همشهری آنلاین – گروه سیاسی: در چنین شرایطی تحرک دیپلماتیک تهران در چارچوب‌های مختلف، خنثی‌سازی رویکردهای خصمانه را پیگیری می‌کند و تهران با تبیین صریح مواضع خود، به مصاف فصل تازه‌ای از تحولات منطقه‌ای رفته‌است. براین اساس هم بود که در روزهای اخیر سید عباس عراقچی در جریان سفر اربعینی به عراق به تشریح سیاست‌های جمهوری‌اسلامی در قبال تحولات جاری پرداخت که دربردارنده محورهای مهمی است که در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
واکنش به تهدیدهای اروپا
- معنی اسنپ‌بک: «اسنپ‌بک» یعنی اگر یک طرف برجام از اجرای تعهداتش خودداری کند و طرف مقابل از بازگرداندن او به اجرای تعهدها ناامید شود، می‌تواند به حالت قبل از برجام برگردد.
- فعال‌سازی اسنپ بک ازسوی ایران: پس از خروج آمریکا و برجام و بدعهدی طرف اروپایی در اجرای تعهدهای خود، ایران به سراغ سازوکار اسنپ‌بک رفت و به غنی‌سازی ۲۰ درصدی بازگشتیم و به ۶۰ درصد هم رسیدیم.
- فرصت اروپایی‌ها: اروپایی‌ها تا ۲۸ مهرماه فرصت دارند مکانیسم «اسنپ‌بک» را علیه ایران فعال کنند.
- موضع تهران: آنها به‌دلیل مواضع‌شان ازجمله تاکید بر «غنی‌سازی صفر» که برخلاف برجام است، صلاحیت «اسنپ‌بک» را ندارند.
- وضعیت کنونی: یک چالش حقوقی میان ایران و اروپا وجود دارد.
۵ سئوال مهم درباره اسنپ‌بک
- اروپا حق تمدید اسنپ‌بک را دارد؟
- وقتی کسی حق اجرا ندارد، حق تمدید هم ندارد.
- استناد طرف اروپایی چیست؟
- آنها استنادشان به برجام نیست، بلکه به قطعنامه ۲۲۳۱ است و ادعا می‌کنند این قطعنامه اختیار اجرای اسنپ‌بک را می‌دهد.
- این چالش تا چه زمانی ادامه دارد؟
- تا آخر ماه اوت، یعنی حدود ۱۵ روز دیگر
- ایران درباره فعال شدن این مکانیسم چه موضعی دارد؟
- اسنپ‌بک اگر انجام شود، قطعاً چیز بدی است و هیچ تردیدی نداریم که تا آخرین لحظه برای جلوگیری از آن تلاش خواهیم کرد.
- وضعیت تحریم‌ها چه می شود؟
- جامعه درباره اسنپ‌بک برداشت اغراق‌شده‌ای دارد.
- تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا که اکنون وجود دارد، از تحریم‌های شورای امنیت بسیار گسترده‌تر است.
- اگر تحریم‌های شورای‌امنیت برگردد، چیز زیادی به تحریم‌های فعلی اضافه نمی‌شود.
- قطعنامه‌های شورای امنیت تحریم نفتی یا بانکی ندارد.
- بیشتر تحریم‌های این قطعنامه‌ها، «لیست‌محور» هستند؛ یعنی فقط برخی افراد و شرکت‌ها را در فهرست تحریم قرار می‌دهد.
ماجرای کریدور زنگزور
- آغاز ماجرا: وقتی بحث «زنگزور» آغاز شد، اصل ماجرا تصرف استان سیونیک ارمنستان و ایجاد یک اتصال سرزمینی بین نخجوان و سرزمین اصلی جمهوری آذربایجان بود.
- گام دوم: پس از ابراز نگرانی‌های ایران، صحبت از ایجاد یک کریدور به عرض ۵ تا ۱۰ کیلومتر شد، آن‌هم تحت حاکمیت جمهوری‌آذربایجان.
- وضعیت کنونی: اکنون همه آن ایده‌ها تبدیل شده به یک جاده، که یک شرکت آمریکایی(ثبت‌شده در ارمنستان و تحت قوانین و صلاحیت قضایی این کشور) آن را می‌سازد و تحت حاکمیت ارمنستان است.
- خطوط قرمز ایران: هیچ نیروی آمریکایی در نزدیکی ایران مستقر نمی‌شود و همه خطوط قرمز ایران رعایت شده‌است.
- محاصره ایران؟ : اینکه گفته شود «با ناتو همسایه شده‌ایم» یا «توسط آمریکا محاصره شده‌ایم»، درست نیست.
مناسبات با آژانس
- گام نخست تعامل: آژانس اول باید بگوید پروتکل بازرسی از یک تأسیسات هسته‌ای بمباران‌شده چیست؟ اصلاً چنین پروتکلی ندارد، چون سابقه‌ای وجود ندارد.
- مرحله بعدی: نخست باید مذاکره و چارچوب جدید طراحی کنیم؛ چارچوبی که براساس قانون مجلس و واقعیات میدانی خواهد بود.
- وضعیت کنونی: با توجه به سفر اخیر معاون گروسی به تهران، به نظرم آغاز بدی نبود، اما زمان می‌برد به تفاهم برسیم.
- شکل چارچوب جدید همکاری: چارچوب جدید همکاری ایران و آژانس دقیقاً براساس ۳ عامل خواهد بود: نقش شورای‌عالی امنیت ملی، قانون مجلس و واقعیات میدانی.
آینده منطقه بدون مقاومت
- اظهارنظر درباره اوضاع لبنان یا مقاومت به معنای دخالت در وضعیت لبنان نیست.
- قصد دخالت در حوزه لبنان را نداریم.
- حزب‌الله یک گروه کاملاً مستقل است، خود تصمیم می‌گیرد.
- مسائل لبنان باید در گفت‌وگوی بین گروه‌ها و طوایف مختلف لبنانی حل‌وفصل شود.
- صلح در منطقه بدون سلاح مقاومت، ناپایدارتر خواهد بود.
- اگر سلاح مقاومت نباشد، هیچ قدرت دیگری جلودار سلطه‌طلبی اسرائیل در منطقه نخواهد بود.
- اسرائیل هیچ کشوری را در منطقه، چه دوست و چه دشمن، قوی نمی‌خواهد؛ منطقه را ضعیف و کوچک می‌خواهد.
- تجربه سال‌های اخیر نشان داده تنها چیزی که می‌تواند در برابر رژیم‌صهیونیستی بایستد و بازدارندگی ایجاد کند، مقاومت است.
دشمنان احمق ایران
وزیر امور خارجه ایران به اظهارات اخیر نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی خطاب به مردم ایران نیز واکنش نشان داد:
- خداوند دشمنان ما را احمق آفریده‌است.
- این حرف‌ها بیشتر باعث خندۀ مردم می‌شود.
- آنها در جنگ ۱۲ روزه دیدند که مردم فریب دروغ‌پردازی‌ها را نمی‌خورند.
