خبرگزاری مهر؛ گروه سیاست - حسین کشتکار: جنگ تحمیلی ۱۲ روزه ایران با اسرائیل و آمریکا بار دیگر ثابت کرد که وحدت ملی، ستون اصلی اقتدار و بقا در برابر تهدیدهای خارجی است. این رخداد تاریخی نشان داد که هرگاه مردم ایران با وجود همه اختلاف‌نظرها و مشکلات داخلی، حول محور دفاع از کشور متحد شوند، هیچ قدرتی قادر به غلبه بر این اراده ملی نخواهد بود.
در جریان این نبرد، دشمنان ایران با اتکا به فشارهای اقتصادی و تبلیغات گسترده رسانه‌ای، انتظار داشتند که جامعه ایران توان مقاومت نداشته باشد و حتی بخشی از مردم در برابر تصمیمات نظام حاکم موضع بگیرند. اما آنچه در عمل رخ داد، کاملاً برخلاف محاسبات آنان بود. موجی از همبستگی اجتماعی در سراسر کشور به راه افتاد؛ از تهران تا کوچک‌ترین شهرها و روستاها، مردم با پشتیبانی معنوی و مادی از جبهه‌ها، نشان دادند که امنیت و استقلال ملی خط قرمز مشترک همه ایرانیان است.
این یکپارچگی تنها به سطح شعار محدود نماند. حضور گسترده در اجتماعات حمایتی، مشارکت در کمک‌های مردمی، تشکیل گروه‌های داوطلب برای پشتیبانی از نیروهای مسلح و حتی مشارکت فعال نخبگان علمی و فرهنگی برای تقویت روحیه عمومی، صحنه‌هایی را رقم زد که بار دیگر یادآور روزهای پرشور دفاع مقدس شد. همین همبستگی بی‌سابقه بود که روحیه نیروهای مسلح را دوچندان کرد و توان بازدارندگی ایران را در برابر دشمنان به سطحی رساند که آنان هرگز تصورش را نمی‌کردند.
کارشناسان سیاسی و نظامی بر این باورند که وحدت ملی، نه‌تنها در حوزه امنیتی و نظامی، بلکه در سایر عرصه‌ها نیز نقشی تعیین‌کننده دارد. نخستین فایده این همبستگی، افزایش قدرت بازدارندگی کشور است. زمانی که دشمنان ببینند یک ملت در برابر تهدیدات خارجی یکپارچه ایستاده و هیچ صدای متناقضی از درون شنیده نمی‌شود، احتمال هرگونه حمله یا فشار نظامی به حداقل می‌رسد. این همان واقعیتی بود که اسرائیل و آمریکا در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه به آن پی بردند و مجبور شدند راهبردهای خود را تغییر دهند.
از سوی دیگر، همبستگی اجتماعی موجب تحکیم مشروعیت داخلی می‌شود. در شرایطی که فشارهای اقتصادی و انتقادهای سیاسی می‌تواند زمینه تضعیف اعتماد عمومی را فراهم کند، وحدت مردم در مواقع بحرانی نشان می‌دهد که پیوند میان ملت و نظام همچنان پابرجاست. این مسئله نه‌تنها به تقویت انسجام داخلی می‌انجامد، بلکه در عرصه بین‌المللی نیز قدرت چانه‌زنی کشور را افزایش می‌دهد و تصویر ایران را به‌عنوان کشوری مقتدر و پایدار تثبیت می‌کند.
تأثیر دیگر وحدت ملی، ارتقای روحیه عمومی و افزایش اعتمادبه‌نفس ملی است. جنگ تحمیلی ۱۲ روزه نشان داد که مردم ایران وقتی متحد شوند، می‌توانند بر هر مانعی غلبه کنند. این روحیه در آینده می‌تواند به موتور محرکی برای توسعه علمی، اقتصادی و فرهنگی کشور تبدیل شود. تجربه نشان داده است که انسجام اجتماعی، زمینه‌ساز خلاقیت و نوآوری در جامعه است و توان عبور از مشکلات ساختاری را افزایش می‌دهد.
حتی در حوزه اقتصادی و مدیریتی نیز وحدت مردم نقش‌آفرین است. هرچند مشکلات معیشتی و نارسایی‌های مدیریتی در شرایط عادی می‌تواند عامل نارضایتی باشد، اما همبستگی در مواقع بحرانی موجب می‌شود که این مشکلات در سایه هدف بزرگ‌تری مانند حفظ استقلال و امنیت ملی کم‌رنگ‌تر شود. این همان نکته‌ای است که بسیاری از ناظران خارجی پس از جنگ اخیر به آن اشاره کردند؛ اینکه ایران توانست با وجود فشارهای شدید تحریمی، تنها با تکیه بر وحدت مردم، تهدیدی بزرگ‌تر را خنثی کند.
همچنین عملکرد ضدایرانی جریان اپوزوسیون جمهوری اسلامی و قرارگیری آن‌ها کنار دشمنان غربی به ویژه رژیم منفور صهیونیستی، مهر تأیید دیگری بر این گزاره بود که راه حل عبور کشور از بحران‌ها نه در دستان خارج نشین های حرّاف، که در گرو همت مردم و مسئولان داخل کشور است و دل بستن به گزافه‌گوها، کشور را محکوم به سقوط از پرتگاه‌ها خواهد کرد.
بازتاب بین‌المللی این همبستگی نیز قابل توجه بود. رسانه‌های مختلف جهان گزارش دادند که ایالات متحده و اسرائیل در محاسبات خود مهم‌ترین عامل یعنی اتحاد مردم ایران را دست‌کم گرفته بودند. این خطای راهبردی نه‌تنها باعث شکست عملیات آنان شد، بلکه موقعیت ایران را در سطح منطقه‌ای و جهانی ارتقا داد. بسیاری از تحلیلگران غربی اذعان کردند که پیروزی ایران در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه بیش از آنکه یک دستاورد نظامی باشد، یک پیروزی اجتماعی و سیاسی بود؛ پیروزی اراده ملی بر ابزارهای فشار و قدرت خارجی.
درس‌هایی که از این جنگ می‌توان گرفت، برای آینده کشور اهمیت زیادی دارد. تجربه نشان داد که وحدت ملی بزرگ‌ترین سلاح ایران است و هیچ سلاحی کارآمدتر از آن در برابر دشمنان وجود ندارد. با این حال، استمرار این همبستگی نیازمند سیاست‌گذاری دقیق و توجه جدی به مطالبات واقعی مردم است. عدالت اجتماعی، شفافیت در مدیریت و پاسخگویی به دغدغه‌های عمومی، مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند این سرمایه اجتماعی را در بلندمدت حفظ کنند. اگرچه در شرایط بحرانی انسجام ملی به اوج می‌رسد، اما هنر مدیریتی این است که این همبستگی در روزهای عادی نیز حفظ شود و به ابزاری برای توسعه و پیشرفت کشور تبدیل گردد.
در جمع‌بندی می‌توان گفت که جنگ تحمیلی ۱۲ روزه بار دیگر نشان داد رمز اصلی پیروزی ایران نه‌تنها در قدرت نظامی، بلکه در همبستگی اجتماعی و وحدت مردمی نهفته است. این تجربه تاریخی اثبات کرد که هیچ تهدیدی نمی‌تواند اراده ملتی متحد را در هم بشکند. ایران توانست با اتکا به همین سرمایه بی‌بدیل، یکی از مهم‌ترین چالش‌های امنیتی خود را با موفقیت پشت سر بگذارد و موقعیت خود را در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی تثبیت کند.
امروز بیش از هر زمان دیگر ضرورت دارد که این سرمایه اجتماعی پاس داشته شود. تقویت وحدت ملی نه‌تنها تضمین‌کننده امنیت و استقلال کشور است، بلکه کلید عبور از مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نیز به‌شمار می‌رود. تجربه جنگ تحمیلی ۱۲ روزه در حافظه تاریخی ملت ایران باقی خواهد ماند؛ تجربه‌ای که نشان داد آینده روشن ایران در گرو حفظ انسجام ملی و ادامه مسیر همبستگی مردمی است.
