عصر ایران- امروز، ۲۰ مرداد ۱۴۰۴، مصادف با چهلمین زادروز مرتضی پاشایی، خواننده، آهنگساز و نوازنده محبوب موسیقی پاپ ایران است که با آثار ماندگارش همچنان در قلب میلیون‌ها طرفدار زنده است. مرتضی پاشایی، متولد ۲۰ مرداد ۱۳۶۳ در تهران، با صدای گرم و احساسی خود و ترانه‌هایی که از عمق قلبش سرچشمه می‌گرفت، در مدت کوتاهی توانست جایگاهی ویژه در موسیقی ایران به دست آورد.
مرتضی پاشایی از کودکی به موسیقی علاقه‌مند بود و از ۱۴ سالگی با نواختن گیتار، قدم در مسیر هنر گذاشت. او که دانشجوی رشته گرافیک بود، در اواخر دهه ۱۳۸۰ فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرد و با انتشار ترانه‌هایش در اینترنت، به‌ویژه قطعه معروف «یکی هست» در سال ۱۳۸۹، به شهرت رسید. آلبوم‌هایی مانند «یکی هست» و قطعات منتشرنشده‌ای چون «غیرممکن» با صدای سوزناک و ملودی‌های دل‌نشین، او را به یکی از محبوب‌ترین چهره‌های موسیقی پاپ تبدیل کرد.
پاشایی نه‌تنها خواننده‌ای توانمند بود، بلکه به‌عنوان آهنگساز و ترانه‌سرا نیز فعالیت داشت. ترانه‌های او که اغلب مضامینی عاشقانه و احساسی داشتند، با روحیه جوانان هم‌خوانی داشت و به‌سرعت در دل مخاطبان جای گرفت. او با وجود عمر کوتاه هنری‌اش، تأثیری زیادی بر موسیقی پاپ ایران گذاشت و به «پدیده پاشایی» معروف شد.
مرتضی پاشایی در آذر ۱۳۹۲ به بیماری سرطان معده مبتلا شد و پس از ماه‌ها مبارزه با این بیماری، در ۲۳ آبان ۱۳۹۳ در بیمارستان بهمن تهران در سن ۳۰ سالگی چشم از جهان فروبست. درگذشت او موجی از اندوه را در میان طرفداران و جامعه هنری به راه انداخت. تشییع جنازه او در تهران با حضور انبوه مردم، که از شهرهای مختلف ایران و حتی خارج از کشور آمده بودند، به یکی از پرجمعیت‌ترین مراسم‌های تشییع در ایران تبدیل شد. این حضور گسترده، که توسط بی‌بی‌سی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تجمعات مردمی در دهه اخیر توصیف شد، نشان‌دهنده عمق تأثیرگذاری مرتضی بر قلب مردم بود.
پس از درگذشت مرتضی پاشایی، مراسم‌های متعددی به یاد او برگزار شد. به گفته پدرش، مراسم سالگرد تولد و درگذشت او اغلب در ۲۳ آبان برگزار می‌شود. همچنین، مراسم اولین سالگرد درگذشت او در ۲۲ آبان ۱۳۹۴ در مسجد امیرالمومنین بلوار مرزداران تهران با حضور دوستدارانش برگزار شد. در سال‌های بعد نیز، طرفداران در شهرهای مختلف ایران و حتی خارج از کشور، از جمله کانادا، اتریش و افغانستان، با برگزاری همایش‌های مردمی و پخش ترانه‌هایش یاد او را گرامی داشتند.
یکی از اقدامات زیبا پس از درگذشت پاشایی، انتشار تک‌آهنگ «غیرممکن» بود که توسط برادرش، مصطفی پاشایی، در سالگرد درگذشت او منتشر شد. این اثر، که ترانه‌اش توسط مهرزاد امیرخانی سروده شده و ملودی آن از ساخته‌های خود مرتضی بود، بار دیگر صدای او را به گوش طرفداران رساند.
مرگ زودهنگام مرتضی پاشایی و واکنش‌های گسترده مردمی، رسانه‌ها را به تحلیل این «پدیده اجتماعی» واداشت. حضور گسترده مردم در تشییع جنازه او، تجمعات خودجوش در پارک‌ها و اماکن عمومی، و فعالیت‌های فضای مجازی با هشتگ‌هایی مانند #mimmeslemorteza، نشان از ارتباط عمیق او با مخاطبانش داشت. بسیاری از چهره‌های سرشناس هنری و ورزشی، از جمله محمدرضا شجریان، حسن روحانی، علی دایی و شادمهر عقیلی، درگذشت او را تسلیت گفتند و از تأثیر عمیق او بر جامعه سخن گفتند.
سالگرد تولد مرتضی پاشایی، بار دیگر یاد و خاطره این هنرمند فقید در دل طرفدارانش زنده می‌شود. صدای او همچنان در کوچه‌ها، ماشین‌ها و خانه‌های ایرانیان طنین‌انداز است. ترانه‌هایی مانند «یکی هست»، «عصر پاییزی» و «بغض» نه‌تنها نوستالژی نسل گذشته، بلکه الهام‌بخش نسل جدید است. طرفدارانش در شبکه‌های اجتماعی با انتشار ویدئوها، تصاویر و پیام‌های احساسی، یاد او را گرامی می‌دارند.
مرتضی پاشایی، ستاره‌ای بود که در آسمان موسیقی ایران درخشید و با وجود خاموشی زودهنگام، نورش همچنان در قلب‌ها باقی است. به قول یکی از ترانه‌هایش: «یکی هست تو قلبم که هر شب واسه اون می‌نویسم و اون خوابه...»؛ او شاید دیگر در میان ما نباشد، اما صدایش برای همیشه در قلب دوستدارانش زنده خواهد ماند.
