به گزارش سرویس جهان مشرق، رویداد جنگ ۱۲ روزه‌ی ناشی از تجاوز نظامی-تروریستی رژیم صهیونی به کشورمان، به طور طبیعی در محافل سیاسی و امنیتی کشور، مباحثات داغی را در زمینه‌ی نقاط ضعف و قوت کشور در حوزه دفاع به دنبال داشته است.

بلاتردید یکی از نقاطی که به طور بالقوه و بالفعل پتانسیل رخنه و بهره‌برداری دشمن برای ضربه به ایران را فراهم کرده و می کند، وابستگی خدمات مکان-پایه به سیستم ناوبری GPS بوده است. از همین رو، تقریبا از همان اوایل برقراری آتش‌بس، بحث جایگزینی استفاده از سیستم ناوبری غربی با استفاده از یک سیستم بدیل به صورت جدی و عینی از سوی کارشناسان و مسوولان امر در کشور مورد توجه قرار گرفت.

خبرگزاری «ساوت چاینا مورنینگ پست» در گزارشی به قلم ژائو زیوِن، به همین موضوع پرداخته است.

ایران به دنبال استفاده از سیستم ناوبری بیدو چین برای پر کردن شکاف های امنیتی است. کارشناسان می گویند این اقدام ممکن است نفوذ چین را در غرب آسیا در دراز مدت افزایش دهد

به گفته تحلیلگران، برنامه‌ی گزارش شده ایران برای ثبت نام در سیستم ناوبری ماهواره‌ای بیدو(BeiDou) چین می تواند ردپای پکن را در غرب آسیا مستحکم‌تر کند، زیرا حوزه فناوری پیشرفته اکنون به عنوان یک میدان نبرد ظاهر می شود.

این طرح پس از آن جدی شد که تهران در جنگ ۱۲ روزه خود با اسرائیل و ایالات متحده در ماه ژوئن، خسارات قابل‌توجهی را بر تاسیسات نظامی و هسته‌ای خود متحمل شد.

احسان چیت‌ساز، معاون وزیر ارتباطات ایران، ماه گذشته تایید کرد که وزارتخانه متبوع او عمدا سیگنال‌های GPS را برای گمراه‌کردن پهپادها یا موشکها در جنگ با اسرائیل مسدود کرده است.

وی گفت که تهران قصد دارد زیرساخت برخی از خدمات مبتنی بر مکان کشور مانند خدمات مربوط به حمل و نقل و کشاورزی را تغییر دهد.

وی گفت:

" جمهوری اسلامی قرار است گزینه‌های جایگزین مانند سیستم بیدو چین را دنبال کند که به عنوان یکی از محورهای اصلی توافق مشترک طولانی‌مدت در طول مذاکرات در حال انجام بین تهران و پکن مطرح شده است".

علی اکبر دارینی، پژوهشگر مرکز مطالعات استراتژیک تهران، گفت که تغییر ایران به بیدو یک تصمیم استراتژیک "اصالتا" ایرانی با پیامدهای بلند مدت، و ناشی از "تجربه تلخ" آن با تکیه بر فناوری غربی است. او می گوید:

"در ماه ژوئن، در طول جنگ ۱۲ روزه ناشی از تجاوز اسرائیل و آمریکا علیه ایران، گزارش‌هایی وجود داشت که ایران اختلال در سیگنال GPS را تجربه کرده است. این تجربه تلخ ممکن است ایران را مجبور به جستجوی سریع‌تر بدیلی برای مساله GPS کرده باشد."

تئو ننسینی، یک محقق در پروژه ChinaMed، گفت که ایران در تلاش است تا بفهمد چگونه می تواند شکاف‌های ساختار دفاعی خود را پر کند. ننسینی گفت:

" سیاست‌گذاران و استراتژیست‌های ایرانی در حال حاضر نقص‌های سیستم دفاعی خود را درک می کنند و این‌که چگونه سرویس‌های جاسوسی آمریکایی و اسرائیلی قادر به نفوذ به آن‌ها شدند."

او گفت که اقدام ایران راهی برای هماهنگی با چین "در یک لحظه سخت و پیچیده"است. وی گفت:

" این اعلان(از طرف تهران} به منافع چین از نظر وجهه، خدمت می کند و تمایل چینی‌ها را برای اثبات خود و محصولات با فناوری بالای آن، به عنوان یک جایگزین معتبر برای ایالات متحده ، به ویژه در چنین بخش‌های حساسی، تثبیت می کند".

بِیدو با شبکه‌ای از ۶۰ ماهواره، از سال ۲۰۲۰ به طور کامل در سراسر جهان فعالیت می کند و در مسیرهای ابتکار کمربند و جاده اثرگذاری خود را به پیش می برد.

بِیدو اعلام کرده که به نزدیک به ۱۴۰ کشور خدمات ارائه می دهد. چین هرگز استفاده از درجه نظامی بیدو را برای هیچ کشوری تایید نکرده است.

گزارش شده است که همکاری دوجانبه پکن و تهران در بیدو به سال ۲۰۲۰ باز می گردد، زمانی که محمد کشاورزاده، سفیر آن زمان ایران در چین، به شبکه دولتی رادیو بین المللی چین گفت که چین این سیستم را به ایران ارائه خواهد داد.

انریکو فردلا، استاد دانشگاه ناپل لِ اورینتال و استاد مدعو جان هاپکینز SAIS اروپا، گفت که این اقدام، حضور چینی‌ها در غرب آسیا را حتی در سطح یک "اکوسیستم نظامی"گسترش خواهد داد: "بیدو فقط [یک سیستم ناوبری] نیست. وقتی با هواپیماهای بدون سرنشین چینی، موشک‌ها و پشتیبانی ماهواره‌ای جفت شود، بخشی از یک اکوسیستم نظامی بزرگ‌تر می شود. این بدان معنی است که چین می تواند به ایران کمک کند بدون نیاز به دادن پایگاه، سرباز یا تجهیزات در آن‌جا". فان هونگدا، استاد دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای، گفت اگر ایران بیشتر به بیدو ، به ویژه در بخش های دفاعی و حساس تکیه کند ، "به وضوح حضور چین در غرب آسیا را افزایش خواهد داد" و "پیشرفت فناورانه و نظامی چین را به رسمیت خواهد شناخت."

در همین حال، ناظران اضافه کردند که همکاری چین و ایران در بیدو همچنین می تواند کشورهای بیشتری را در منطقه به این سیستم جذب کند. از سال ۲۰۱۹، چین چهار دور از مجمع همکاری سیستم ماهواره‌ای بیدو چین و کشورهای عربی را برای ترویج کاربرد آن در منطقه برگزار کرده است.

متحدان آمریکایی منطقه خلیج فارس-به ویژه امارات متحده عربی و عربستان سعودی – در همکاری با چین فعال‌ترین هستند. این دو کشور تعداد فزاینده‌ای از سلاح‌های چینی را خریداری کرده و از فناوری‌های پیشرفته چین مانند هوش مصنوعی و ۵G استقبال می کنند.

دکتر فان می گوید:

" برای کشورهایی که به تنوع دیپلماتیک اهمیت می دهند، چین به یک گزینه تبدیل خواهد شد. در حالی که رقابت بین چین و ایالات متحده وجود دارد، همزیستی غیرممکن نیست. این در غرب آسیا نیز صدق می کند."

فردلا ، از دانشگاه ناپل لِ اوریانتال، اضافه کرد که غرب آسیا به تدریج به یک میدان نبرد فناوری تبدیل خواهد شد، که نشان دهنده افزایش رقابت فناوری ایالات متحده و چین در منطقه است. وی گفت:

" به نظر می رسد امروز غرب آسیا به یک میدان نبرد جدید فناوری تبدیل شده است – نه از طریق پایگاه‌ها یا بمب‌ها، بلکه ماهواره‌ها، شبکه‌ها و غیره".

در سال های اخیر ، تعامل امنیتی چین و ایران تحت فشار ایالات متحده افزایش یافته است. چین و ایران در سال های اخیر تمرینات دریایی منظم با روسیه برگزار کرده‌اند. اما چین مدت‌هاست که مدعی است سلاح به ایران یا سایر کشورهای درگیر در جنگ نمی فروشد و اصرار دارد که کنترل‌های سختگیرانه‌ای بر صادرات اقلام با کاربرد دوگانه دارد. با این حال، هفته گذشته، وزارت خزانه داری آمریکا چندین شرکت از سرزمین اصلی چین، هنگ کنگ و تایوان را به دلیل پشتیبانی آن‌ها از پروژه‌های هواپیماهای بدون سرنشین نظامی ایران تحریم کرد.