همشهری آنلاین- سحر جعفریان‌عصر: همان پرهای شلاقی کوتاه و بلند و پرپشتی که آخر، یک روز شترمرغ‌ها نتوانستند با آن پرواز کنند تا از سایه سنگین ضرب‌المثل «به شترمرغ گفتند بار ببر، گفت مرغم؛ گفتند بپر، گفت شترم» به در شوند. این روزها از خام تا رنگی از معمولی تا اعلایشان گران هستند که بعد از پَرکَنی با توجه به ویژگی الکترواستاتیکی‌شان، بیشتر گردگیر می‌شوند تا گرد و غبارها را بگیرند و پُرشمارهایشان نیز عَلَم هیئت‌ها و سرپوش تعزیه‌خوانان را می‌آرایند. تازگی نیز برای تزیین لباس، کلاه، کیف، زیورآلات، صنایع دستی، دکوراسیون ترند شده‌اند.
هر پر ۱۰۰ هزار تومان
همه‌جا پای کیفیت و پشت‌بندش هم قیمت درمیان است؛ حتی وسط بازار پَرهای شترمرغی (از خرازی‌های محلی تا بورس صالح‌آباد و فروشگاه‌های آنلاین) که در آن با وسواس و دست‌چینی، معمولی‌های ارزان از اعلاهای گران، جدا و سَوا شده‌اند. شکل و شمایل پرهای معمولی چنین است؛ ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر که اغلب از نژاد چینی و ایرانی پرکَنی می‌شوند. شاید چون بعضی ارزانی‌ها بی‌حکمت نیست بید به پرهای معمولی می‌زند. پرهای اعلا اما ناگفته پیداست خوش‌نمایند؛ پهن با بیش از ۱۰۰ سانتیمتر کشیدگی که از نژادهای گردن‌آبی، سیاه، قرمز آفریقایی و یا رنگین آمریکایی به عمل می‌آیند. با توجه به این تفکیک کیفی، تکلیف کاربرد و قیمت پرها، روشن است. این‌گونه که پرهای معمولی، بیشتر به کار تزیینات می‌آیند و برچسب نرخ‌شان اعدادی بین ۲۰ تا ۳۰ هزارتومان را نشان می‌دهد. پرهای اعلا نیز بعد از کلی پرداخت و فرآوری‌های لوکس با بهایی صعودی هر عدد بالای ۱۰۰ هزارتومان، خرج آراستگی عَلم و پارچه‌های خاص می‌شوند.
با پارچه پَری به خانه بخت و هفته‌مُد می‌روند
کمتر کسی خیال این روزهای خوش که پَرهای شترمرغ دارند را تخیل می‌کرد. همان پرهای که در قدر و قیمت‌شان، مَثل معروف «به پَری می‌ارزد» را می‌گفتند و همیشه از بی‌مصرفی‌شان گوشه مزارع پرورش شترمرغ سوزانده می‌شدند. آن روزها را باید پسِ این روزها که پر شترمرغ به کالکشن‌های پُرفروش برندهای جهانی پوشاک، ایونت‌های گوناگون اوت‌کوتور (پوشاک خاص و سفارشی) و یا حتی دنباله لباس عروس فلان خواننده یا مشهور و آخرین بخش تولید خودرو در بَهمان شرکت خودروسازی راه یافته، تصور کرد! پرهای شترمرغ بعد از شست‌وشو، آب‌کشی، خشک‌کنی و رنگ‌آمیزی، یا به تار و پود پارچه‌های ابریشمی و پنبه‌ای می‌تنند و یا حاشیه‌یشان نواری باریک از ساتن دوخته می‌شود تا به وقتش خرج‌کارِ پوشاک مجلسی (لباس شب، رسمی، کلاه) شوند. از پارچه‌ها و نوارهای متری چند صد هزار تومانی تا چند ۱۰ میلیون تومانی که طاقه‌ها و رول‌هایشان در بازاز بزازان و مزون‌های سفارشی‌دوز تلنبار است.
هر که پَر شترمرغ خواهد جورِ پَرکَنی کشد
فایده پرهای شُل و نرم برای شترمرغ حفظ تعادل هنگام دویدن و تغییر ناگهانی جهت مسیر و البته نمایش قدرت و گاهی هم تسلیم است. در حالی که سود همان پرها برای پرورش‌دهندگان شترمرغ و باقی مشاغل مرتبط مانند پَرکَن‌ها، رنگ‌کُن‌ها و کارشناس آموزشِ فرآوری پر، بیشتر از اینهاست. هوشنگ. م، پرکن است و در یکی از مزارع پرورش شترمرغ، حاشیه جنوبی پایتخت کار می‌کند. پرها را دستی (پِلاکینگ) یا با قیچی مخصوص (کِلیپینگ) می‌کَند: «پرکنی قِلق دارد، الله‌بختکی‌قورتکی که نیست. عمر هر شترمرغ ۴۰ تا ۵۰ سال است که پرهایشان فقط تا ۱۵ سالگی کیفیت و ارزش تجاری دارند.» چشم بسته، پرهای جوجه‌ای را از شاه‌پر یا پرهای ژولیده تشخیص می‌دهد: «از ۶ ماهگی شترمرغ‌ها پرکنی را شروع می‌کنیم. ۸ ماه بعد، پرها به بلوغ می‌رسند که با توجه به نژاد بهترین کیفیت با بالاترین قیمت را دارند؛ هر عدد ۳۰ تا ۱۰۰ هزارتومان.» در جعبه ویژه پرکنی را باز می‌کند تا شترمرغِ پرکَنده، خارج شود.
همه مشاغلِ پرهای شترمرغی
«شاه‌پرهای کثیف و آب‌خورده را با کمترین هزینه نونوار می‌کنیم»، «پرهای خام را به هر رنگ حتی رنگِ سال، رنگ‌آمیزی می‌کنیم»، «سفید کردن شاه‌پرهای شترمرغ‌های ابلق در کوتاه‌ترین زمان» و بسیاری آگهی‌های دیگر که لابه‌لای هزاران تبلیغات اینترنتی جا باز کرده‌اند. حمید. ح، از قدیمی‌ترین واردکنندگان و فروشندگان انواع پر شترمرغ است: «پر شترمرغ آفریقایی، بهترین کیفیت دارد که خیلی بیشتر از ۵ سال دوام دارد. از هر شترمرغ هم طی عمرش حدود ۲۴ شاه‌پر کنده می‌شود که مشتری‌های بیشتری نسبت به باقی پرهایش دارد. عمده مشتری‌هایشان تولیدکنندگان گردگیرهای خانگی و صنعتی‌اند.» کارگران کارگاهش با دقت پرهای دست‌چین شده را به کیسه و گونی‌های برچسب زده، قرار می‌دهند؛ پرهای شرکت داسترسازی همدان...پرهای اعلای مزون بانو.
