سرویس جهان مشرق- دولت جوزف عون که از حمایت آمریکا، عربستان سعود و کشورهای غربی برخوردار است، شب گذشته اقدام به تصویب طرح خلع سلاح حزب الله کرد.
بول مرقص، وزیر اطلاع رسانی دولت لبنان، پنجشنبه شب در سخنانی از موافقت دولت این کشور با اهداف سند آمریکایی مبنی بر «پیشبرد یک راهحل جامع و پایدار» خبر داد، وی تاکید کرد: هیات دولت لبنان با انحصار سلاح در دست دولت و استقرار ارتش این کشور در جنوب را تصویب کرده است.
به گفته شبکه خبری الجزیره، رئیسجمهور لبنان تلاش کرد وزرای دو جنبش شیعی امل و حزبالله را قانع کند که از این جلسه خارج نشوند، اما موفق نشد و چهار وزیر جریان شیعی کابینه از جلسه هیئت دولت خارج شدند.
وزرای امل و حزبالله ضمن رد قاطعانه بررسی سند آمریکا به عنوان یک توافق تاکید کردند باید تا زمان خروج نظامیان رژیم صهیونیستی از خاک لبنان، توقف حملات این رژیم و آغاز بازسازی، هرگونه اظهار نظر درباره سلاح حزبالله به تعویق بیفتد.
موضوع خلع سلاح حزبالله لبنان که قبلا هم در فضای داخلی این کشور، پیشینه داشته است، بسیار پیچیده و چندوجهی و یک مسئله ساده و تک بعدی نیست و پاسخ به آن نیازمند بررسی دقیق عوامل سیاسی، نظامی، منطقهای و بینالمللی است.
حزب الله، قدرت اول نظامی لبنان
در وهله اول، مسئله قدرت نظامی حزب الله مطرح است که در لبنان به لحاظ نظامی و گستردگی تشکیلاتی، هیچ جریان و یا نهادی همتراز با آن وجود ندارد.
حزبالله دارای زرادخانهای قابلتوجه از تسلیحات سبک، انواع موشکهای پیشرفته و همچنین ناوگان پهپادی است. این جنبش توانایی شلیک موشک از لانچرهای ثابت و متحرک با کنترل از راه دور را دارد که آن را در برابر حملات متقابل مقاومتر میکند.
حزبالله در جنگ اول لبنان (۱۹۸۲) علیه رژیم صهیونیستی، جنگ ۳۳ روزه (۲۰۰۶) و همچنین جنگ سال (۲۰۲۴) با رژیم صهیونیستی نشان داد که توانایی مقاومت در برابر یک ارتش مدرن را دارد و از آن زمان پایان آخرین جنگ تاکنون مجددا زرادخانه خود را تقویت کرده است.
دولت لبنان که همواره به دلیل دخالتهای کشورهای غربی از جمله آمریکا، به نفع امنیت صهیونیستها و مرزهای شمالی فلسطین اشغالی، از ارتش قدرتمندی برخوردار نبوده است، ابزار نظامی موثر و توانمندی به منظور رویارویی با حزب الله لبنان ندارد و از این رو، بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران، اجرایی شدن طرح خلع سلاح حزب الله از سوی دولت جوزف عون را در عمل غیرممکن و ناشدنی میدانند.
در کنار این مسئله، نفوذ منطقهای و حمایتهای گسترده از این جبش از سوی سایر جنبشها و بازیگران محور مقاومت در منطقه، یکی دیگر از عناصر مهم در قدرت سخت افزاری حزبالله است.
از این رو، در نگاه نخبگان سیاسی این کشور، اقدام دولت جوزف عون بر علیه حزب الله لبنان بیشتر جنبه نمایشی دارد تا آنکه جنبه عملی داشته باشد.
جایگاه سیاسی و نفوذ گسترده مقاومت در لبنان
مسئله دیگری که جایگاه حزب الله را در لبنان نسبت به سایر جریانات متمایز میکند، حزبالله در میان جامعه شیعه لبنان و بخشهایی از دیگر جوامع لبنانی پایگاه مردمی قوی دارد و بهعنوان نماد مقاومت در برابر اسرائیل و اشغالگری آن شناخته میشود، مسئلهای که یک واقعیت تاریخی برای مردم لبنان محسوب میشود و مردم این کشور آن را فراموش نخواهند کرد.
همچنین این گروه در پارلمان لبنان و در ساختار سیاسی این کشور نفوذ قابلتوجهی دارد که هیچ جریان سیاسی، قادر به نادیده گرفتن آن نیست. حزب الله لبنان همزمان با فعالیتهای نظامی و امنیتی خود، به عنوان یک بازیگر سیاسی مهم و تعیین کننده در عرصه سیاسی نیز اقدام به ایفای نقش میکند.
از سوی دیگر، در زمانی که دولت و سیاسیون این کشور به لحاظ اقتصادی وابسته به کمکهای خارجی از جمله آمریکا هستند و در ارائه خدمات مورد نیاز به مردم این کشور، عاجز ماندهاند، حزبالله با ارائه خدمات اجتماعی (مانند موسسه قرضالحسنه) و تامین نیازهای مردمی و همچنین اقداماتی مانند بازسازی مناطق جنگزده، پایگاه و حمایت مردمی خود را بیش از پیش تقویت کرده است.
حتی برخی از لبنانیها که با ایدئولوژی حزبالله موافق نیستند، سلاح آن را بهعنوان بازدارنده در برابر اسرائیل ضروری میدانند.
بارز ترین نمونه این مسئله، پیروزی قاطع مقاومت لبنان، در انتخابات شهرداریهای خرداد ماه است که طی آن، مردم لبنان و خصوصا شیعیان، همزمان با حضور حداکثری در پای صندوقهای رای، حمایت بی چون و چرای خود را از گزینه مقاومت نشان دادند.
لازم به ذکر است که ساختار فرقهای لبنان و همزمان نفوذ سیاسی حزبالله باعث میشود که در حال حاضر هرگونه تلاش برای خلع سلاح امری غیر متحمل باشد.
پروژه غربی - عربی علیه حزب الله لبنان
جایگاه و این وضعیت فعلی حزب الله باعث میشود تا غرب و برخی از کشورهای منطقه به رهبری آمریکا، به منظور ضربه به مقاومت لبنان، طرحهای نظامی و امنیتی از جمله آشوبهای داخلی را پیش بگیرند.
از این رو، ارزیابیها حاکی از آن است که اقدام اخیر دولت جوزف عون در سایه حمایت و ترغیب آمریکا و دیگر کشورهای غربی و عربی، تنها یک مقدمه به منظور بهانهسازی برای انجام پروژههای امنیتی و نظامی در داخل لبنان بر علیه مقاومت است.
تظاهرات مردم لبنان در اعتراض به تصمیم دولت جوزف عون بر علیه مقاومت
به عنوان مثال، آرون میلر، مذاکرهکننده پیشین آمریکا، معتقد است که "خلع سلاح حزبالله بدون جنگ داخلی در لبنان غیرممکن است" و اقدام کوتهبینانه دولت جوزف عون در تصویب طرح خلع سلاح حزب الله، علیرغم آنکه هیچ آسیبی به حزب الله نخواهد زد، اما برای آمریکا و صهیونیستها مسیر ایجاد آشوب داخلی توسط عناصر مزدور را مهیا خواهد کرد.
با وجود توطئه جدید غرب به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی و عناصر آن از جمله جوزف عون، تاریخ نشان داده که حزبالله لبنان با تکیه بر قدرت نظامی، حمایت مردمی و پشتیبانی منطقهای، همواره قادر به خنثی کردن توطئههای داخلی و خارجی علیه خود بوده است. از جنگ ۳۳ روزه ۲۰۰۶ گرفته تا فشارهای سیاسی و تحریمهای بینالمللی و جنگ سال گذشته، این جنبش با انعطافپذیری و استراتژیهای هوشمندانه در برابر دشمنانش ایستادگی کرده است.
دولت جوزف عون نیز مانند تجربه سعد حریری در گذشته، که با فشارهای خارجی و داخلی نتوانست حزبالله را مهار کند، با موانع مشابهی روبهرو خواهد شد و بدون آنکه موفق به خلع سلاح مقاومت شود، دست از پا درازتر به دنبال امور دیگر خواهد رفت.