صندوق ثروت ملی نروژ که بیش از دو تریلیون دلار دارایی دارد و بزرگ‌ترین صندوق سرمایه‌گذاری جهان به‌شمار می‌رود، دیروز دوشنبه اعلام کرد تمام قراردادهایش با شرکت‌های مدیریت سرمایه که با سرمایه‌گذاری‌های این صندوق در اسرائیل همکاری دارند، لغو می‌شود.
این تصمیم پس از آن گرفته شد که صندوق، بخشی از سرمایه‌گذاری‌هایش در شرکت‌های اسرائیلی را به‌طور کامل فروخت. دلیل این اقدام، تشدید بحران انسانی در نوار غزه و وخامت اوضاع در کرانه باختری عنوان شده است.
ماجرا از آنجا آغاز شد که هفته گذشته رسانه‌ها گزارش دادند صندوق، سهامی در یک شرکت اسرائیلی سازنده موتور هواپیما خریداری کرده؛ شرکتی که خدماتی همچون تعمیر و نگهداری جنگنده‌های ارتش اسرائیل را انجام می‌دهد. در پی این افشاگری، صندوق بررسی فوری سرمایه‌گذاری‌هایش را آغاز کرد.
بر اساس بیانیه رسمی، از این پس تمام سرمایه‌گذاری‌های مربوط به شرکت‌های اسرائیلی که توسط مدیران خارجی اداره می‌شدند، به‌صورت مستقیم و در داخل نروژ مدیریت خواهند شد.
تا ۳۰ ژوئن امسال، این صندوق در ۶۱ شرکت اسرائیلی سهام داشت، اما در روزهای اخیر، سهام ۱۱ شرکت را به‌طور کامل فروخته است. نام این شرکت‌ها اعلام نشده، اما مسئولان صندوق تأکید کرده‌اند که بررسی بقیه شرکت‌ها ادامه دارد و احتمال خروج از موارد بیشتری وجود دارد.
صندوق نروژ اعلام کرده که سرمایه‌گذاری‌هایش در اسرائیل از این پس تنها محدود به شرکت‌های حاضر در شاخص اصلی بورس خواهد بود، با این حال حتی در میان آن‌ها هم همه شرکت‌های اسرائیلی انتخاب نخواهند شد.
نیکولای تانگن، رئیس بخش سرمایه‌گذاری بانک نروژ که مدیریت صندوق را بر عهده دارد، گفت: «این اقدامات به دلیل شرایط فوق‌العاده انجام شده است. وضعیت در غزه یک بحران انسانی جدی است. ما در کشوری که درگیر جنگ است سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم، به‌ویژه حالا که اوضاع در کرانه باختری و غزه وخیم‌تر شده است.»
این صندوق که سهامدار ۸۷۰۰ شرکت در سراسر جهان است، طبق اسناد رسمی تا پایان سال ۲۰۲۴ سهامدار ۶۵ شرکت اسرائیلی با ارزشی حدود ۱.۹۵ میلیارد دلار بوده است. سال گذشته نیز صندوق به دلیل نگرانی‌های اخلاقی، سهام خود در یک شرکت انرژی و یک شرکت مخابراتی اسرائیلی را فروخت. همچنین کمیته نظارت اخلاقی صندوق در حال بررسی فروش سهام پنج بانک اسرائیلی است.
این اقدام تازه در حالی انجام می‌شود که پارلمان نروژ در ژوئن گذشته پیشنهاد خروج کامل صندوق از تمام شرکت‌های فعال در سرزمین‌های اشغالی فلسطین را رد کرده بود. با این حال، تصمیم اخیر نشان می‌دهد فشارهای بین‌المللی و افکار عمومی بر سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با رژیم اسرائیل در پی حملات و جنایات این رژیم در غزه و کرانه باختری رو به افزایش است.
