به گزارش همشهریآنلاین به نقل از فارس، در تاریخ اول مرداد ۱۴۰۴، جلسهای با عنوان «راهبردهای دیپلماتیک آمریکا برای خاورمیانهای پویا» در کمیته فرعی مبارزه با تروریسم مجلس سنا برگزار شد. در این جلسه، دنیل شاپیرو (سفیر سابق آمریکا در اسرائیل)، برایان هوک (نماینده ویژه سابق آمریکا در امور ایران)، و شلی کالبرتسون (پژوهشگر ارشد مؤسسه رند) حضور داشتند.
این نشست، که مهمترین جلسه استماع پس از عملیات نظامی مشترک آمریکا و اسرائیل علیه ایران در مدت ۱۲ روز محسوب میشود، به بررسی سیاستهای بلندمدت آمریکا در قبال ایران و منطقه خاورمیانه پرداخت.
اظهارات برایان هوک: تمرکز بر موازنه قدرت و عادیسازی روابط
هوک در این جلسه اظهار داشت که عملیات اخیر، به ادعای وی، «گامهای توسعهطلبانه ایران» را متوقف کرده و فرصتهایی برای بازسازی ساختار قدرت در خاورمیانه فراهم آورده است. او با اشاره به تغییر موازنه قوا در منطقه، سه راهبرد اصلی را پیشنهاد کرد:
۱- مهار بلندمدت ایران و متحدانش: هوک بر لزوم برنامهریزی جامع برای محدودسازی نفوذ ایران و محور مقاومت تأکید کرد.
۲- گسترش توافقنامههای ابراهیم: او پیشنهاد داد که پس از پایان جنگ غزه و تضعیف حماس، کشورهای بیشتری به توافقنامههای عادیسازی روابط با اسرائیل ملحق شوند.
۳- تقویت همکاریهای اقتصادی و فرهنگی: هوک بر تعمیق روابط آمریکا با کشورهای حاشیه خلیجفارس برای تضمین امنیت منطقهای تأکید کرد.=
هوک معتقد است که این راهبردها میتوانند با بهرهگیری از نتایج عملیات اخیر، نظمی پایدار به نفع منافع آمریکا و متحدانش در خاورمیانه ایجاد کنند و در این بین هزینه اجرای این راهبردها باید بین متحدین به خصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس تقسیم شود.
اظهارات دنیل شاپیرو: ضرورت تضعیف زیرساختهای ایران
دنیل شاپیرو با اشاره به عملیات نظامی اخیر، مدعی شد که ایران در ضعیفترین موقعیت خود پس از انقلاب اسلامی قرار دارد. او پیشنهاد کرد که تمام ظرفیتهای استراتژیک ایران، از جمله برنامه هستهای، توان موشکی، نفوذ منطقهای، و منابع اقتصادی، هدف قرار گیرند.
شاپیرو همچنین از ایده «تغییر رژیم» در ایران حمایت کرد، اما تأکید داشت که این هدف باید از طریق تحولات داخلی و بهظاهر با خواست مردم ایران دنبال شود.
وی همچنین به نقش کلیدی روابط اسرائیل با آذربایجان اشاره کرد و پیشنهاد داد که الگوی همکاری اسرائیل-آذربایجان، در کنار توافقنامههای ابراهیم، میتواند به گسترش روابط منطقهای اسرائیل کمک کند.
شاپیرو معتقد است که این تحولات، همراه با همکاری کشورهای حاشیه خلیجفارس، فرصتهای بیسابقهای برای آمریکا ایجاد کرده است.
تحلیل کلی جلسه؛ عملیات روانی روی تصمیمگیران ایرانی
اظهارات مطرحشده در این جلسه نشاندهنده تمرکز آمریکا بر مهار نفوذ ایران و ایجاد نظمی جدید در خاورمیانه است که در آن اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیجفارس نقش محوری داشته باشند.
این رویکرد شامل فشارهای نظامی، اقتصادی، و دیپلماتیک برای محدودسازی ایران و متحدانش است. با این حال، برخی تحلیلها حاکی از آن است که ادعای «ضعف بیسابقه ایران» میتواند
بخشی از یک عملیات روانی برای تأثیرگذاری بر تصمیمگیران ایرانی باشد.
این ادعاها در حالی مطرح میشوند که ایران در سالهای اخیر توانسته است با تقویت توان نظامی، دانش هستهای، و نفوذ منطقهای، جایگاه خود را در منطقه تحکیم کند.
نقش ایران در منطقه
ایران از زمان انقلاب اسلامی، سیاست حمایت از ملتها و دولتهایی را دنبال کرده که بر اساس احترام متقابل خواستار همکاری بودهاند. این سیاست، که با هزینههای قابلتوجهی همراه بوده، دستاوردهایی مانند توسعه توان موشکی، پیشرفت در دانش هستهای، و گسترش نفوذ فرهنگی در منطقه را به همراه داشته است.
این جلسه استماع نشان داد که آمریکا و متحدانش به دنبال تضعیف این دستاوردها و محدودسازی نقش ایران در منطقه هستند.