آجیل‌ها غنی از اسیدهای چرب غیراشباع، پروتئین، فیبر غذایی، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند. به همین دلیل مصرف آجیل در سه ماهه اول بارداری بسیار مفید است زیرا مواد مغذی لازم برای رشد جنین را فراهم می‌کند. مادرانی که در اوایل بارداری، به خصوص سه ماه اول حدود ۵۷ تا ۸۵ گرم آجیل در هفته (تقریباً معادل یک تا یک‌ونیم مشت متوسط آجیل) مصرف می‌کنند، احتمال اینکه نوزادانی باهوش داشته باشند، بسیار زیاد است.
محققان اسپانیایی گزارش کرده‌اند که خوردن آجیل در دوران بارداری می‌تواند به بهبود توانایی شناختی در کودکان منجر شود. مطالعه انجام شده توسط آنان شامل ۲۲۰۸ کودک بود. مادران آنان در سه ماهه اول و سوم بارداری، پرسشنامه‌های مربوط به الگوی غذایی خود را تکمیل کردند. سپس، محققان توانایی‌های حرکتی و شناختی کودکان را در سنین یک‌ونیم، پنج و هشت سالگی با آزمون‌های استاندارد ارزیابی کردند.
نتایج نشان داد که اگرچه حدود یک سوم زنان اصلاً آجیل مصرف نکرده بودند، اما فرزندان مادرانی که آجیل را در رژیم غذایی خود گنجانده بودند، ضریب هوشی (IQ) بالاتری داشتند.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل تغذیه ماه اول بارداری
تشخیص دقیق بهترین زمان مصرف آجیل در دوران بارداری چندان آسان نیست زیرا در هر مرحله از بارداری مزایای خاص خود را دارد. به عنوان نمونه، چربی‌های مفید موجود در آجیل، در سه ماهه اول بارداری نقش مهمی در رشد و تکامل مغز جنین ایفا می‌کنند. در مقابل، مصرف آجیل در ماه‌های پایانی بارداری، مانند ماه هشتم، می‌تواند به افزایش وزن مناسب جنین کمک کند.
چه مقدار آجیل در دوران بارداری بخوریم؟ میزان مصرف آجیل در بارداری روزانه ۳۰ گرم است. در جدول زیر مقدار مجاز مصرف آجیل را در هر دوره بارداری ذکر می‌کنیم. البته پیشنهاد می‌کنیم با متخصص تغذیه درباره مقدار مجاز مصرف آجیل در بارداری مشورت کنید زیرا هر کدام از مغزها فواید و مضرات احتمالی خود را دارند.
|
دوره بارداری |
میزان مصرف |
|
سه ماهه اول |
30 تا 40 گرم |
|
سه ماهه دوم |
40 تا 50 گرم |
|
سه ماهه سوم |
50 تا 60 گرم |
آجیل‌هایی مانند بادام، گردو، بادام هندی و فندق، فواید فراوانی برای زنان باردار دارند. در ادامه خواص آجیل در بارداری را ذکر می‌کنیم.
نقل قول از:
Folic acid is particularly important during the early phase of pregnancy as this B vitamin helps form the neural tube. Folic acid deficiency can lead to serious birth defects (such as anencephaly and spina bifida) in the brain and spine. According to the Centers for Disease Control and Prevention, every woman of reproductive age should consume 400 micrograms of folic acid daily to avoid adverse pregnancy outcomes.
ترجمه:
اسید فولیک به‌ویژه در مراحل اولیه بارداری اهمیت زیادی دارد، زیرا این ویتامین B به تشکیل لوله عصبی کمک می‌کند. کمبود اسید فولیک می‌تواند منجر به ناهنجاری‌های جدی هنگام تولد مانند آنانسفالی (نبود بخشی از مغز) و اسپینا بیفیدا (مشکلات ستون فقرات) شود. طبق نظر مراکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها، هر زن در سنین باروری باید روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک مصرف کند تا از پیامدهای نامطلوب بارداری جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: اسپینا بیفیدا در جنین چیست؟
باوجود فواید مصرف آجیل در بارداری، نمی‌توان از عوارض مصرف آن چشم‌پوشی کرد. در ادامه، مضرات مصرف آجیل در بارداری را ذکر می‌کنیم.
چهار مغز حاوی مقادیر قابل توجهی از مواد معدنی حیاتی مانند فسفر، پتاسیم، روی، سلنیوم و مس است که نقش مهمی در رشد و تکامل جنین ایفا می‌کنند. علاوه بر این، مخلوط آجیل منبع غنی از چربی‌های سالم به شمار می‌رود که می‌تواند جایگزین مناسبی برای برخی غذاهای ناسالم باشد. به عنوان مثال، بادام زمینی، بادام و گردو، هر کدام مقدار قابل توجهی چربی مفید دارند و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری هستند.
برخی می‌گویند خوردن چهار مغز در بارداری، می‌تواند به حفظ زیبایی و سلامت پوست شکم پس از زایمان کمک کند. همچنین، این ترکیب مغذی به دلیل خواص ویژه‌اش، برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مفید است و زنان مبتلا به دیابت بارداری، معمولاً می‌توانند با مشورت پزشک، آجیل چهار مغز را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
چه آجیلی برای بارداری مفید است؟ در ادامه خواص مصرف بهترین آجیل در بارداری را ذکر می‌کنیم.
خوردن گردو در دوران بارداری، ویتامین E، امگا-۳، روی، منگنز، اسیدهای آلی مختلف و فسفر را تامین می‌کند. اسیدهای آلی موجود در گردو نقش مهمی در تقویت رشد مغز جنین ایفا می‌کنند. بنابراین، مصرف بیشتر گردو در دوران بارداری ممکن است به افزایش هوش نوزاد کمک کند.
بادام درختی یک گزینه‌ی غنی از مواد مغذی برای زنان باردار است و به دلیل داشتن امگا-۳ به افزایش هوش نوزاد کمک می‌کند. علاوه بر این، بادام حاوی فولات و اسید فولیک است که برای پیشگیری از نقص لوله عصبی در نوزادان ضروری است. منیزیم موجود در بادام نیز خطر زایمان زودرس را کاهش می‌دهد. مصرف بادام درختی در بارداری می‌تواند به پیشگیری از احتباس ادرار در این دوران نیز کمک کند.
فندق یک مکمل فوق‌العاده برای رژیم غذایی سالم دوران بارداری است زیرا سرشار از مواد مغذی و ویتامین‌های ضروری مانند ویتامین E، کلسیم، آهن و روی است که بدن شما در دوران بارداری به آن‌ها نیاز دارد. با این حال، قبل از افزودن فندق به رژیم غذایی خود، با پزشکتان مشورت کنید تا از میزان مناسب مصرف روزانه آن اطمینان حاصل نمایید.
بادام زمینی که به نام «بادام خاکی» نیز شناخته می‌شود، بیش از ۱۰ نوع اسید آمینه ضروری، ویتامین‌های گروه B و اسید فولیک دارد که به رشد سلولی، بهبود حافظه و تقویت رشد شناختی کمک می‌کند. زنان باردار هنگام مصرف بادام زمینی نباید پوست نازک قرمز رنگ آن را جدا کنند، زیرا این پوست برای سلامت خون مفید است.
تخمه آفتابگردان نسبت به سایر آجیل‌ها، پروتئین بیشتری دارد و در عین حال کالری آن کمتر است. این دانه‌ها حاوی ویتامین E و اسیدهای ضروری هستند که سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند. همچنین دارای آهن، روی، پتاسیم و منیزیم هستند که به پیشگیری از کم‌خونی و کاهش خطر سقط جنین کمک می‌کنند.
با این حال، مصرف بیش از حد تخمه آفتابگردان در بارداری می‌تواند منجر به مسمومیت فسفر شود که کلیه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ممکن است باعث شکنندگی ناخن‌ها و موها شود.
خوردن 30 گرم پسته می‌تواند تقریباً تمام نیاز روزانه بدن به آهن، کلسیم، فولات و پتاسیم را تامین کند که برای رشد و تکامل جنین حیاتی هستند. پسته حاوی ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند و از بروز بیماری‌های مختلف جلوگیری می‌کنند.
بادام هندی سرشار از ویتامین‌های E، B1، B4، B5، B6، C، اسید فولیک، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی، مس و سلنیوم است که برای سلامت مادر و رشد جنین ضروری هستند. همچنین وجود آنتی‌اکسیدان‌ها در بادام هندی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و از بروز بیماری‌های مختلف جلوگیری می‌کند. مصرف بیش از حد بادام هندی می‌تواند منجر به افزایش وزن غیرضروری مادر شود. ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که روزی چند عدد بادام هندی در بارداری بخوریم؟ مصرف روزانه 28 گرم بادام هندی در بارداری مجاز است.
همان‌طور که در مقاله دانه چیا در بارداری و دوران شیردهی ذکر کردیم، دانه‌های چیا منبع غنی از مواد مغذی مختلف هستند که برخی از آن‌ها به‌عنوان آنتی‌اکسیدان عمل می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود برخی آنتی‌اکسیدان‌هایی که در دانه چیا یافت می‌شود، مانند روی (زینک)، سلنیوم و منگنز، می‌تواند خطر پره‌اکلامپسی و محدودیت رشد جنین را افزایش دهد.
دیابت بارداری شایع است و می‌تواند برای مادران چالش‌برانگیز باشد. مصرف آجیل‌ها به دلیل داشتن فیبر بالا و منیزیم، نقش موثری در کنترل قند خون دارد و همچنین باعث ایجاد حس سیری طولانی‌مدت در مادر می‌شود که به پیشگیری از این مشکل کمک می‌کند.
یکی از دغدغه‌های زنان باردار، پرخوری و هوس‌های شدید است که می‌تواند منجر به افزایش قند خون شود اما اگر آجیل‌ها به‌عنوان بخشی از رژیم غذایی مادر قرار بگیرند، فیبر موجود در آن‌ها باعث ایجاد حس سیری شده و از نوسانات قند خون جلوگیری می‌کند. این امر به کاهش هوس‌های غذایی کمک کرده و در کنترل دیابت بارداری بسیار موثر است. فندق، بادام درختی و پسته از جمله آجیل‌هایی هستند که به کنترل قند خون در دوران بارداری کمک می‌کنند.
مصرف آجیل خام در بارداری، به دلیل عدم وجود نمک یا روغن‌های افزودنی، خطر ابتلا به فشار خون بالا و مشکلات گوارشی را کاهش می‌دهد و به کنترل وزن مادر در دوران بارداری کمک می‌کند. بنابراین، گنجاندن آجیل خام در رژیم غذایی بارداری می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت کلی مادر و جنین ایفا کند.
مصرف آجیل در ماه آخر بارداری
اگرچه مصرف آجیل در مراحل اولیه بارداری نقش مهم و قابل توجهی در رشد و تکامل جنین دارد، اما تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف آجیل در سه ماهه سوم بارداری، تاثیر چندانی بر رشد کودک ندارد. این موضوع احتمالاً به این دلیل است که تاثیر عوامل داخلی و خارجی بر رشد جنین در طول دوره بارداری متفاوت بوده و وضعیت تغذیه‌ای مادر در اوایل بارداری نقش برجسته‌تری در فرآیند رشد جنین ایفا می‌کند.
افرادی که به آجیل حساسیت دارند، باید از مصرف آن خودداری کنند، زیرا این حساسیت‌ها می‌تواند واکنش‌های شدید و حتی تهدیدکننده حیات مانند آنافیلاکسی ایجاد کند. همچنین، به بیماران مبتلا به آسم توصیه می‌شود مصرف آجیل را محدود کنند یا به‌طور کامل از آن پرهیز نمایند، چرا که ممکن است علائم بیماری آن‌ها را تشدید کند.
افرادی که دچار مشکلات کلیوی هستند نیز باید در مصرف آجیل احتیاط کنند زیرا سطح پتاسیم، سدیم و فسفر در بدن آن‌ها نیاز به کنترل دقیق دارد و آجیل به‌عنوان منبع غنی این مواد می‌تواند برایشان مضر باشد. بنابراین، این افراد بهتر است قبل از افزودن آجیل به رژیم غذایی خود، با پزشک مشورت کنند.
خوردن مغز در بارداری در کنار میوه خشک مفید است و به شما کمک می‌کند تا رژیم غذایی متنوعی داشته باشید. میوه‌های خشک تمام مواد مغذی موجود در میوه‌های تازه را دارند. بنابراین، می‌توانید کمی میوه خشک بخورید. فراموش نکنید که میوه‌های خشک قند بیشتری دارند و نباید در خوردن آن‌ها زیاده‌روی کرد.
مصرف مغزها و آجیل‌ها در دوران بارداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چرا که این مواد غذایی غنی از اسیدهای چرب مفید، پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد و تکامل جنین هستند. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که گنجاندن آجیل‌ها در رژیم غذایی مادران به بهبود سلامت مغز جنین، تقویت سیستم ایمنی، کنترل قند خون و کاهش خطر بیماری‌های مزمن کمک می‌کند. همچنین، مصرف منظم مقدار مجاز آجیل در هر سه ماهه بارداری، نقش مهمی در حمایت از سلامت مادر و رشد مطلوب نوزاد ایفا می‌کند. با این حال، توصیه می‌شود مصرف آجیل خام و بدون افزودنی انتخاب شود تا از مضرات احتمالی مانند افزایش فشار خون یا حساسیت جلوگیری گردد.
