خبرگزاری فارن افرز در گزارشی تحلیلی با عنوان «پایان بازدارندگی هستهای متقابل؟» به بررسی پیامدهای پیشرفتهای سریع هوش مصنوعی بر توازن قوا و ثبات هستهای پرداخت. به گزارش فارن افرز، هرچند بسیاری از تحلیلگران پیشبینی میکنند که هوش مصنوعی میتواند نظم بینالملل را دگرگون کند و برتری قاطع برای یک قدرت ایجاد نماید، اما واقعیت این است که سلاحهای هستهای همچنان سدی جدی در برابر سلطهطلبی کامل باقی میمانند. این گزارش تأکید میکند که حتی ایالات متحده، با اقتصادی بسیار بزرگتر از روسیه یا کره شمالی، قادر نبوده است اراده سیاسی خود را بر این کشورها تحمیل کند و علت اصلی آن بازدارندگی هستهای است.
به گزارش فارن افرز، برای از میان بردن این بازدارندگی، یک کشور باید توانایی «ضربه اول شگفتانگیز» را به دست آورد؛ یعنی بتواند همه زرادخانه هستهای رقیب را در یک حمله نابود کرده و مانع واکنش تلافیجویانه شود. هوش مصنوعی میتواند در این مسیر با شناسایی دقیق محل زیردریاییهای هستهای و پرتابگرهای متحرک و همچنین ایجاد اختلال در شبکه فرماندهی و کنترل کمک کند. افزون بر این، پیشرفت در سامانههای دفاع موشکی با کمک هوش مصنوعی میتواند توانایی طرف مقابل برای حمله متقابل را تضعیف نماید.
با این حال، فارن افرز یادآور میشود که عملیاتی کردن چنین سناریویی با موانع فنی و راهبردی جدی روبهرو است. حتی پیشرفتهترین سامانههای شناسایی مبتنی بر هوش مصنوعی نیز در یافتن پرتابگرهای متحرک که در زیر پلها یا شبکههای استتاری پنهان شدهاند با دشواری مواجه خواهند بود. در عرصه دریایی نیز شفافسازی کامل اقیانوسها و رهگیری دائمی زیردریاییها به دلیل نویزهای طبیعی، تغییرات محیطی و تدابیر مقابلهای رقبا، بسیار بعید است.
در حوزه فرماندهی و کنترل هستهای نیز، هرچند هوش مصنوعی میتواند آسیبپذیریها را افزایش دهد، اما کشورها از دههها پیش برای مقاومسازی این شبکهها سرمایهگذاری کردهاند؛ از ساخت پناهگاههای عمیق و امن گرفته تا استفاده از ماهوارههای متعدد و شبکههای ارتباطی پشتیبان. این عوامل باعث میشود که نابودی کامل این سیستمها در یک حمله هماهنگ، حتی با فناوریهای نوین، ناممکن یا بسیار پرخطر باشد.
به گزارش فارن افرز، سامانههای دفاع موشکی نیز که همواره با چالشهای فنی پیچیده روبهرو بودهاند، با کمک هوش مصنوعی میتوانند بهبود یابند؛ از جمله تشخیص سریعتر کلاهکهای واقعی از میان فریبها و افزایش دقت رهگیری. اما این پیشرفتها بهسرعت رخ نخواهد داد و طرف مقابل نیز همواره راههایی برای غلبه بر دفاعها خواهد یافت، از حملات انبوه هماهنگ گرفته تا استفاده از روشهای خلاقانه برای انتقال تسلیحات.
این گزارش هشدار میدهد که حتی اگر هوش مصنوعی نتواند بازدارندگی هستهای را از میان ببرد، میتواند موجب بیاعتمادی و اقدامات خطرناک میان قدرتهای هستهای شود. به عنوان مثال، اگر کشوری تصور کند که سلاحهایش بهراحتی شناسایی میشوند، ممکن است شمار کلاهکهای خود را افزایش دهد، جابهجایی آنها را بیشتر کند یا اختیارات شلیک را به سطوح پایینتر بسپارد؛ اقداماتی که احتمال خطا و تشدید بحران را بالا میبرد.
در پایان، فارن افرز تأکید میکند که سیاستگذاران باید با دقت تحولات را زیر نظر داشته، آسیبپذیریهای احتمالی را شناسایی کنند و ارتباطات منظم میان کارشناسان هستهای و هوش مصنوعی را برقرار سازند. این تعامل و شفافیت، بهویژه در دوران رقابت فزاینده قدرتها بر سر برتری هوش مصنوعی، برای جلوگیری از سوءمحاسبه و کاهش خطر درگیری ناخواسته ضروری است.