم موافقت پوتین با آتشبس تهدید میکند.»
ترامپ، که پیشتر بارها از پوتین تمجید کرده و چشمانداز معاملات تجاری سودآور میان دو کشور را مطرح کرده بود، اخیراً شکایات فزایندهای نسبت به رئیسجمهور روسیه ابراز کرده است. او از آنچه «مزخرفات پوتین» خوانده، گلایه کرده و بمباران بیوقفهی کییف و سایر شهرهای اوکراین توسط روسیه را «نفرتانگیز» خوانده است. کرملین اعلام کرده که به اظهارات ترامپ توجه میکند، اما از پاسخگویی به آنها خودداری کرده است.
یولیا سویریدنکو، نخستوزیر اوکراین، هفتهی گذشته پس از بدترین حمله هوایی روسیه در سال جاری که منجر به کشته شدن ۳۱ نفر در کییف شد، خواستار «بیشترین فشار ممکن» از سوی جامعه جهانی شد. به گفته او، این حمله پاسخ روسیه به ضربالاجل ترامپ بوده است.
یک منبع روسی گفت که پوتین بهطور خصوصی از وخامت اخیر روابط با ایالات متحده نگران است. به گفته این منبع، پوتین هنوز امیدوار است که روسیه بتواند بار دیگر با آمریکا دوستی کند و با غرب دادوستد داشته باشد و «از خشم ترامپ نگران است».
با این حال، با توجه به پیشروی نیروهای روسیه در میدان نبرد و فشار شدید نظامی بر اوکراین، پوتین الان را زمان مناسبی برای پایان دادن به جنگ نمیبیند. این منبع افزوده که نه مردم روسیه و نه ارتش این کشور، توقف جنگ در این مقطع را درک نخواهند کرد.
راجرز، نویسنده کتاب «بازگشت روسیه»، گفت: «پوتین اعتبار سیاسی و میراث خود را روی این جنگ سرمایهگذاری کرده است. ما از نوشتهها و سخنان پیشین او میدانیم که خودش را بخشی از سنتی قدرتمند برای ایستادگی در برابر غرب و دفاع از منافع روسیه میبیند.»
به گفته یک منبع دیگر در روسیه، رهبر کرملین برای رابطه با ترامپ ارزش قائل است و نمیخواهد او را عصبانی کند، با این حال «او یک اولویت اصلی دارد؛ پوتین نمیتواند فقط به این دلیل که ترامپ میخواهد، جنگ را متوقف کند.»
فرد سومی که با دیدگاههای کرملین آشناست نیز گفته که روسیه قصد دارد هر چهار منطقهی مورد نظر را بهطور کامل تصرف کند و توقف در حالی که در جریان تهاجم تابستانی در حال پیشروی در میدان نبرد است را منطقی نمیداند.
به گزارش مرکز تحلیلهای نظامی بلکبرد گروپ مستقر در فنلاند، اوکراین طی سه ماه گذشته، برخی از بزرگترین عقبنشینیهای سرزمینی خود در سال ۲۰۲۵ را متحمل شده و تنها در ماه ژوئیه ۵۰۲ کیلومتر مربع از اراضی خود را از دست داده است. در مجموع، روسیه اکنون حدود یکپنجم از خاک اوکراین را اشغال کرده است. به گفتهی منبع اول، ستاد کل نیروهای مسلح روسیه به پوتین اطلاع داده است که جبههی اوکراین ظرف دو تا سه ماه آینده فرو خواهد پاشید.
با این حال، طبق گزارشی از «مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی» (CSIS) در واشنگتن که در ماه ژوئن منتشر شده، دستاوردهای اخیر روسیه از نظر میزان قلمرو، نسبتاً محدود بودهاند؛ از ابتدای سال گذشته تاکنون تنها 5،000 کیلومتر مربع از خاک اوکراین به تصرف روسیه درآمده که کمتر از ۱ درصد از کل مساحت این کشور است.
منابع نظامی اوکراینی و غربی تأیید میکنند که روسیه در حال پیشروی است، اما این پیشروی آهسته و با تلفات سنگین همراه بوده است. وبلاگنویسان نظامی روس میگویند که نیروهای مسکو در جریان تهاجم تابستانی کنونی در مناطقی گرفتار شدهاند که زمین و محیط شهری متراکم به نفع اوکراین عمل میکند، اما ارزیابی آنها این است که در سایر مناطق، پیشروی باید سریعتر باشد.
منبع دوم گفته است که تهدید تحریمی ترامپ «دردناک و ناخوشایند» است، اما فاجعهآمیز نیست. منبع سوم نیز اظهار داشته که در مسکو این احساس وجود دارد که «دیگر چیز زیادی نمانده که بتوانند علیه ما انجام دهند.» این فرد اضافه کرده که مشخص نیست آیا ترامپ واقعاً ضربالاجل خود را اجرا خواهد کرد یا نه، و گفت: «او قبلاً هم تهدید کرده، اما بعدش کاری نکرده یا نظرش را عوض کرده است.»
این منبع همچنین گفته که تصور اینکه چین به دستور ترامپ خرید نفت از روسیه را متوقف کند دشوار است، و اقدامات ترامپ میتواند نتیجه معکوس داشته باشد و باعث افزایش قیمت جهانی نفت شود. طبق دادههای تجاری سازمان ملل، بهدلیل تحریمهای قبلی، صادرکنندگان نفت و گاز روسیه متحمل ضررهای سنگینی شدهاند و سرمایهگذاری مستقیم خارجی در این کشور در سال گذشته ۶۳ درصد کاهش یافته است. همچنین حدود ۳۰۰ میلیارد دلار از داراییهای بانک مرکزی روسیه در حوزههای قضایی خارجی مسدود شده است.
با اینحال، توانایی روسیه برای ادامهی بیوقفه جنگ باقی است؛ بخشی از آن به لطف تأمین مهمات از سوی کرهشمالی و واردات قطعات با مصرف دوگانه از چین است که به جهش چشمگیر تولید تسلیحات کمک کردهاند. کرملین بارها اعلام کرده که روسیه در برابر تحریمها تا حدی «ایمنی» دارد. ترامپ نیز مهارت روسیه در دور زدن تحریمها را تأیید کرده است. او در پاسخ به پرسشی درباره واکنشش در صورت عدم توافق روسیه با آتشبس، در آخر هفته به خبرنگاران گفت: «آنها آدمهای زیرکی هستند و در دور زدن تحریمها مهارت خوبی دارند، بنابراین باید ببینیم چه میشود.»
منبع اول گفت که پوتین با ادامهی این جنگ، پیشنهادی که ایالات متحده در ماه مارس ارائه داده بود را رد کرده است؛ پیشنهادی که در ازای پذیرش آتشبس کامل، شامل لغو تحریمهای آمریکا، بهرسمیتشناختن مالکیت روسیه بر کریمه (که در سال ۲۰۱۴ از اوکراین الحاق شد) و پذیرش کنترل عملی روسیه بر سرزمینهایی بود که از سال ۲۰۲۲ تصرف کرده است.
این منبع این پیشنهاد را یک «فرصت فوقالعاده» توصیف کرده، اما افزوده است که متوقفکردن یک جنگ بسیار دشوارتر از شروع آن است.